Page 33 - KobiEfor Ekim 2025
P. 33
başında geliyor. 33-34 milyar yapan bir sektörden bahsediyoruz.
“Vergide adaleti daha da iyileştirecek Üretimin hepsini Anadolu’ya yaymıştık zaten. Net 20 milyar ih-
adımları önceliklendireceğiz” racatı var. Hazır giyimin birimi minimum 16 dolar, marka olarak
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, vergide ada- 40-50 dolara gidiyor. Nerede bu katma değer noktası? Hazır
let ve etkinlik konusunun çok değerli bir alan olduğunun giyim sektörü katma değeri yüksek bir sektör, tekstil de öyle.
ve bunun sözde kalmadığının Türkiye’nin ortalaması 1.5 dolar. Dünyada 4 bin üzerinde Türk
altını çizerek, bu kapsamda markası mağazaları, ihracatları var. Marka olarak 2 milyar dolar
2023’ten bu yana sürdürdük- ihracatı var hazır giyimin. Bu 5-10 sene önce böyle değildi.
leri faaliyetleri ve finans sek- • Sorun Türkiye'nin rekabetçiliğini kaybetmesi. Kur, faiz ve
törü, kamu özel iş birliği, ücretler arasındaki dengenin son 3 yılda bozulması. Rakam-
yap-işlet devret kapsamındaki lar ortada, hangisi ne kadar artmış, ona bakmak lazım. Ma-
projelerde kurumlar vergisi liyet girdileri ve çıktıları arasındaki bağlantıya bakılmalı.
oranını %30’a çıkardıklarını •Dezenflasyon süreci sanayi üzerinde büyük bir yara izi bı-
anımsattı. Bakan Şimşek, bir- Mehmet raktı: Merkez Bankası Başkanımızdan iyi bir haber bekliyoruz.
çok alanda istisnaları ya azalt- Şimşek Faiz yüksek. 2 yıldır 45-50 faizle sanayi çarkları döner mi? Yatırım
tıklarını, ya da kaldırdıklarını yapmaz adam ya da az yapar, çünkü pahalı. Trump’ın hamleleri
belirterek, “Yatırım fon ortak-
var evet. ABD büyük pazar, artırmaya çalışıyoruz. Biz bunları çok
lıklarını ve gayrimenkul kazanç istisnasını, şarta bağladık.
rahat yapabiliriz. Düşük kur, yüksek faiz politikası... OVP’de deği-
İştirak hissesi satış kazancı istisnasını, %75’ten %50’ye dü- şim bekliyordum açıkçası. O konuda bir şey değişmemiş. Biraz
şürdük. Bu alanlarda, çalışmalarımız devam ediyor. Prog-
ram kapsamında, alacağımız bütün tedbirlerde bir kere daha yavaş işleyecek mekanizma. Umarım Merkez Bankası, re-
öncelikle enflasyonu artırmayacak, vergide adaleti daha zervlerin güçlenmesiyle, elini güçlü tutarak faizleri hızlı bir şekilde
aşağı doğru indirmeye çalışır. Çünkü dezenflasyon süreci, 2.5 se-
da iyileştirecek adımları önceliklendireceğiz. İstisnaları
nede sanayi üzerinde büyük bir yara izi bıraktı. Yazık, bu sektörleri,
azaltmaya devam edeceğiz ve özellikle kayıt dışı olup da
kazanan kesimlerden, zenginlerden bu anlamda, yani kayıt firmaları kurmak yılları buluyor. Kapatmak ise 5-10 dakika.
dışı zenginlerden daha fazla vergi almak için topyekun mü- • Firmalarda kaynak tükendi: Geçici mühlet alanların içe-
cadelemizi devam ettireceğiz” açıklamasını yaptı. risinde sanayinin payı düşük. Neden insanlar geçici mühlete
başvursun? Hadi %15-20’sinin niyeti bozuk diyelim... İlk 7 ayda
lazım. Büyümede savunma ve otomotiv öne çıktı. Üretimden ih- 1700 yakınında firma var. 2021-2022-2023 toplamı 1500 küsür.
