Page 38 - KobiEfor_Temmuz_2015
P. 38
KAPAK
ATIK YÖNET‹M‹ B‹LANÇODA GEL‹RD‹R
‹nsan kirletir, insan kurtar›r
mu sa¤lamal›y›z. Gecikmenin at›k pil ve akümülatörler, tehli-
ekonomik bedelini ödüyoruz. Tür- keli at›klar, bitkisel at›k ya¤lar,
kiye ekonomisi “hurda ithali"ne t›bbi at›klar, ömrünü tamamla-
ba¤›ml› (Çin'den sonra dünya m›fl lastikler, ambalaj at›klar›,
ikincisi) oldu¤u için konu bizim poliklorlubifeniller ve poliklorlu-
aç›m›zdan daha da berrak ve acil. terfeniller, at›k elektrikli ve elek-
‘Geliflmekte olan’ s›n›f›ndan›z, tronik eflyalar, at›k ya¤lar, ömrü-
bu nedenle kaynak tüketimi Tür- nü tamamlam›fl araçlar, araçla-
kiye'de artarak devam edecek. r›n bak›m ve onar›m›ndan kay-
Buna ba¤l› olarak "iyilefltirme" naklanan parçalar ve at›klar›n
alanlar›; ekonomik büyüme, tek- düzenli depolanmas› konular›n-
"At›k yönetimi ve geri dönü- nolojik geliflmeler ve de¤iflen tü- da sistemli uygulamalar giderek
flüm” sürdürülebilir ekonomi ve ketim ve üretim al›flkanl›klar› bi- oturmaktad›r. Bu alanlarda bofl-
çevre yönünden kaç›n›lmazd›r. çiminde daha bir süre gündemde luk dolduran yenilikçi çözümler
Konu etkin kaynak kullan›m›n›n kalacak. Gündemin aras›nda ye- gerekiyor.
da bileflenidir. Türkiye'de at›k yö- nilenebilir olmayan kaynaklar›n Ancak sanayide geri dönüflüm
netiminde yeni yaklafl›mlar ör- tükenmesi, yenilenebilir kaynak- ve geri kazan›m aksayarak, geri-
gütleniyor, yenilikçi projeler üre- lar›n yo¤un kullan›m›, ulafl›m ve den gelmektedir. Eksi¤imiz giri-
tiliyor art›k. Üretim ve tüketim madencilik faaliyetlerine ba¤l› flimci ve yat›r›mc› say›s›n›n azl›¤›,
artt›kça at›klar da art›yor, gecik- olarak su, hava ve topra¤a yük- geri dönüflümün faydalar›n›n ye-
memek bu aç›dan önemli. At›kla- sek emisyon yay›lmas› ve ekosis- terince bilinmemesi, geri kaza-
r›n do¤ru yönetilmesi ve kaliteli temleri negatif etkileyen yüksek n›lm›fl ikincil ürüne ait standart-
at›klar›n ekonomiye tekrar ka- at›k üretimi bulunmaktad›r. lar›n yetersizli¤i, teflvik ve yön-
zand›r›lmas› sosyal kalk›nman›n Yüksek kaynak tüketiminin lendirme sisteminin eksikli¤idir.
da ana girdilerinden biri oldu. tüm çevre üzerinde oluflturdu¤u Bu alan Türkiye'de 2020'ye do¤ru
Türkiye 2023'e kadar özellikle bask›y› hafifletecek inovasyon te- canlanacakt›r. ‹thalata olan ba-
ambalaj at›klar›nda yüzde 60 ge- melinde bir faaliyet alan› ister is- ¤›ml›l›k bu ba¤lamda da azala-
ri dönüflüm hedefliyor ve geri dö- temez gittikçe geniflleyecek. Yeni cakt›r.
nüflüm belli bir oranda yerli kalk›nma modeli arayan Türkiye Üretimde çözüm: Sürdürüle-
enerji üretimini de destekliyor. buna haz›r olmal›. Sektörel çö- bilir çevre politikalar› pazarlama
Ancak Türkiye henüz at›klar› zümler gelifltirmeli. unsuru olarak kullan›lmamal›,
"topra¤a gömme" uygulamas›n› Ekonomi ve gelir: Geri dönü- daha öte; çevreye duyarl› bir sos-
yasaklayabilece¤i yere ulaflama- flümde ilk yat›r›mlar›n ard›ndan yal sorumluluk projesi, ayn› za-
d›. Oysa topra¤a gömdü¤ümüz gelir elde etme ivmesi yakalan- manda iflletmelerin uzun vadeli
"de¤er"dir. “Yasak” çözümleyici makta ve giderek artmaktad›r. giderlerini azalt›c› bir yat›r›m
oluyor. Örne¤in; Almanya'da Yasaklar geri dönüflümü –ve ge- olarak görülmelidir.
2005'te, geri dönüflüm oran› yüz- liri– ço¤altmaktad›r. Ço¤alan ge- Do¤aya sayg›l›, ekolojik, kon-
de 50 iken topra¤a gömme yasa- ri dönüflüm ile geliflmekte olan forlu, enerji tüketimini azaltan,
¤› konuldu ve dönüflüm 2011'de ülkelerin kaynak talebi karfl›lan- verimlili¤i art›ran teknolojiler
99.8’lere ç›kt›. maktad›r. Geri dönüflüm yakma kullanman›n yan›s›ra ‘Yeflil ‹no-
Çevre koruman›n ekseninde veya depolamaya göre daha fazla vasyon’a yat›r›m yapmak ürünü
yenilikçi çözümlere odaklanmak istihdam oluflturmaktad›r. Geri üretirken "yeflil malzeme"yi seç-
var. AB ‘döngüsel ekonomi bel- dönüflüm ekonominin gereksi- mek, bir iflletmenin alabilece¤i
gesi’ stratejik çözümlere iflaret nim duydu¤u kaynak ihtiyac›n›n en de¤erli fleref sertifikas›d›r. El-
ediyor ve öneriyor. 2020 y›l›nda büyük k›sm›n› karfl›lamakta, bet tek iflletmenin duyarl›l›¤›n›n
geri dönüflümü mümkün olma- böylelikle kaynaklar üzerindeki çözüm olamad›¤› durumlar da
yan maddelere enerji dönüflümü bask›y› azaltmakta, ekolojiye po- vard›r, burada do¤a sevgisi üzeri-
uygulanacak. 2025 y›l›nda yüzde zitif katk› sa¤larken kendini fi- ne imzalanm›fl "ittifak sözleflme-
40 geri dönüflüm ve yüzde 60 nanse eden bir döngüye kavufl- leri" devreye girmelidir.
enerji dönüflümü sa¤lanarak at›k maktad›r. Unutmayal›m; do¤ay› tahrip
s›f›rlanacak. Baz› çözümleri sistemlefltir- eden teknoloji veya üretim faali-
AB ile mevzuat uyumu sa¤l›yo- dik. Evsel kat› at›klar, hafriyat yeti de¤il, bu faaliyeti yöneten in-
ruz fakat esas, uygulamada uyu- topra¤›, inflaat ve y›k›nt› at›klar›, sand›r.
38 KobiEfor Temmuz 2015