Page 61 - KobiEfor_Temmuz_2012

sendi¤i bir ülke olan Türkiye’nin dünyada ve yak›n de bilhassa ara mallar› üretecek KOB‹’lerin destek-
co¤rafyas›nda ortaya ç›kan bir krizden hiç etkilen- lenmesine, sektörel öncelikli kalk›nma politikalar›na
memesi mümkün de¤il. 2008 öncesinde ihracat pa- önem verilmesi gerekti¤ini düflünüyorum. Bu politi-
zarlar›m›z›n yaklafl›k yüzde 65’ini oluflturan Avrupa; kalar›n “ülke politikas›” olarak benimsenmesi ve ke-
bugünlerde bu pay yüzde 50’lere gerilemifl olsa da sintisiz sürdürülmesinin önümüzdeki 10 y›ll›k süreç-
hâlâ en önemli pazar›m›z. Türkiye’ye gelen do¤ru- te semeresini verece¤ine ve ülkenin yaln›zca cari
dan yabanc› yat›r›mlar›n yüzde 80’i Avrupa’dan geli- aç›k sorununun de¤il, istihdam ve bölgesel kalk›nma
yor. Türk bankalar› ve özel sektörünün kredilerinin farkl›l›klar›n›n giderilmesi sorunlar›n›n da çözümü-
de büyük ço¤unlu¤u Avrupa piyasalar›ndan, kurum- nün temelini teflkil etti¤ine inan›yorum.
lar›ndan ve bankalar›ndan temin ediliyor. Bu ne-
denle Avrupa’y› sarsan bir krizin bizi de etkilemesi Hükümetin yüzde 4 büyüme hedefi son
kaç›n›lmaz. Burada Türkiye’nin en önemli “krizsa- dönemlerde yüzde 5.5 band›na do¤ru ç›kar›l›yor,
var” avantajlar›; bankac›l›k kesiminin yap›s›n›n sa¤- sizin görüflünüz ne ölçüdedir?
laml›¤› (ki bu sa¤laml›¤› sa¤lamak için de ülke ola- Orta vadeli planda yüzde 4 olarak hedeflenen
rak biz 2001 sonras›nda görünen 50 milyar USD, di- 2012 y›l› büyüme hedefi için farkl› uluslararas› finan-
¤er görünmeyen etkileri de hesaba katarsak bunun sal kurulufllar›n tahminleri genellikle yüzde 2’ler
çok daha üzerinde bir bedel ödedik), bütçe disipli- 3’ler düzeyinde. Bunun yan›nda 2010 ve 2011 y›llar›-
ninin devam etmesi (ancak burada da vergi yükünün n›n ilk iki çeyreklerindeki y›ll›k büyüme h›zlar›na ba-
da¤›l›m› ve vergi kaynaklar›n›n da¤›l›m› aç›s›ndan s›- k›ld›¤›nda; her iki y›l için de bu oranlar yüzde 10’lar
k›nt›lar var) ve kamu borçlar›n›n oransal olarak Av- civar›nda ve biraz da üzerinde. Bu nedenle bilhassa
rupa ülkelerinden çok düflük olmas›. ilk iki çeyrek için baz etkisi nedeniyle yüksek büyü-
me oranlar›n›n gerçekleflmesi zor. Büyümenin öncü
Türkiye’nin cari aç›k k›r›lganl›¤›ndan kurtulmas› göstergelerinden olan imalat sanayi üretim endeksi-
ve s›cak para ba¤›ml›s› olmaktan ç›kmas› için ne bakt›¤›m›zda ilk çeyrek için geçen y›l›n ayn› dö-
geçilmesi gereken büyük bir tarihsel kavis var, nemine göre belirgin bir yükselme yok, benzer flekil-
bu ne kadar zamanda ve hangi uzun vadeli de kapasite kullan›m oranlar› da 2011 y›l›n›n düzey-
politikalar ile afl›labilir? lerinde. Ayr›ca y›l›n ilk dört ay› için ihracat ve bilhas-
Ulusal muhasebe aç›s›ndan bak›ld›¤›nda cari aç›k sa ithalat rakamlar›n› inceledi¤imizde, ihracat geçen
hem bir gelir hem de bir tasarruf a盤›d›r. Bugüne y›l›n ilk dört ay›na göre 5 milyar USD’lik bir art›fl
kadar uygulanan politikalar genellikle a盤›n finans- göstermiflken, ithalatta 2 milyar USD’lik bir gerileme
man› için ülkeye girmesi gerekli olan yabanc› para var. Bilhassa ithalat, büyümemizle, sanayi sektörü-
tasarruflar›n kalitesini ve vadesini art›rmaya yönelik nün büyümesi ile çok yak›ndan iliflkilidir. Bu verileri
tedbirlerden oluflmufltur. Ne yaz›k ki, kalitesi ne ka- dikkate ald›¤›mda, y›l›n ilk dönemi için ben yüksek
dar yüksek olursa olsun cari a盤›n finansman› için büyüme rakamlar› beklemiyorum, hatta ilk çeyrek
kullan›lan tüm yabanc› para kaynaklar› ülke muha- için y›ll›k büyüme oranlar› s›f›rlara yak›n düzeyde
sebesi aç›s›ndan bir yükümlülüktür. olabilir. Y›l sonu için de bilhassa cari ifllemler a盤›
Türkiye’nin cari a盤›n›n kal›c› çözümü için; ithala- konusunda merkezi hükümet ve para otoritesinin or-
ta ba¤l› üretim yap›s›n›n de¤ifltirilmesi için çabalar›n tak kayg›s›n› ve politika uyumlulu¤unu düflündü¤ü-
yo¤unlaflt›r›lmas›na, üretim sonucunda elde edilecek müzde, y›ll›k büyüme oran›n›n hedef de¤er olan yüz-
katma de¤er zincirinin ülke içinde kalmas›na, ülke- de 4’ler düzeyinde olaca¤›n› tahmin ediyorum.

