Page 63 - KobiEfor Eylül 2025
P. 63
PAZAR ÜLKE / RÖPORTAJ
Montenegro Balıkesir Fahri Konsolosu Dr. Akkan Suver:
“Montenegro’nun ihracat yapt
5. ülke: Türkiye”
Montenegro (Karadağ) Balıkesir Fahri Konsolosu ve Marmara Grubu Vakfı Genel Başkanı
Dr. Akkan Suver ile Montenegro (Karadağ) ekonomisini ve Türkiye ile Karadağ’ın ilişkilerini
konuştuk. Dr. Suver, KobiEfor Dergisi’ne Karadağ’ın yatırım alanlarını açıkladı.
obiEfor: Siz Türkiye’nin Basın Kartı taşıyan ilk ve tek Türkiye-Karadağ Serbest Ticaret Anlaşması, 26 Kasım 2008 ta-
fahri konsolos sıfatı olan diplomatsınız. Uzun bir süre rihinde İstanbul’da imzalanmıştı. Anılan anlaşma ile ihracatçı-
K İstanbul’da fahri konsolosluk yaptınız, şimdi de Balı- larımıza, Karadağ pazarında Avrupa Birliği (AB) ihracatçıları ile
kesir’de bu görevi sürdürmektesiniz. Bize Karadağ’ın ekono- eşit rekabet imkanı sağlanmıştır. Bu çerçevede, anlaşmanın
mik durumundan söz eder misiniz? yürürlüğe girdiği tarihte; Karadağ menşeli tüm sanayi malla-
Dr. Akkan Suver: Karadağ’ın ekonomik yapısı, turizm de rının Türkiye’ye ithalatında uygulanan gümrük vergileri sıfır-
dahil olmak üzere hizmet sektörü ağırlıklıdır. Alüminyum başta lanmıştır. Anlaşmanın tarım ürünlerinde taraflar birbirlerine
olmak üzere birkaç ürün dışında imalat sektörü ön planda de- sınırsız miktarda vergiden muafiyet tanımışlardır.
ğildir. Tarım sektörü de hizmetler sektörünün gerisinde kal- KobiEfor: Karadağ’da yabancı yatırımcılarla ilgili neler
maktadır. Karadağ turizmde söylemek istersiniz?
her sene nüfusunun iki katı tu- Dr. Akkan Suver: Karadağ,
risti ülkede misafir etmektedir. 2024 yılında 630 milyon dolar ile
Gemi ve yat turizmi olanakları doğrudan yabancı yatırım
da sunan yeni lüks turizm işlet- çeken ülkeler arasında dün-
meleri bu sektöre önemli kat- yada 122. sıradadır. Karadağ’da
kılar sunmaktadır. Ülkede, kara tarım, enerji, turizm ve banka-
ve demiryolu ağlarının, hava cılık alanları en fazla dikkat
ulaşım imkanlarının iyileştiril- çeken yatırım sektörleridir.
mesi ve genişletilmesine de Ruslar, Karadağ’da emlak satın
önem verilmektedir. alan yabancıların başında gel-
Karadağ’ın ihracatı ise ağır- mekte olup, Rusları, İngilizler
lıklı olarak alüminyum, elektrik ve İrlandalılar izlemektedir.
enerjisi, çelik ve petrol ürünle- Avusturya ve Sloven firmaları
rinden oluşmaktadır. Ülkenin ise turizm alanında yatırım yap-
ihracat yaptığı ilk beş ülke; Sır- maktadırlar. Türkler de inşaat
bistan, Bosna Hersek, Macaris- sektöründe yeni yeni gözük-
tan, Hong Kong ve Türkiye’dir. mektedirler. Ayrıca emlak satın
Ülkenin ithalatı ihracatına göre alan Türklerin sayısında da artış
daha çeşitli ürünlerden oluş- görülmektedir.
maktadır. Karadağ’ın ithal ettiği KobiEfor: Yatırımcılara
başlıca ürünler aynı zamanda neler söylemek istersiniz?
ülkenin toplam ithalatının yak- Dr. Akkan Suver Dr. Akkan Suver: Kara-
laşık üçte birini oluşturan pet- dağ’da önde gelen yatırım alan-
rol, çeşitli makineler, elektrikli larında öncelik enerji sektörü
aletler ve motorlu taşıtlar ve gıda maddeleridir. Ülkenin ilk beş yatırımlarıdır. Termik santral ile küçük hidroelektrik santralleri
tedarikçi ülkesi ise Sırbistan, Çin, Almanya, İtalya ve Bosna Her- gündemdedir. Su potansiyeli mevcut olup, hidroelektrik sant-
sek’tir. rallerine ülke ihtiyaç duymaktadır. Rüzgar enerjisi santralleri
KobiEfor: Karadağ ve Türkiye arasında mevcut ticari iliş- alanında önemli imkanlar mevcuttur. Turizm yatırımcıları da
kiler konusunda neler söylemek istersiniz? ülkede önemli bir yer tutmaktadır. Ve bu alan halen yeni işlet-
Dr. Akkan Suver: Karadağ bütün ihtiyaçlarını dışarıdan it- meler beklemektedir. Tivat, Hersek Novi gibi şehirlerde atıl du-
halat yolu ile karşılamak durumundadır. Yeniden yapılanma sü- rumda olan kompleksler 90 yıllığına kiralanıp, renove yapılmak
recinde olan Karadağ pazarının yeni ürün ve markalara açık üzere beklemektedir. Bütün bunları belirttikten sonra söyleye-
olması ve pazarın henüz doyum noktasına ulaşmamış olması ceğim son söz:
ihracatçılarımız için fırsat sunmaktadır. Karadağ ile aramızda “Karadağ yatırımcılar için büyük bir cazibe merkezidir.”
Eylül 2025 KobiEfor 63