Page 51 - KobiEfor_Mart_2018
P. 51
Yani maliyet art›p sat›fl fiyatlar› düflerken karl›l›k
negatife dönüyor. fiu anda piyasada yaflanan da bu-
dur. Balon oldu¤unu söyleyebiliriz. Türkiye’de kim-
se inflaat sektöründe fizibilite yapmas›n› bilmez.
Sektörde baz› fleyler çok geride kald›. Buras›
1970’lerin Türkiye’si de¤il art›k. ‘Keserle geldim,
müteahhit oldum’ vs. art›k yok. Mali gücü yerinde
3-5 flirket bu alanda. Geri kalan s›k›nt›l›. Bu kaynak
umar›m bu tür firmalara veya KOB‹’lere verilmifl
olmas›n.”
“‹nflaat sektöründe balon patlar”
Tekrardan bir 220 milyar TL’lik kaynak yaratma-
n›n da imkans›z oldu¤unu savunan Çak›r, dünyada
petrol fiyatlar›n›n yükselifl trendinde oldu¤unu ve
bunun cari a盤› bozaca¤›n›, içeride enflasyonun ar-
taca¤›n› savunuyor. Çak›r, ayr›ca geliflmifl büyük
ekonomilerin merkez bankalar›n›n faiz art›r›m›na
girdi¤inin unutulmamas›n› istiyor. Çak›r, görüflleri-
ni aç›kl›yor: “Faizlerin artmas› TL’nin daha da de- göstergesi oldu¤unun alt›n› çizen Çak›r, Japonya’y›
¤er kaybetmesi anlam›na geliyor. ‹nflaat sektörü 1980’lerde girdi¤i bunal›mdan yürüttü¤ü yap›sal
özelinde ‘faizleri indirmeliyiz’ diyorlar. Güzel de lo- reformlarla ç›karan Japonya Baflkan› Shinzo Abe’yi
komotif olarak gördü¤ünüz inflaat sektörünün çok örnek gösteriyor.
ciddi cari aç›k yaratan yan› var. Ne kadar ithal ürün Çak›r’a göre bu süreçte 3 önemli reform hayata
kullan›ld›¤› görülmüyor. ‹nflaat sektörü milli sektör geçirilmeli. Bunlardan biri gelirler politikas›nda
de¤il cari aç›k yaratan ithalata ba¤›ml› bir sektör- de¤iflikli¤e gidilmeli. Detaylar flöyle: “Çünkü Tür-
dür. Konuyu bafltan ele al›rsak; TL de¤er kaybetti- kiye gelir da¤›l›m› aç›s›ndan en kötü ülkelerden bi-
¤inde, petrol fiyatlar› yükseldi¤inde ve dolay›s›yla ri. Bunun do¤rudan ba¤lant›l› oldu¤u bir yap› var;
enflasyon yükseldi¤inde bu fiyatlara evlerini sata- vergi politikas›. Vergilerin 3’te 2’si dolayl› vergiler-
mayan müteahhitler artan maliyetler karfl›s›nda fi- den geliyor. Bu da gelir da¤›l›m›n›n kötü oldu¤u-
yatlar› ya yükseltmek zorunda kalacak ya da bata- nun göstergesi. OECD’de bu oran 3’te 1. ‹kinci
cak. Sektör d›fl›ndan gelenlerin tamam›n›n bu sü- önemli konu ise e¤itim. Bu reform yap›lmad›¤› sü-
reçte bataca¤›na inan›yorum.” rece hiçbir geliflme sa¤lanmayacak. Bu dönem
Çin’in e¤itimde reform yaparak üniversitelere cid-
“‹hracatta gelir esnekli¤i önemlidir” di kaynak ay›rd›¤›n› unutmamak laz›m. ABD bunu
Türkiye’nin ihracatla büyüme stratejisine iliflkin ‹kinci Dünya Savafl›’ndan sonra yapt›. Dünyan›n be-
‘iki temel noktan›n’ sürekli gözden kaç›r›ld›¤›n› ak- yin göçünün merkezi oldu. Bu nedenle bu kadar
taran Necip Çak›r, flunlar› söylüyor: “Birincisi itha- yüksek katmade¤er üretmeyi baflar›yor. Kendi ha-
lat ve ihracat hikayesidir. TL de¤er kaybetti¤i za- yat›mdan örnek vereyim. Çocu¤umu özel okullarda
man ihracat artm›yor veya azalm›yor. Çünkü ihra- okuttum. Ve her y›l bir araba paras›n› e¤itime ya-
cat›n yap›s›na bak›nca a¤›rl›kl› düflük ve orta tekno- t›rd›m. Bu kadar emek verdi¤im çocu¤um yurtd›fl›-
loji a¤›rl›kl›y›z. ‹hracat›m›z›n ancak yüzde 3’ü yük- na gitmek istiyor. Etraf›mdaki tüm çocuklarda bu
sek teknolojili ürünler. Bu ürünleri de çok fazla ül- istek var. E¤itti¤imiz genci ülke içinde tutam›yor-
ke üretiyor. Bu kadar düflük teknolojili ürünle gidi- sak, bunu beceremiyorsak bu ülkenin gelece¤ini
lecek çok fazla yer yok. En fazla ihracat› AB’ye ya- sa¤layamazs›n. Bunun zihniyet reformuna ihtiyaç
p›yoruz. AB’nin geliri art›yorsa bizim ihracat›m›z da var. Ayr›ca di¤er reform alan› ise tar›m. Tar›mda
art›yor. Yani demek ki ihracatta en önemli nokta potansiyeli bu kadar yüksek bir ülkenin kendini bu
gelir esnekli¤idir. ‹kincisi, bir ülkede sermaye ha- kadar kolay harcamas› çok kötü. Do¤ru düzgün su-
reketleri serbestse hem kuru hem de faizi kontrol lama mühendisimiz bile yok. Oysa ülke çöllefliyor.
edemezsiniz. Bunlardan biri olur. Faizi kontrol Kifli bafl›na düflen su miktar› her geçen y›l azal›yor.
edersen kur uçar, kuru kontrol edersen de faiz.” Bunu öngörmek laz›m.”
Reformlar› hükümet bazl› düflünmemek gerekti-
“Reform e¤itimden ve gelir ¤inin alt›n› çizen Çak›r, hem muhalefet hem iktida-
adaletsizli¤inden bafllamal›” r›n politik kadrolar›n›n memleketin ihtiyac› olan re-
Reform ihtiyac›n›n ekonomide s›k›fl›kl›¤›n bir formlar› üretmekten uzak oldu¤una inan›yor.
Mart 2018 KobiEfor 51