Page 60 - KobiEfor_Temmuz_2012

EKONOM‹ST

Türkiye Kalk›nma Bankas› Ekonomik ve Sosyal Araflt›rmalar Müdürü

Oktay Küçükkiremitçi

Türkiye’nin sanayisini analiz etti¤imiz son
çal›flmam›zda gördük ki; 2005-2010
döneminde imalat sanayi katmade¤erinde
de bir gerileme var; daha düflük katma
de¤erle üretim yapm›fl›z ülke olarak.
Bu durum, do¤al olarak ihraç etti¤imiz
mallara da yans›yor ve daha düflük
katmade¤er yap›s›na sahip bir ihracat
kompozisyonu ortaya ç›k›yor.

O ktay Küçükkiremitçi ile Türkiye ekonomi-
sinin yap›sal durumunu konufltuk. Her
fley güllük gülistanl›k m› diye sorduk al-
d›¤›m›z yan›tlar afla¤›dad›r. Özetlersek:
“Yap›lacak çok iflimiz var.”

Krizden önceki kalk›nma anlay›fl› küresel
ekonomik krizden sonra da sürecek mi?
2008 krizinin daha öncesi global boyutta yaflanan
krizlerden belirgin farkl›l›klar›ndan bir tanesi, ama
belki de en önemlisi, bu kriz sonras›nda dünya eko-
nomisinin finansal ve d›fl ticaret kesimlerinde ortaya
ç›kard›¤› “atomize ve kutuplaflm›fl ekonomiler” kay-
g›s›n›n yüksek sesle dile getirilmesi olmufltur. Kriz
öncesinde geliflmifl ülkelerce “baflkalar›n›n sorunu”
olarak düflünülen ve kalk›nma ve bölgesel gelir den-
gesizliklerinin kald›r›lmas›na yönelik olarak a¤›rl›kla
uluslararas›/ulusal/bölgesel kalk›nma finans kurulufl-
lar›n›n deste¤i ile sürdürülen yoksullukla mücadele reel piyasalar oluflturmakta çok da baflar›l› olmad›k-
programlar›n›n öneminin ve tafl›d›¤› boyutun daha lar›; bu ülkelerle entegre olmak isteyen ve bu enteg-
net bir flekilde idrak edildi¤ine dair önemli mesajlar rasyonu da yine bu geliflmifl ülkelerin koydu¤u ku-
veriliyor. Bu noktada, finansal piyasalarda entegras- rallara ba¤l› kalarak yapmalar› talep edilen ve aç›k
yon ve finansal küreselleflme kavram›n›n yeni ve da- söylemek gerekirse hep bu kurallara uyma niyetleri
ha yaflan›r bir dünya yaratmak için yeterli ve geçerli aç›s›ndan flüphe ile bak›lan ülkelerin, meseleyi çok
bir paradigma olmad›¤›, bunun yerine gelir da¤›l›m› daha ciddiye ald›klar› ortaya ç›kt›. fiu anda parasal
dengesizliklerinin ve gelir farkl›l›klar›n›n azalt›ld›¤› birli¤in temel kurallar› olan Maastricht ilkelerinin en
bir dünyan›n, finansal piyasalar da dahil olmak üze- önemlileri olan kamu borcu ve bütçe disiplini k›s›t-
re, tüm dünya ekonomisi için çok daha elzem bir ih- lar›na uyan nadir ülkelerden birisi Türkiye ve Türki-
tiyaç oldu¤unun art›k anlafl›ld›¤›n› düflünüyorum. ye bunu birlik üyesi olmadan gerçeklefltiriyor. 10 y›l
öncesinde Avrupa Birli¤i, Türkiye için finansal piya-
Küreselleflme ve AB’ye ba¤lanan umutlar›, salara güven verme anlam›nda belki IMF çapas› ka-
10 y›l öncesine k›yasla de¤erlendirir misiniz? dar güçlü bir çapa, ekonomik göstergelerin “deneti-
Küreselleflme ve AB ile entegrasyon kavramlar›n- mini” sa¤lamak için bir gösterge seti ve zengin bir
da aç›kça dile getirilmese bile vurgulanan ana fikir; d›fl ticaret pazar› niteli¤inde idi. fiu anda bunlardan
“geliflmifl ülkelerle entegre olurlarsa, bundan ka- hemen hemen hiçbirisi geçerli gibi görünmüyor.
zançl› ç›kacak olan daha az geliflmifl ülkeler olacak-
lard›r” fleklindeydi. Son kriz neticesinde, “geliflmifl” Türkiye özgüvenli konufluyor, krizsavarlar› m› var,
olarak nitelenen AB ülkeleri ile hem geliflmifl hem de varsa bunlar nelerdir?
finansal merkez niteli¤i tafl›yan ABD, ‹ngiltere, Ja- 1980 sonras›nda d›fl ticarete dayal› sanayileflme
ponya gibi ülkelerin de bu geliflmifllik kavram›n›n ve büyüme politikalar›n›n seçildi¤i ve 1989 sonras›n-
gerektirdi¤i “rasyonel, etkin, dayan›kl›” finansal ve da da liberal finans ve d›fl ticaret rejiminin benim-

60 KobiEfor Temmuz 2012