Page 69 - KobiEfor_Agustos_2011

Serbest piyasa çözüm olamaz

Türkiye’nin reform sorunlar› da var,
bunlar konuflulmamal› m›?
Türkiye’de sivil toplum kurulufllar›n›n hepsinin
palavra oldu¤unu düflünüyorum. Bana göre hatta
Odalar Birli¤i gibi kurumlar kald›r›lmal›d›r. TÜS‹AD
o kadar konufluyor da neden bankac›l›k üzerine ko-
nuflmuyor. Türk ifl dünyas›n›n bu kadar bafls›z bir
dev olmamas› laz›m. TÜS‹AD da demokrat de¤ildir.
TÜS‹AD’›n bölünmesi gerekiyor. Genç kuflak sana-
yiciler daha cesurlar. TÜS‹AD denilince aile flirket-
lerinin temsilcileri a¤›r bas›yorlar, devletle dalafl-
mamak üzere. Türkiye’nin bunu çözmesi laz›m. lar› tart›flmad›k. Kanun var ama kimsenin kanunu
‹kinci olarak; Türkiye’nin temel sorunlar› mikro- takd›¤› yok. Bir kurum ceza veriyor, niye veriyor
dur. Serbest piyasa mekanizmans›n›n serbest çal›fl- belli de¤il. Dolay›s›yla bu AKP’nin yapaca¤› bir fley
mamas›d›r. Burada serbest diyorlar ama asla ser- de¤il. F›tratlar›nda yok. Ben diyorum ki; regülasyon
best olmayan piyasa var. Mehmet fiimflek, ilk ba- olmal›, ama bu regülasyon özel sektörün ve tüke-
kan oldu¤u zaman mikro reformlar yapaca¤›z dedi ticilerin içinde taraf olduklar› bir yap› olmal›. Siya-
ama bir tane reform yapamad›lar. Mikro reformdan seten flunu söylemek laz›m: Toplumun kendi gele-
anlad›¤›m piyasan›n çal›flmas›nda belli serbestlefl- ce¤ini kendi belirlemesi gerekiyor. fiu andaki tem-
menin sa¤lanmas› gerekiyor. Ha flimdi; 2008 krizi sili demokrasi de buna çözüm de¤ildir. Bence ek-
herkese, toplumun içinde olmad›¤› ekonomik sik bir demokrasi vard›r.
makro yönelimin sa¤l›kl› olmayaca¤›n› gösterdi. Türkiye’nin yumuflak karn›, cari aç›k bir sorun-
FED’in eski baflkanlar›n›n 2008’in sebeplerini konu- dur. 70 milyonluk bir ülkenin kalk›nma problemi,
flurken; finansal sektörün deregülasyonunun yani altyap› sorunu var. Altyap› tan›m›na; manevi
önemli rol oynad›¤›n› söylemifl olmas› flunu göste- altyap› da giriyor. Ekonominin sorunlar›n›n serbest
riyor: regülasyon kamunun özel sektöre müdahale- piyasa ekonomisi ile çözülece¤ine inanm›yorum.
si veya çerçeve içinde çal›flmas›n› kontrol etmesi Serbest piyasa ekonomisinin daha iyi çal›flmas› için
anlam›na geliyor. Ama 30 y›ldan beri neoliberal po- mikro reformlar yap›lmal› ve piyasan›n çal›flmas›n-
litikler herkes istedi¤ini yapabilir gibi geldi. Bildi¤i- da toplumun etkili flekilde korunmas› gerekiyor.
niz gibi balon fliflti ve kriz oldu. Dünyan›n temel problemini temsili demokrasi
Türkiye’nin bir regülasyon çerçevesi oluflturmas› oluflturuyor. Toplumlar art›k farkl›laflt› ve farkl›l›¤›-
gerekiyor. fiimdiye kadar olan› biliyoruz. Ve o “ba- n› yaflamak istiyor. Ekonomide temel meseleleri
¤›ms›z” yap› olarak kurulmufl olan kurulufllar ba- anlamak gerekiyor. Örne¤in kalk›namama problemi
¤›ms›z de¤ildir. Türkiye ekonomisinin yüzde 60’› bu ortadan kald›r›lmal›. Vergi politikalar› ona göre ye-
ba¤›ms›z kurulufllar›n elinde. Türkiye’de zaten bun- niden ele al›nmal›. Rekabet düzeyi eflitlenmeli.

zeninin imar etti¤i yap› aras›nda uçurum var. Kriz ol- gibi gözüküyor ama arkada AB gibi bir yap› var. Al-
du¤unda büyük talep düflüklü¤ü vard›. Ne yap›lacak- manya’n›n direnmesinin nedeni de bu. Dolay›s›yla
t›? Keynesçi politikalar› devreye sokarak para bast›- bu y›k›l›rsa ayn› zamanda siyasi olarak AB’nin da¤›l-
lar ama üretimi art›rmak mümkün olmad›. ABD ge- mas› anlam›na geliyor.
çen y›l piyasaya dolar pompalad› ama o dolarlar,
Çin’e gitti. Tüketimi k›sma politikas› ile 2023 vizyonu
Küresel yap› içinde keflfedilmifl yeni bir ekonomik nas›l ba¤dafl›r?
bilgiye ihtiyaç var. Ayr›ca bu dönemde yine çözüm Adalet ve Kalk›nma Partisi, konjonktür de müsaitti
olsun diye kamu devreye girdi. Ve 30 y›ld›r MB’n›n ve h›zl› bir büyüme performans› gösterdi. Bu yüzde
ba¤›ms›z olmas› gerekti¤i söyleniyordu ama kriz 7’lik büyüme anlam›na geliyordu. Ama yüzde 7.5 bü-
gösterdi ki; çözüm ba¤›ms›zl›k de¤ildi. yümeye tasarruf yetmedi¤i için faiz politikalar›yla s›cak
Bilinmeyen bir durum var. ‹talya’n›n sorunu di¤er- paran›n ülkeye gelmesini sa¤lamak gerekiyordu. Büyü-
lerinden daha büyük. ‹talya Avrupa’n›n üçüncü bü- meyi d›flar›dan gelen bu paralar finanse etti. Cari aç›k
yük ülkesi. Çok a¤›r borcu var. Bu borçlar›n büyük rakam› flu anda riskli bir cari aç›kt›r. Sürdürülebilir di-
k›sm› ABD fonlar›yla iliflkili. ‹talya’n›n krize girmesi yoruz ama sürdürülebilirin aletleri çok zay›f. AKP bü-
Yunanistan, Portekiz veya ‹rlanda gibi olmaz. Yuna- yüme amaçl› bir iktidar perspektifi koyuyor, flimdiye
nistan’› kurtarmak ayn› zamanda kendi bankalar›n› kadarki politikalar› baflar›l› oldu. Is›nma konusunda
kurtarmakt›r. Yunanistan’da; yap›lmas› gereken iki ise bence iyi idare ediyor. Is›nma fiyatlarda belli olur.
fley var, yoksullaflma anlam›na gelen kemer s›kma, Geçen y›l aç›klanan rakamlarda enflasyonun yükselme-
ya da para birimi avro’yu b›rakmak. Bunlar çözüm di¤i görüldü. Fakat benim anlad›¤›m kadar›yla hükü-
A¤ustos 2011 KobiEfor 69