racat neden aşağı doğru gitti? Kuru baskılamak, kurun enflas- Umuyorum ki çok artmaz. Yıl sonuna kadar 2 bini bulacak gibi
yonla ilgili etkileri, yüksek faiz... Tabii ki enflasyonla mücadele görünüyor. Bunun nedenlerine bakmak lazım. Süre uzadı. 1 yıl
edelim. Kur ve enflasyonda farkın 5 puan azına bile razıyız. En-
içerisinde tolere edebiliyorduk, 2.5 yılda yapabildiklerini yaptılar.
flasyon %30 arttıysa, kurun artışı %25 olsun örneğin. Ona bile
Firmalarda kaynak tükendi. Yatırım iştahı da olmayınca elinde
razıyız. Son 2 yılda aradaki makas 2.5 katı. Rekabetçilik çok fazla
olan değeri de satamıyorsun. Bina var satacak ama piyasa farklı
bu kapsamda zarar gördü. Finansmana ulaşmadaki zorluk da
olduğu için satma şansı yok. İnsan %40-45 faize koyup para ka-
yük oldu firmalar üzerinde. Özellikle emek yoğun sektörler daha
zanmak yerine yatırımı ya da sanayiciliği tercih etmez.
fazla etkilendi. Geçici mühlet (konkordato) alan firma sayısının • Kur üzerindeki baskı KKM ile başlamış olan bir hikaye.
sanayinin içerisinde payı düşük, doğru. Fakat 2022-2024 arası
Bırakılsaydı kurun maliyeti ne kadar olurdu, onu da bilmiyo-
1500 olan sayı, sadece ilk 7 ayda 1700’e yakın. Ekonominin sa-
rum. İhracat çok farklı büyüyebilirdi. Bunlar neden-sonuç...
nayi çarklarının eskisi gibi dönmediği görülüyor. Bizim de farklı
Olanın üzerinden şöyle olsaydı demek de kolay.
destekler konusunda taleplerimiz oluyor. Kredi kullanımında
sanayi ve ihracatçıya oranların düşürülmesi. Döviz bozdururken • Sanayiciler olarak beklentimiz çok net... İhracata iyi bir
olan baremin %3’ten daha yukarılara çekilmesi. En azından şekilde direkt destekler lazım. Biz de ekonomiyi ihracata da-
böyle desteklerle sanayimize nefes aldırmaya etkisi olur. yalı büyütelim.
• Diğer ülkelere göre pahalı kalıyoruz: Dünyada Pan- • Tarım sektörü çok önemli. Toplamda 30-35 milyar bir
demi sonrası zorluk yaşandı. Türkiye o aşamada yatırım yaptı. ihracat var. Bakanlıkla beraber çalışıyoruz. Çok önem ver-
Ne yapabileceğimizi bütün dünyaya gösterdik. Dışarıdaki re- memiz gereken konu olduğunun farkındayız. Tarımda deza-
sesyon dönemi, son 1.5 yılda aşağı doğru inmeye başladı. vantaj şöyle; zaman zaman yasaklamalar oluyor. Örneğin;
Bizim problemlerimiz daha çok ortaya çıktı. Rekabetçilik zeytinyağında oldu. Tarımda önce Türkiye’nin ihtiyacı, daha
problemi... Pahalı kalıyoruz, fiyatta sınıfta kalıyoruz. Turizmde sonra ihracat. Zaman zaman diğer ülkeler de bizi yasak ko-
de söyleniyor. Biz ihracatı en kötü dönemde artırdık, bu dö- yuyor. Tarımda net ihracat var, toprağında üretiyorsun, vatan-
nemde daha çok destek olabiliriz diyoruz. daşına hizmet ediyorsun ve ihracat yapıyorsun.
• Katma değerli ürünle ne anlatmak istiyoruz? Sektör sek- • 2026’da OVP'de ihracat hedefi 280 milyar dolar. Mütevazı
tör bakmak lazım. Birinci şu an mücevherat sektörü. Ham- bir değer ama rekabet koşulları iyileşmezse 280’i yakalama-
maddesi pahalı. Sonra savunma geliyor. 3. hazır giyim. Evet mızı da çok yüksek potansiyelli görmüyorum. En son gelen
problem var ama hazır giyim çok şeyleri başarmış sektörlerin OVP rakamlarından sonra da çalışma yapacağız.”
Ekim 2025 KobiEfor 33

