Page 72 - KobiEfor-Haziran-2021

(.2120à67

Ekonomist Prof.Dr. Sabri Tekir:

´7UNL\H SDQGHPL\H KD]×UO×NV×] \DNDODQG×µ

OSTİM Teknik Üniversitesi yüzde 25 arasında olması gerektiğinin,
Öğretim Üyesi Prof.Dr. Sabri Tekir, ülkemizde bu oranın hiçbir zaman
yeni yatırımlar konusunda yüzde 14-15’in üzerine çıkamadığının
finansman sıkıntısı çekilmemesi altını çizdi.
için iç tasarrufların Gayri Safi Yurtiçi
Hasıla’nın ortalama yüzde 20 ile Röportaj: Kader KARAÇAY YILMAZ

STİM Teknik Üniver- borçlanma, turizm gelirleri,
sitesi Öğretim Üyesi işçi dövizleri vs. Bizim gibi
OProf.Dr. Sabri Tekir, her on yılda bir siyasi ve eko-
Türkiye’nin Covid-19 pande- nomik çalkantıların yaşandığı
misine hazırlıksız yakalan- ülkelerde, bu finansman im-
dığını belirterek, “Merkez kanlarının üretken, verimli
Bankası rezervlerinin eridi- ve ekonomik büyümeyi kalıcı
ği, cari açığın yüksek oldu- hale getirecek alanlarda kul-
ğu, özel ve kamu sektörü dış lanımı da zorlaşıyor. Buna ek
borçlarının 500 milyar dola- olarak, ithalatı önemli rant
ra yaklaştığı, kısa vadeli dış unsuru olarak gören işbirlik-
borçların 190 milyar doları çi kesimlerin yeni yatırımlar
aştığı bir zamana denk gel- konusunda iktidarlarla bir-
di. Aynı zamanda özellikle likte çıkardıkları engeller de
genç işsizlik düzeyinin nis- dahil edilince, ekonomi kendi
pi olarak yüksek olduğu bir Sabri içinde kısır bir döngüye giri-
dönemde pandemi yaşandı” Tekir vermiş oluyor.”
dedi. Ülkenin bu kısır döngüden
Başlangıçta alınan tedbir- hiç kurtulamadığını ve bunu
ler başarılı olduysa da sonraki kırmak gerektiğini belirten Tekir, şunları söyledi:
dönemde aynı başarının sürdürüldüğünün söylene- “19’ncu yüzyıl Osmanlı Devleti de dahil şimdiye ka-
mez olduğunu kaydeden Tekir, belirtilen sorunların dar kurulan hükümetler, hep yatırımları desteleme,
aynı zamanda Türkiye’nin kemikleşmiş sorunları teşvik etme politikaları uyguladılar. Yeni iş alanları
olduğunu açıkladı: “Tasarruf açığı (yetersizliği), is- açılsın, istihdam genişlesin, üretim artsın ve ekono-
tikrarlı ve sürdürülebilir bir büyüme trendinin yaka- mi büyüsün diye düşük faizli krediler verdiler. Hatta
lanamaması gibi sorunları da ilave etmek gerekir. hibe kredileri de verdiler. Bu kredilerin önemli bir
Gerçekte bu sorunlar yeni ortaya çıkmış değildir. bölümü yeni veya kapasite artırım amaçlı yatırım-
20’nci yüzyıldan, hatta 19’ncu yüzyıldan beri kronik larda kullanılacağı yerde başka bankalarda daha
hale gelmiş olan sorunlardır. Daha açık ifade edelim: yüksek faizlerle değerlendirilmeye çalışıldı. Emek-
Türkiye bu sorunlar yumağından başını bir türlü kur- siz kazanç yolu tercih edildi. Bunun dışında ihracat,
taramamıştır.” dış müteahhitlik hizmetleri ve yüksek faiz gelirleri
Sorunların özünde tasarruf açığı olduğunun altı- yurt dışı hesaplarda tutuldu. İç yatırımlarda yeteri
nı çizen Prof.Dr. Tekir, yeni yatırımlar konusunda fi- derecede aktif olarak kullanılamadı. Şu bile söy-
nansman sıkıntısı çekilmemesi için iç tasarrufların lenebilir: Dış borç olarak sağladığımız finansman
Gayri Safi Yurtiçi Hasıla’nın ortalama yüzde 20 ila 25 kaynakları iş dünyamızın dışarıda tuttuğu değerle-
arasında olması gerektiğini, ülkemizde bu oranın hiç- rin yüzde yirmisini bile bulmaz. Bu değerlerin yurt
bir zaman yüzde 14-15’in üzerine çıkamadığını dile içinde tutulabilmesi için ilk önce ekonomik ve siyasi
getirdi: “Şimdilerde ise yüzde 8’lere kadar düşmüş istikrarın sağlanması, yani para değerinin korun-
bulunmaktadır. Dolayısıyla iç tasarruflarınız yetersiz ması, ileriye yönelik projeksiyonların yapılmasını
ise dış tasarrufların kullanılmasına ihtiyaç duyuyor- sağlayacak şekilde fiyat istikrarının sağlanması, en
sunuz demektir. İhracat yoluyla sağlanan gelirler önemlisi mal, can ve iş güvenliğinin sağlanması,
dışında dış tasarrufların geliş şekilleri bellidir: Dış yani tasarruf sahiplerinin geleceğe güvenle bakıp

72 KobiEfor Haziran 2021