Page 63 - KobiEfor_Şubat_2019

li. Dolay›s›yla Türkiye Suudi Arabistan, Rusya veya dan yavafllama getiriyor. Peki neden Türkiye daha
‹ran de¤il. Üstelik petrolü de yok. Küresel ortamda oynak patika izliyor? Stabil hale gelebilir mi? Bura-
sular›n çekildi¤i bir ortamda hatalar yapmaya lük- da aslan pay› Merkez Bankas›’n›nd›r. Politikac›lar
sümüz yok. fiu konuda iyimserim; aç›k ekonomide çünkü daha k›sa vadeli politikalar üretir. Bizim dal-
siyasetçiler bunu düzeltecektir. Yoksa toplum siya- galanmam›zda flunu görüyorum Merkez Bankas›
setçi de¤ifltirir.” istenilen oranda s›k›laflt›r›c› olmam›fl. MB’nin beli-
ni ne büküyor? Bir yandan siyasi bask› bir yandan
Merkez Bankas› ekonomiyi ne kadar cari aç›k var. Cari aç›k olan bir yerde faizleri gönlü-
destekliyor? nüze göre art›ram›yorsunuz. Fiyat istikrar› sa¤laya-
Selva Demiralp: “Merkez y›m derken spekülatif sermaye gelip finansal yap›-
Bankalar›’n›n görevi arac› y› bozabiliyor. Maalesef Türkiye’nin stabil patikaya
otobanda sabit h›zla götür- girmesi için s›k› bir para politikas› ve görece mali
meye çal›flmas›d›r. Türki- politikas› gerekiyor.”
ye’de ifl araban›n yavafllamas›
ve h›z›n› art›rmak de¤il. Araç Faiz ve enflasyon iliflkisi
yoldan ç›km›fl durumda. Yol- Cevdet Akçay: “Yüksek
dan ç›kan arac›n önce kontrol kurlu, yüksek faizli yüksek
edilmesi gerekiyor. Türki- büyümeme modeline geçtik.
Selva Demiralp
ye’nin yapmas› gereken frene Büyüme modeline inanm›yo-
basmas›d›r. Ekonomide ne- rum. Ekonomiler belirli büyü-
den yavafllama var onu araflt›rmak laz›m? D›fl bor- me ile büyüyemiyorlar. Model
ca ve üretim yap›s›na dayal› k›r›lganl›k var. var ama yapmam›z gereken
2001’den sonra yüzde 11’leri bulan büyüme var. ifller var. Sadece önem s›ras›
Potansiyelinin çok üzerinde gaz verilmifl anlam›na de¤ifliyor. Kafa kar›fl›kl›¤› bizi
Cevdet Akçay
gelir. Ülkede hiç kur floku olmasa bile ekonominin nereye getirdi. Çok yap›flkan
kendi emniyet sistemi devreye girecekti. Nas›l m›? enflasyon süreci var. Enflas-
Enflasyonla. Enflasyonda talep düflüyor ve fi- yon bir kez yükselince insanlar unut-
yatlar art›yor. O ekonomi yavafll›yor. ‘Bu Türkiye muyor, yap›flkanl›k olufluyor. Bu-
dönemde neden Merkez Bankas› (MB) ekonomisini nu yok etmenin yolu kredibili-
gaz vermiyor?’ diyeceksiniz ama önce nas›l bir gelecek tedir. Faiz afl›r› ›s›nan talep
direksiyon hakimiyetini kazanmak la- bekliyor? kaynakl› ekonomilerde ge-
z›m. fiu anda MB faizleri düflürse Cevdet Akçay: “Agresif para çerli. Bunu afla¤›ya çekmek
ekonomi canlan›r m›? Hay›r. Bizim politikas›n›n getirisi daha istiyorsan›z; flöyle bir ortak
nihai amac›m›z politika faizini kon- düflük. Agresif olmama karara ve kararl›¤a sahip
trol etmek suretiyle piyasa faizlerini lüksü yok. MB, bu lüksü olmal›y›z: Biz 3 y›l içinde
kontrol etmek. Oradaki geçifl de enf- enflasyonu yüzde 5’e indire-
kaybetti. Restorasyon
lasyonu kontrol ederek geliyor. Bir da kolay ce¤iz. Nas›l? Gerekirse 3 y›l
merkez bankas›n›n büyümeye en büyük olmayacak.” eksi büyüme olacak. Enflas-
deste¤i enflasyonu düflürerek olabilir. yonu yüzde 5’e indiremedi¤imiz
Özetle; flu anda yaflanan daralman›n 2 se- sürece büyüme sürecimiz sanc›l›
bebi var: Enflasyon ve kur flokundan gelen maliyet- olacak. Fiyat koyucular› bunu yapaca¤›-
ler, artan belirsizlikler. Bir taraftan bu kadar özel m›za inand›r›rsak 3 sene eksileri yaflamadan enflas-
sektör borcu olan ülkede kur flokunun flirketleri ne yonda yüzde 5’lere gelirsiniz. Alg› yönetiminin böyle
kadar etkiledi¤ini bilmiyoruz. Baz› flirketler iflas etti bir yolu var. Hukuk konusuna de¤inmek istiyorum.
biliyoruz ama devam› gelecek mi bilmiyoruz. Kur flo- Hukukun üstünlü¤ü falan çok önemli mevzular. Düz-
ku ayn› zamanda MB’nin ba¤›ms›zl›¤›n›n sorgulan- gün hukuk sistemi sa¤lamak ve onu korumak önem-
mas›na neden oldu. O flokun ateflli döneminde li. Fakat yabanc› yat›r›mc› için bu çok önemli de¤il.
MB’nin faiz art›r›m› yapmamas› insanlar› ‘MB ba- Hukuk taraf›nda sakatl›k var ama muazzam merkez
¤›ms›z de¤il mi?‘ sorusuna yöneltti. Bugün halen da- bankas› ve para politikas› varsa yat›r›mc›n›n gözdesi
ha TL’deki k›r›lganl›klar›n önemli sebebi insanlar›n olursunuz. Rusya örne¤in; hukuk sistemi yerlerde
MB’nin ba¤›ms›zl›¤›ndan tedirgin olmas›d›r.” sürünüyor. Ama yat›r›mc›n›n ilgisi var. Burada önce-
liklendirme do¤ru olmal›. Modern ekonomilere son 2
Türkiye ekonomisi neden iniflli ç›k›fll› y›ld›r sinyaller yanl›fl gidiyor. Son Merkez Bankas›’n›n
Selva Demiralp: “Biz iktisatç›lar 2 ad›m ötesini rekor faiz art›fl› do¤ru bir sinyaldi. Yap›sal reformlara
görüp uyarmak zorunday›z. H›zl› büyüme arkas›n- iliflkin öneriler ise bana içi bofl gelen ifadeler.”
fiubat 2019 KobiEfor 63