KATMADE⁄ER‹M‹Z ‹ÇERDE KALAMIYOR

Türkiye’nin yumuflak karn› olarak gördü¤ünüz lefltirilen ve Türkiye’nin sanayisini analiz etti¤imiz
ve acil önlemler gerekli dedi¤iniz son çal›flmam›zda gördük ki; 2005-2010 döneminde
alan-konu- sorun nedir? imalat sanayi katma de¤erinde de bir gerileme var,
Görünürde iflsizlik ve yüksek cari ifllemler a盤› ül- daha düflük katma de¤erle üretim yapm›fl›z ülke ola-
kenin en önemli sorunu. Ancak bana göre bunlar tü- rak. Bu durum, do¤al olarak ihraç etti¤imiz mallara
rev sorunlar, bence sorunlar›n temelinde ülkemizin da yans›yor ve daha düflük katma de¤er yap›s›na sa-
üretim yap›s›n›n gözden geçirilmesi gerekiyor. Türki- hip bir ihracat kompozisyonu ortaya ç›k›yor. Bunun
ye kesintisiz büyüme sürecinde oldu¤u, ekonominin yan›nda hem içeride tüketilen hem de ihraç etti¤imiz
27 çeyrek arka arkaya pozitif büyüme gösterdi¤i ürünlerdeki yüksek ithal girdi oranlar› nedeniyle,
2002-2007 döneminde bile iflsizlik oranlar› yüzde üretilen mallar›n yaratt›¤› katma de¤er zinciri ülke
10’lar civar›nda kalm›flt›r. Ekonomi büyümesine kar- içinde kalam›yor, bu girdileri üreten yerli firmalar›n
fl›n bu büyüme paralelinde gerekli istihdam kapasi- rekabet flans› azal›yor ve bilhassa KOB‹’ler kanal›yla
tesini yaratamam›fl ve büyüme a¤›rl›kl› olarak verim- yarat›lmas› gereken katma de¤er de istihdam da is-
lilik art›fl›ndan kaynaklanm›flt›r. Bankam›zca gerçek- tenilen düzeylere ulaflam›yor.

Temmuz 2012 KobiEfor 61