Page 38 - KobiEfor Temmuz - Ağustos 2025

SO K NC 500

payı geçen yıla göre 3.6 puan düşüş gösterdi. Buna karşılık ise %90.9 ile enflasyonun oldukça üzerinde gerçekleşti.
orta-düşük teknolojili sanayilerin payı 1.5 puan artarak
%27.7’ye; orta-yüksek teknolojili sektörlerin payı 2.3 puan Halka açılma eğilimi kuvvetleniyor
artışla %28’e yükselmiş durumda. Yüksek teknoloji grubun İSO İkinci 500’de halka açık kuruluşların sayısı 2017-
payı ise 0.3 puan düşüşle %3.3’e gerilemiş bulunuyor. Araş- 2023 arasında iniş çıkışlı bir seyir izledikten sonra 2024’te
tırmada bu verilerin, özellikle orta-yüksek ve yüksek tek- de artış eğilimini sürdürdü. 2023’te 4 adet artışla 30’a yük-
nolojili sektörler toplamının İSO İkinci 500’de ilk kez %30 selen halka açık kuruluşlar sayısı, 2024’te 9 adet daha ar-
bandını aştığına işaret etse de ulaşılan noktanın yeterli ol- tarak 39 ile en yüksek seviyesine çıktı. Halka açılmalar,
madığının açık olduğu belirtilerek; dijitalleşme ve yeşil dö- sermayenin tabana yayılması ve özellikle sanayi kuruluş-
nüşümün küresel rekabete damga vuracağı bir gelecek larının kaliteli finansman kaynaklarına erişimi açısından ol-
açısından sanayicilerin bu alanda daha fazla çaba harca- dukça önemli. İSO 1000 içinde halka açık kuruluşlar
ması gerektiği ifade ediliyor. sayısında yaşanan artış, sanayide halka açılma eğiliminin
kuvvetlenmeye başladığını gösteriyor.
Yabancı sermaye paylı şirket sayısı 1 artarak 67 oldu:
İSO İkinci 500’de yabancı sermaye paylı kuruluşların sayı-
sında 2018-2021 arasında yaşanan artışı, 2022’deki durak-
lamanın ardından 2023’te yeniden hızlı bir düşüş takip etti.
2024’te ise yabancı sermaye paylı kuruluşların sayısı 1 adet
artarak 67 ile yatay seyrini korudu. Yabancı sermaye paylı
kuruluşların sayısındaki gelişmeler, firmaların sermaye ya-
pılarındaki değişimlerin yanı sıra İSO 500 ile İSO İkinci 500
arasındaki geçişlerden de etkileniyor.

Sanayideki Anadolu ağırlığı artıyor
İSO İkinci 500’de yer alan kuruluşlar bağlı olduğu oda
Ar-Ge yapan kuruluş sayısı arttı: Sanayi kesiminin re- bilgilerine göre sıralandığında, yıllar itibarıyla sanayideki
kabetçiliği için Ar-Ge faaliyetleri hayati önemini koruyor. İSO Anadolu ağırlığının artmakta olduğu ve Türkiye’deki dağı-
İkinci 500’de Ar-Ge yapan kuruluş sayısı, son yıllardaki du- lımının daha dengeli bir gelişim göstermeye başladığı dik-
rağan seyrin ardından 2024’te 11 kuruluş daha artarak 238 kat çekiyor. Son yıllarda sayısal olarak düşüş göstermesine
ile en yüksek düzeyine ulaştı. karşın, İstanbul Sanayi Odası (İSO) 135 şirket ile halen İSO
İkinci 500 içinde en büyük paya sahip. İstanbul Sanayi
Odası’na üye kuruluşların sayısı 2024’te 1 adet arttı. İstan-
bul’u 38 şirket ile Ege Bölgesi Sanayi Odası (EBSO) izlerken,
Kocaeli ve Gaziantep 36, Bursa 34, Ankara 21 şirket ile üst
sıralarda yer alıyor.

Ar-Ge harcamaları %120 arttı: Ar-Ge yapan firma sa-
yısındaki artışın yanı sıra 2024’te İSO İkinci 500’ün Ar-Ge
harcamaları anket verileriyle 8.6 milyar TL gerçekleşti. Bu
rakam, 2023’teki 3.9 milyar TL’lik harcama tutarına göre
%120’lik artışa işaret ediyor. Ar-Ge harcamalarının üretim-
den satışlara oranı da binde 62 ile en yüksek düzeyine çıktı.
Teknolojiye dayalı, nitelikli ve katma değer üretebilen bir sa-
nayi için firmalarımızın Ar-Ge’yi daha çok odaklarına alma- Dört sektör üretimden net satışların
ları gerekiyor. %62’sini gerçekleştiriyor
İSO İkinci 500’ün, İSO tarafından oluşturulmuş olan 10’lu
sektör gruplandırmasına göre dağılımına bakıldığında, fir-
maların %62’sinin 4 sektör grubunda toplandığı görülüyor.
Bunlar sırasıyla 108 firmayla “gıda ürünleri sanayi”, 75 fir-
mayla “kimyasal ürünler, plastik ve kauçuk ürünleri sa-
nayi”, 68 firmayla “tekstil ürünleri sanayi”, 61 firmayla “ana
metaller ve makine imalat sanayi” sektörleri. Söz konusu
dört sektör aynı zamanda 2024 yılı verilerine göre üretim-
İstihdam %2, ödenen maaş ve ücretler %90 arttı den net satışların da yaklaşık %62’sini gerçekleştiriyor.
Türkiye genelinde sanayi istihdamındaki artışın sınırlı Diğer taraftan ilk üçteki sektörlerin üretimden net satışlar
kaldığı 2024’te İSO İkinci 500’ün istihdamı %2.2 artışla 291 içindeki payı geçen yıla göre azalırken dördüncü sıradaki
bin kişiyi aştı. Aynı yılda ödenen maaş ve ücretlerdeki artış sektörün payında hafif bir iyileşme dikkat çekiyor.
038 KobiEfor Temmuz-A ustos 2025