Page 70 - KobiEfor_Agustos_2011

EKONOM‹ST

met tedbirli olmaktan söz etti, çok fazla tüketime yö-
nelmeyin, tasarruf yap›n dedi.

Cari aç›k sizce sürdürülebilir mi?
Her fley böyle olsa sürdürülebilir gözüküyor. fiim-
diye kadar d›fl ticaret a盤›n› ödeme problemi olma-
d›. Farkl› görüfller var. Faizler üzerideki tart›flmalar
düflünülürse; faizlerin artt›r›lmas› önerisi var ama
hükümet ince ayarlar yap›yor, flimdiye kadar da ba-
flar›l› oldu. Piyasalar›n balon fliflme uyar›s›na da du-
yarl› oldu¤unu ve Merkez Bankas›’n›n ve BDDK’n›n
dikkatli davrand›¤›n› görüyorum.

Erdal ‹nönü’nün dan›flmanl›¤›n› yapm›fl bir
ekonomist olarak AKP’nin ekonomi politikalar›n›
bir bütün olarak de¤erlendirir misiniz?
Ekonomiyi yönetme olarak de¤erlendirirsek kon-
jonktürü iyi yönetiyorlar ama Türkiye’nin temel me-
selelerine dokunmufl de¤iller. Örne¤in; kimse tasar- ‹malat sanayinin yaratt›¤› katmade¤er
rufu nas›l artt›raca¤›n› konuflmuyor. Zira tasarruf art- 1980’li y›llar›n bafl›nda ekonominin yüzde
t›r›lmaz ise y›ll›k yüzde 4.5 büyümeye ya da d›flar›-
dan borçlanmaya mahkumsunuz. Ben dikkat ediyo- 85’i merkez tan›m›ndaki flirketler
rum; ara s›ra baz› ad›mlar at›yorlar. Tasarrufu konu- taraf›ndan yarat›l›yordu.
flacaksak Türkiye’nin bankac›l›k sistemi konuflulma- Daha sora KOB‹’lerin pay› artmaya bafllad›
l›. Çünkü herkesin bankac›l›k sistemiyle ilgili s›k›nt›- ve nihayet 2002 y›l›nda yüzde 55’ini
s› var. Türkiye’nin siyasi ve ekonomik iddias› bak›- KOB‹’lerin veya ‘çevre’ dedi¤im flirketlerin,
m›ndan bu yap›n›n de¤ifltirilmesi gerekiyor. yüzde 45’ini de büyük flirketlerin yaratt›¤›
Bankalar Türkiye’de aile flirketlerinin uzant›lar›
olarak ifllev görürlerdi. Gruplar›n kendi bankalar› duruma gelindi. AKP’nin yükseliflinin
vard› s›k›nt›l› durumlarda bu yap›lar da kendi para- alt›nda bu gerçeklik yat›yor.
lar›n› topluyordu. Özal’›n d›fla aç›lma politikas› tam
da bu nokta KOB‹’lerin de büyümesine, kaynak kul- flirketler taraf›ndan yarat›l›yordu. Daha sonra KO-
lanmas›na imkan tan›d›. KOB‹’lerin, bankalardan al- B‹’lerin pay› artmaya bafllad› ve nihayet 2002 y›l›n-
d›¤› pay yüzde 3-5 idi. fiimdi yüzde 25’ler civar›na da yüzde 55’ini KOB‹’lerin veya ‘çevre’ dedi¤im flir-
geldi. Türkiye ekonomisinin en önemli ve dinamik ketlerin, yüzde 45’ini de büyük flirketlerin yaratt›¤›
kayna¤› KOB‹’lerdir. duruma gelindi. AKP’nin yükseliflinin alt›nda bu ger-
çeklik yat›yor.
KOB‹’leri ve sorunlar›n› biliyorsunuz demek...
Türkiye’de 1990’l› y›llar›n bafl›nda KOB‹ meselesi- 2023’ün muhteflem Türkiyesi hakk›nda sizde
ne iliflkin ilk konuflan ekonomistlerden biriyim. O y›l- bir heyecan yok mu?
lar Cem Boyner ile Yeni Demokrasi Hareketini kur- 2023 iddial› bir vizyon. AKP’nin düflünce dünya-
mufltuk. Anadolu toplant›lar›nda KOB‹’ler taraf›ndan s›nda bunun yeri önemli. Onlar kifli bafl›na milli ge-
karfl›land›¤›m›z› gözlemliyordum. O dönem, ekono- lir hesab›na bak›yorlar. Tayyip Erdo¤an’› baflar›l› bu-
minin merkezinde büyük aile flirketleri var ve bu flir- luyorum ama demokrasi s›n›r› dar.
ketleri devlet gümrük duvarlar› koyarak destekliyor- Dünyada ilk defa 8 ay önceydi, ABD’de bir sana-
du. Ucuz kredi veriyor veya ihracat deste¤i sa¤l›yor- yi politikas› kabul edildi. Bu serbest piyasa anlay›fl›-
du. Fakat bununla devam edemeyece¤i Demirel’in na taban tabana z›tt›. Çünkü; iktidar politikalar› da-
70 cente muhtac›z cümlesiyle iyice su yüzüne ç›k- ha kamusal ilerleyecek. Bütün dünya düzeyinde re-
m›flt›. ‹fller de¤iflti. Fakat y›llar içinde KOB‹’ler gelifl- gülasyon iste¤i G20’lerin de hedefi. Erdo¤an bunun
tikçe ekonominin merkezindeki iflletmelerle aralar›n- fark›nda; seçim sonras› kararname ç›kard›. O karar-
da gerilim olmaya bafllad›. Sonuç olarak KOB‹’ler, namede 28 bakanl›¤› 20’ye düflürdü. Bakan yard›m-
Küçük ve Orta Boy kalmak istemiyor, ama büyüme- c›l›¤› görevini getirdi. Ba¤›ms›z kurulufllar› bakanlar
nin kaynaklar› ekonominin merkezindeki büyük aile aras›nda da¤›tmay› sa¤lad›. Bunlar›n anlam› flu; ka-
flirketlerine kulland›r›ld›¤› için büyüyemiyorlard›. musal yönlendirme anlam›nda devlet daha güçlü
KOB‹ birimleri o dönemde S‹AD’lar olarak örgütlen- olacak. Dolay›s›yla çok büyük hatalar olmazsa eko-
di. Bunun hikayesi uzun ama problem esas›nda çö- nomiye do¤ru mesajlar verilirse güçlü bir ekonomik
zülmüfl de¤il. Benim yapt›¤›m hesaplara göre imalat yap› sa¤lanabilir. Bu s›cak para ile dönebilen meka-
sanayinin yaratt›¤› katma de¤er 1980’li y›llar›n ba- nizmay› zaman içinde kendi tasarrufu ile destekleye-
fl›nda ekonominin yüzde 85’i merkez tan›m›ndaki cek bir yap› olabilir.

70 KobiEfor A¤ustos 2011