Page 70 - KobiEfor Aralık 2024

KAPAK / 25. YIL ÖZEL-SEKTÖRLER

Finans

Türkiye’de dijital bankacılık hızla gelişiyor
KPMG Türkiye’nin “Bankacılık Sektöre Bakış-2024” rapo- diler sayesinde gerçekleştiği görüldü. Döviz piyasasındaki
runa göre geçen yıl sektörün aktif toplamı 23.5 trilyon TL oynaklık ve olumsuz beklentiler, ticari kredi kullananları yerli
olurken mevduat 14.9 trilyon TL’ye ulaştı. Bu hacim, tarihi bir para cinsinden kredi kullanmaya yöneltti. Bu nedenle ticari
zirveye işaret etti. Rapor’a göre; Ağustos 2023’e kadar ger- kredi hacminin yarısından fazlası yerli para cinsinden ger-
çekleşen Kur Korumalı mevduat faiz ödemeleri, parasal ge- çekleşti. Kredilerin alt kalemlerine bakıldığında ise 2023 yıl
nişlemeye sebep olarak hacimdeki artışı destekledi. Yılın sonu itibarıyla tüketici kredilerinin toplam içinden aldığı pay
ikinci yarısında ise parasal sıkılaştırma ve makro ihtiyati çer- %20.3’ten %23.1’e yükseldi. Tüketici kredilerinin de alt ka-
çevede sadeleşme kapsamında atılan adımların etkisiyle kur lemlerinde ihtiyaç ve taşıt kredilerinin paylarını koruduğu ve
korumalı mevduat hacminde düşüş gerçekleşti. Sektörün kredi kartı kaleminin arttığı göze çarptı. Konut fiyatlarında yıl
toplam net kârı ise %43.8 artarak 620.5 milyar TL oldu. 2023 genelinde yaşanan artışlar ve kredi faiz oranlarındaki yük-
yılının net kâr toplamının banka türlerine göre dağılımında selişler sebebiyle konut kredilerinin büyüme oranının diğer
yerli özel bankalar %39.4’le en yüksek payı aldı. Yerli özel tüketici kredisi enstrümanlarının altında kaldığı görülse de
bankaları, %34’le yabancı bankalar, %26.6 toplam hacim 400 milyar TL eşiğini
oranla kamu bankaları izledi. Toplam kârın aştı. BDDK tarafından alınan karar-
%84.8’i mevduat bankaları, %8.6’sı katılım ve lar sayesinde takipteki alacakların
%6.6’sı kalkınma-yatırım bankalarından oranı ise 2023’te gerilemeye devam
geldi. Sektörün toplam öz kaynakları ise 2.2 ederek %1.6 gerçekleşti. Bu oran
trilyon TL’ye ulaştı. 2023 yıl sonu itibarıyla son beş yılın en düşük oranı oldu.
sektörün takipteki alacak hacmi 191.9 milyar Bankaların kaynakları içinde en
TL olurken, menkul kıymetler hacmi hızlı bir büyük fon kaynağı durumundaki
artışla 3.97 trilyon TL’ye ulaştı. mevduat 2023 sonunda 2022 so-
Rapor’da Türkiye Bankalar Birliği (TBB) ve- nuna göre %67 artışla 13.8 trilyon
rilerine göre; 2022’de Türkiye’de 58 olan banka sayısı 2023 TL oldu. Sektörün mevduat tabanı 2023 yıl sonunda 13 trilyon
yıl sonunda 63’e ulaştı. Bunların 34 tanesi mevduat bankası, TL’yi geçti. Toplam mevduat pastası içinde yabancı para ve
1 tanesi TMSF’ye devredilen banka, 20 tanesi kalkınma ve yabancı paraya endeksli olan kıymetli madenler mevduatının
yatırım bankası, 9 tanesi ise katılım bankası oldu. Ancak, di- payı 2022 yıl sonuna kıyasla %5.9 azalarak 2023 yıl sonu iti-
jitalleşme ve müşteri tercihlerindeki değişimlere paralel ola- barıyla %37.7 oldu. Tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de
rak şube sayısındaki düşüş trendi Aralık 2023’e kadar devam dijital bankacılık hızla gelişiyor. Rapordaki TBB verilerine
etti. Mevduat bankaları ile kalkınma ve yatırım bankalarının göre 2023’te aktif dijital bankacılık müşteri sayısı geçen yıla
2022’de 9.661 olan şube sayısı, 2023’te 164 adet azalarak göre 16 milyon 198 bin kişi artarak 110 milyon 588 bin kişiye
9.497 seviyesine düştü. ulaştı. Bu müşterilerin 1 milyon 802 bin kişisi sadece “inter-
Önemli miktarda kredi büyümesinin yaşandığı son iki yılda, net bankacılığı” işlemi yaparken, 98 milyon 543 bin kişisi sa-
sektörün kredi hacmi 2023’te 11.7 trilyon TL’ye yaklaştı. Sek- dece “mobil bankacılık” işlemi yaptı. Hem internet hem
törde yıllık kredi büyümesi 2022’de %54.7 olurken 2023 yıl mobil bankacılık işlemi yapan kullanıcı sayısı ise 10 milyon
sonunda %54 hesaplandı. Aynı dönemde tüketici kredileri 243 bin kişiye ulaştı. Bu nedenle, giderek şube bankacılığı
2.7 trilyon TL’ye ulaşırken hacimdeki büyümenin ticari kre- yerini dijital bankacılığa bırakmaya başladı.

Banka dışı finans sektörünün işlem hacim %69 büyüyerek 1.3 trilyon seviyesine ulaştı
Finansal Kurumlar Birliği (FKB); Finansal Kiralama, Fakto- kaydettikleri güçlü büyüme oranlarıyla ülke ekonomisine
ring, Finansman, Varlık Yönetim ve Tasarruf Finansman Şir- değer katmaya devam ediyor. Bugün bünyemizde yer alan
ketleri’nin 2024 yılı 3. çeyreği itibarıyla 9 aylık konsolide 123 şirket ve 14 bin 241 çalışanımızla, kamu otoritesinden
verilerini açıkladı. FKB’nin temsil ettiği beş sektörümüzün önünü açacak kritik yasal düzen-
sektörün 2024 yılı 9 aylık konsolide verilerine lemelerin bir an önce hayata geçirilmesini bekli-
göre; işlem hacmi 1.355 trilyon TL, aktif top- yoruz. Birlik olarak hedefimiz, sektörlerimizin
lamı 843.5 milyar TL, özkaynak büyüklüğü finans ekosistemi içindeki payını, gelişmiş ekono-
163.9 milyar TL, müşteri sayısı ise 6 milyon milerdeki seviyelere çıkarmaktır. Bankacılık dışı fi-
gerçekleşti. Finansal Kurumlar Birliği Baş- nans sektörü şirketlerinin, geçen yılın aynı
kanı Ali Emre Ballı, “Finansal Kiralama, Fak- dönemine göre; işlem hacminin %69, aktif büyük-
toring, Finansman, Varlık Yönetim ve Tasarruf lüğünün %47, özkaynaklarının ise yaklaşık %73
Finansman şirketlerimiz, 2024’ün ilk 9 ayında büyüdüğünü görmekteyiz.”
70 KobiEfor Aral k 2024