Page 58 - KobiEfor-Nisan-2021

(.2120à67

Ekonomist Prof.Dr. Onur Başer:

“Krizin köklerine inilmeli”

Ekonomist Prof.Dr. Onur Başer, büyüme üretmesinin mümkün
krizin köklerine inmeden, açıklanan olmadığını söyledi.
paketlerin yüksek kaliteli bir ekonomik Röportaj: Kader KARAÇAY YILMAZ

olumbia ve Michigan üniversitele-
rinde misafir öğretim üyesi ve MEF
CÜniversitesi Ekonomi Bölüm Baş-
kanı Prof. Dr. Onur Başer, Türkiye eko-
nomisinin gelir üretmesinde herhangi
bir sorunu olmadığını, ama yanlış proje
ve anlaşmalardan dolayı harcama kıs-
mında büyük problem yaşadığını söyle-
di. Krizin köklerine inmeden, açıklanan
paketlerin yüksek kaliteli bir ekonomik
büyüme üretmesinin mümkün olmadı-
ğını aktaran Başer, “O nedenle yüzeysel
açıklanan reform paketleri, spekülatör-
ler için anlık bir durum olarak görülüyor
ve fırsata dönüştürülüyor” dedi.
Salgının ekonomiye etkisini nasıl ön-
Onur
görüyorsunuz. Aşı sonrası ekonomik
Başer
toparlanmaya ilişkin öngörünüz nedir?
Her ne kadar şu anda ekonomide işler
iyi gitmese de ben salgın sonrası için daha iyimser bir yon dolara düşecek. Daha sonra gelişmiş ülkeler,
beklenti içerisindeyim. Salgın dönemiyle verimliliği aşıya ulaşamayan ülkelere yardım edecektir, çünkü
artıracak teknolojik yöntemlere geçiş hızlandı. Eko- eşit şekilde dağıtılan aşıda kayıp 150 milyar dolara
nomik gelişme tüketime dayandığı için ve gelişmiş kadar inecektir. Yani aşının eşit şekilde dağıtılması-
ülkeler tarafından yapılan mali yardımların yarattığı nın ekonomik olarak çok yüksek kazanımı var.
likidite, talebi artıracak ve ekonomi hızlı bir şekilde Türkiye ekonomisi zorlu bir dönemden geçerken
toparlanacaktır. Yaşam döngüleri içinde harcamalar COVİD-19’a yakalandı. Yaşanılan sıkıntıların tek
20-30’lu yaşlarda başlar ve 40’lı yaşların sonlarında nedeni olarak salgını göremeyeceğimiz net. Ülke-
en yüksek düzeye ulaşır. 2020’ler millennial dediği- mizin kemikleşmiş sorunlarına ilişkin sizin gözle-
miz harcama döngüsüne girdiği yıllar olacaktır ve bu miniz nedir?
bir önceki jenerasyondan çok daha yüksek sayıda in- Dünya ülkeleri çok büyük bir dış borçla yakalandı
san demek… Yine kriz dönemleri yaratıcılığın doğdu- Covid-19’a. Türkiye de benzer bir durumdaydı ama
ğu dönemlerdir. Covid-19 ile beraber de bunları gö- rezerv parası olmadığı için ABD, Avrupa ülkeleri gibi
rüyoruz. mRNA aşıları, uzaktan çalışma yöntemleri para arzını artırarak, mali politikalarla bu sıkıntıları
çok gelişti. Salgın sonrası çalışanların sadece yüzde hafifletemedi. Bütün ekonomistlerin birleştiği görüş
10’u bile uzaktan çalışmaya devam etse, kira geliri, şudur; “Kamu sağlığı problemi önceliğe oturmadan
ulaşım gibi giderlerin azalarak ayni üretimin sağlan- ekonomik büyümenin gerçekleşmesi mümkün de-
ması verimliliği artıracaktır. ğil…. Sağlıksız insanlarla sağlıklı bir ekonomi kura-
Yalnız bu toparlanma gelirleri artırsa da gelir da- mayız.” Ekonominin düzelmesi için salgının kontrol
ğılımındaki eşitsizliği de giderek artıracaktır. 2021 altına alınması şart. Bu da aşıların yaygınlaşması, bi-
yılının sonunda artık Covid-19’dan pandemi olarak zim gibi nüfusuna toplam aşıyı bulamamış ülkelerde
değil de sadece gelişmekte olan veya az gelişmiş ül- gerekirse 3-4 haftalık kapanmayla olması gerekiyor.
kelerde olan endemi şeklinde bahsedeceğiz. Aşıla- Yapılan araştırmalar gösterdi ki, Türkiye eğer 3-4 haf-
ma sayesinde gelişmiş ülkeler Covid-19’u atlatmış, talık bir kapanmaya gitseydi, ekonomi şu andakinden
ekonomilerini daha çabuk açmış ülkeler olacaktır. daha kötü olmazdı ve ölü sayımız yüzde 40-50 azalmış
Dünya şu anda 3.4 trilyon dolar kaybediyor, gelişmiş olurdu. Tam kapanma ile ekonominin komaya girece-
ülkeler kendilerini aşıladıklarında bu kayıp 1.2 tril- ğini düşünmüyorum. Türkiye’nin ekonomiden virüs-

58 KobiEfor Nisan 2021