Page 40 - KobiEfor Kasım 2025

UZMAN

Yapay Zeka ve Müziğin Dönüşümü:

Yeniliğe Doğru
apay zeka (YZ) teknolojileri, günü- maktır. Spotify ve Apple Music gibi akış plat-
Y müzde hayatın hemen hemen her formları YZ kullanıyor. YZ, kullanıcıların din-
köşesinde etkisini gösterdi. Bu kü- leme alışkanlıklarını analiz ediyor ve isabetli
resel yayılımın bir sonucu olarak, müzik müzik önerileri hazırlıyor. Böylece dinleme
dünyası da benzeri görülmemiş, köklü bir deneyiminin kalitesini artırıyor.
dönüşümün merkezine yerleşti. Geçmişte,
Doç. Dr. Melih Görgün müzikal yaratımın temel taşları olan beste- Ancak bu yenilikler, bazı avantaj ve deza-
cilik, karmaşık prodüksiyon süreçleri ve vantajları da getiriyor. YZ’nin sağladığı en
Yeditepe Üniversitesi büyük avantajlar hız ve maliyet etkinliğidir.
İİBF Siyaset Bilimi ve hatta canlı sahne performansı gibi eylemler, İnsan müzisyenlere göre çok daha kısa sü-
Uluslararası İlişkiler tamamen insana özgü, duygusal derinliği rede müzik oluşturulabiliyor. Ayrıca telifsiz
Bölümü Öğretim Üyesi olan yetenekler olarak kabul edilirdi. Ancak
artık, bu yaratıcı ve teknik süreçler YZ algo- müzik seçenekleri sunulması, müzik üreti-
ritmalarıyla kaçınılmaz bir şekilde iç içe mini pratikleştiriyor. YZ, daha önce denen-
geçmeye başladı. Bu teknolojik entegras-
Yapay zeka (YZ) ve yon, müzik endüstrisi için sadece yenilikçi ve memiş, benzersiz sesler ve tarzlar keşfetme
müziğin kesişimi devrim niteliğinde yeni fırsatlar sunmakla potansiyeliyle yaratıcılığın sınırlarını da ge-
nişletiyor. Öte yandan, YZ’nin getirdiği önemli
endüstriyi kökten kalmıyor, aynı zamanda ciddi felsefi ve pratik
tartışmaları da beraberinde getiriyor. Sana- dezavantajlar arasında sanatsal ve etik en-
değiştiriyor. YZ,
tın özgünlüğü ve duygusal boyutu, sanat dişeler bulunuyor. YZ ile üretilen müziğin,
sadece otomatik eserlerinin sahipliğini belirleyen telif hakları insan eserlerindeki duygusal derinliği ve öz-
bir araç değil, yasaları ve değişen roller karşısında sanat- günlüğü yakalamakta zorlanması en sık dile
insan yaratıcılığını çıların konumu gibi kritik konular hakkında getirilen eleştiridir. Daha kritik bir sorun ise
kapsamlı etik ve hukuki sorunlar gündeme telif haklarıdır. YZ modellerinin eğitiminde
destekleyen güçlü
geliyor. YZ’nin müzik yaratımındaki bu yük- kullanılan telifli eserler ve ünlü sanatçıların
bir yardımcı olarak selişi, onu müziğin geleceğini tanımlayan seslerinin izinsiz taklit edilmesi, müzik en-
görülmelidir. güçlü ve potansiyel barındıran bir araç ha- düstrisi için hukuki bir kriz yaratıyor. Ayrıca,
YZ’den en iyi line getiriyor; fakat bu gücün, sanatsal de- YZ’nin yaygınlaşması özellikle seans müzis-
ğerleri ve etik sınırları koruyacak şekilde çok
şekilde dikkatli ve sorumlu bir biçimde yönetilmesi yenleri ve stüdyo prodüktörleri için iş kaybı
yararlanmanın büyük önem taşıyor. Bu yeni dönem, sadece korkularını artırıyor.
yolu, onu teknik bir ilerleme değil, aynı zamanda mü- Sonuç olarak, yapay zeka ve müziğin ke-
sanatçının ziğin anlamını yeniden sorgulatan kültürel sişimi endüstriyi kökten değiştiriyor. YZ, sa-
bir değişimdir.
vizyonunu Yapay zeka, müzikte genelde üç ana dece otomatik bir araç değil, insan
yaratıcılığını destekleyen güçlü bir yardımcı
hızlandıran ve alanda kullanılıyor. İlk olarak, otomatik olarak görülmelidir. YZ’den en iyi şekilde ya-
teknik yükünü müzik besteleme ve prodüksiyon araçları rarlanmanın yolu, onu sanatçının vizyonunu
öne çıkıyor. Bu araçlar, kullanıcının ruh hali,
hafifleten bir hızlandıran ve teknik yükünü hafifleten bir
tür veya tempo gibi basit bilgilerle yeni ve
işbirlikçi olarak kaliteli parçalar yapmasını sağlıyor. YZ, geniş işbirlikçi olarak kullanmaktan geçer. Bu yeni
kullanmaktan müzik verilerinden armoni, ritim ve melodi dönemde müzisyenlerin teknolojiyi reddet-
geçer. desenlerini öğreniyor. Böylece bu eserleri mek yerine onunla bütünleşmeyi öğrenmesi
dakikalar içinde hazırlıyor. Bu yetenek, özel- kariyerleri açısından hayati önem taşıyor.
likle film, oyun veya podcast gibi içerik üre- Ancak bu dönüşümün sağlıklı ilerlemesi için
ticileri için maliyeti düşürüyor ve erişimi etik ve hukuki çerçeveler hızla oluşturulma-
kolaylaştırıyor. İkinci olarak, YZ, profesyonel lıdır. Bu çerçeveler, YZ kullanımıyla ilgili telif
müzisyenler için yaratıcı bir asistan görevi haklarını, şeffaflığı ve sanatçı haklarını gü-
görüyor. Besteciler, yaratıcılık tıkanıklığını vence altına almalıdır. YZ, müziğin gelece-
aşmak için YZ’den yeni akor dizilimleri veya
melodi varyasyonları alabiliyor. Prodüktörler ğinde heyecan verici ve parlak bir bölüm
ise miks ve mastering gibi teknik işleri hız- açmıştır. Fakat bu bölümün insana doku-
landırmak için YZ’nin analiz gücünden fay- nan, adil ve sürdürülebilir bir sanatsal dü-
dalanıyor. Üçüncü önemli kullanım alanı ise zenle yazılması tüm paydaşların
kişiselleştirilmiş dinleyici deneyimleri sun- sorumluluğundadır.
40 KobiEfor Kas m 2025