Page 62 - KobiEfor Kasım 2025
P. 62
KONUK YAZAR
Üretim ve İstihdam Teşviği Beklerken?
ş dünyası en zor yıllarından birisini ya- önünün açılmasını dört gözle beklediği bir dö-
şarken beklediği can suyu teşvikleri nemde vergi paketinin açıklanması şok etkisi
yerine yeni Vergi Paketi, Türkiye Büyük yaratmışa benziyor.
Millet Meclisi Plan ve Bütçe Komisyonu’nda Komisyon görüşmelerine baktığımızda, bu
kabul edildi. 36 maddelik vergi paketinin dev- torba yasada görüşülen tek destekse İşsizlik
reye girmesiyle Bakanlık, Hazine’nin 2025 büt- Sigortası Fonu’ndan %15 oranında bir fon ay-
çesindeki açıkla mücadele için yeni gelir rılarak, imalat sektörü yaklaşık 45 milyar tu-
kaynakları oluşturmayı hedefliyor. Buna göre tarında bir kaynağın istihdamı koruma desteği
Gültekin enel işveren prim oranının bir puan artırılmasıyla olarak imalat sektöründe bulunan, tekstil
2026’da 111 milyar TL, prime esas kazanç üst konfeksiyon deri ve mobilya sektörlerinde kul-
Efora irketler Grubu lanılması öngörülüyor. Fakat sıkıntıda olan sa-
Yöne m Kurulu Ba kan( sınırının asgari ücretin dokuz katına çıkarıl-
masından 63.7 milyar TL, kira istisnasının dar- dece bu dört sektör olmadığı gibi, desteğin
altılmasından 22 milyar TL, noter harçlarının KOSGEB üzerinden sağlanacağı düşünüldü-
devreye girmesi ise 13.1 milyar TL ek gelir ya- ğünde 250 üzeri çalışanı olan işletmeler bu
Komisyonda kabul ratacak. Diğer yandan genç girişimci teşvikinin desteklerden de faydalanmayacaklardır. Zaten
edilen kanun kaldırılması ve işveren prim desteğinin düşü- halihazırda KOSGEB bu gruba giren imalat
teklifi, iktisadi rülmesiyle de yaklaşık 110 milyar TL’lik tasar- sektörünü kişi başı 2500 TL olarak destekliyor.
ruf hedefleniyor. Bu tablo, paketin mali Asıl mesele tüm sektörlerin desteklenmesi ol-
kalkınmanın
gerekçesinin sosyal boyutun önüne geçtiğinin duğundan KOBİ niteliği şartı kaldırılarak tüm
tamamen önünü açık bir göstergesidir. Bakanlık bu değişiklikle imalat sektörünün bu destekten faydalanması
tıkayacak gibi 200 milyar gelir hedefliyor olsa da Komisyon- sağlanmalıdır.
görünüyor. dan geçen bu tasarı özellikle üretim ve istih- Gelişmiş ülkelerde olduğu gibi, rekabet gü-
dam teşviği bekleyen sanayiciyi şimdiden kara cünün korunması, teknolojik gelişmenin sür-
Temennimiz kanun
kara düşünmeye sevk etmişe benziyor. Çünkü dürülmesi, sermaye kaçışının engellenmesi,
yapıcıların, durma kanun teklifinin öne çıkan maddeleri içeri- bölgesel dengesizliklerin ortadan kaldırılması,
noktasına gelen sinde ‘Sosyal Güvenlik’ maddeleri, işverenin teşvik edilmesi gereken sektörlerin destek-
üretimin önüne hem vergide hem de istihdamda belini büke- lenmesi ve istihdamın arttırılması için teşvik
set koymak yerine cek gibi. tedbirleri alınarak mutlaka bu torba yasaya
İşveren prim oranı %11’den %12’ye yüksel- dahil edilmesi gerekmektedir. Çünkü teşvik
bu torba yasadan, tilirken emeklilik prim oranı 1 puan artırılıyor. politikaları ve vergi oranları ekonomik kalkın-
üretimin ve Kısmi süreli çalışanlar, tarım işçileri ve ev hiz- manın ve sanayileşmenin sağlanması, geri
istihdamın önünü metlerinde çalışanların prim oranları da kalan bölgelerin kalkındırılması, uluslararası
açacak pozitif %20’den %21’e çıkarıldığı gibi, imalat dışı sek- rekabet gücünün kazanılması, istihdam im-
törlerde 5 puandan 4 puana düşürülen Hazine kânlarının genişletilmesi, ihracatın arttırılması
bir şeyler prim desteği 4 puandan 2 puana düşürülüyor, ve yabancı sermayenin ülkeye yönlendirilmesi
eklenmesidir. genç girişimcilere verilen prim desteği ise ta- için en önemli unsurlardandır. Asıl yapılması
mamen kaldırılıyor. gereken vergi oranlarının artırılmasından zi-
Pakete konulan bu madde ile Sosyal Gü- yade, kayıt dışının ortadan kaldırılması ve adil
venlik Kurumu’nun gelirini artırılması hedef- rekabet koşullarının sağlanması olması gere-
lense de mevcut vergi ve prim ödemelerinde kirken, bugün uygulamaya koymaya hazırla-
dahi zorlanan sektörlerde kayıt dışını tetikle- nılan bu yasanın kayıt dışının artmasını teşvik
yeceğe benziyor. edecek gibi durmaktadır.
Bundan önce de Hazine’nin 2025 bütçesine Küresel bir pazarda, ‘iktisadi kalkınma’nın
konulan 245 milyar ceza gelirine karşılık, ilk temel faktörleri; ‘istihdam yaratılması’, ‘firma-
altı ayda bunun yaklaşık 3.5 katına çıkarak 941 lara rekabet gücü kazandırılması’, ‘yatırım ve
milyar ceza kesmesi ve kesilen cezaların işletme maliyetleri ile vergilerin düşürülmesi’
ancak %18’inin tahsil edilebildiğine bakıldı- olması gerekirken bugün yasallaşması bekle-
ğında, yıl sonuna kadar bu rakamın 1.8 trilyonu nen ve Komisyonda kabul edilen bu kanun
bulacağı öngörüsü çalışma hayatını ve zorda teklifi, iktisadi kalkınmanın tamamen önünü
olan, borcunu ödeyemeyecek durumda olan tıkayacak gibi görünüyor. Temennimiz kanun
üretici ve vatandaşı bir de vergi ve prim artış- yapıcıların, durma noktasına gelen üretimin
larıyla çalışamaz hale getirecektir. Oysa 2025 önüne set koymak yerine bu torba yasadan,
yılını ceza yılı olarak içine sindiren sanayici, bir üretimin ve istihdamın önünü açacak pozitif bir
an önce üretimin ve dolayısıyla istihdamın şeyler eklenmesidir.
62 KobiEfor Kas m 2025

