Page 90 - KobiEfor_Temmuz_2020
P. 90

SA⁄LIK




                                     fieker Hastal›¤›nda Do¤ru

                                     Beslenme Hayat Kurtar›yor




                                     MedAmerikan T›p Merkezi Beslenme ve Diyet
                                     Bölümü’nden Diyetisyen Asl› ‹çingür Güler ile
          Diyetisyen Asl› ‹çingür Güler  diyabet/fleker hastal›¤› üzerine konufltuk.


          Diyabet/fleker hastal›¤› nedir?                kan tetkiklerini de¤erlendirmesi gerekmektedir.
          Vücudumuzda pankreas adl› salg› bezinin
        yeterli miktarda insülin hormonu üretmemesi       fieker hastalar› nas›l beslenmeli?
        ya da üretti¤i insülin hormonunun etkili bir flekilde  fieker hastal›¤›n›n tedavisinde amaç, kan
        hücrelere glukozu tafl›yamamas›ndan kaynaklanan  flekerinin istenilen de¤erler aras›nda tutulmas› ve
        ve ömür boyu süren bir hastal›kt›r. Dünyadaki   kiflinin yaflam kalitesinin art›r›lmas›d›r. Do¤ru bir
        s›kl›¤› ve yay›lma h›z› en yüksek olan          beslenme stratejisi uygulanmad›¤›nda ya kan
        hastal›klardan biridir. 2015 y›l› verilerine göre,  flekeri afl›r› düfler ya da çok yükselir ve her iki
        dünyada 415 milyon diyabet tan›s› alm›fl insan   durumda da kiflide istenmeyen rahats›zl›klar
        vard›r. Bu say›n›n 2040 y›l›nda 642 milyon olmas›  oluflur. Peki, bunlar›n olmamas› için nas›l
        beklenmektedir. Toplum sa¤l›¤›n› ve kiflinin yaflam  beslenmek gerekir?
        kalitesini bu kadar etkileyen bir hastal›¤›n      • Beslenme program›n›zda protein,
        tedavisinde, beslenme düzeninin planlanmas› en  karbonhidrat ve ya¤ dengesinin düzenlenmesi
        kritik yaklafl›md›r. fieker hastal›¤›n›n iki tipi  oldukça önemlidir. Beslenme uzman›yla beraber
        bulunmaktad›r. Tip 2 diyabet, toplumda en yayg›n  size uygun bir liste haz›rlanmal›d›r.
        görülen fleker hastal›¤›d›r ve fleker hastalar›n›n  • Mutlaka beslenme program›nda ara ö¤üne
        %80-85’lik k›sm›n› oluflturur.                   yer verilmelidir. Bu ö¤ünün protein-karbonhidrat
                                                        dengeli olmas›na özen gösterilmelidir (örne¤in
          Tip 2 diyabetin nedenleri nelerdir?           1 küçük boy yeflil elma yan›nda 100 gr yo¤urt veya
          Tip 2 diyabet aileden genetik geçiflli         10 adet badem ve 15 adet kiraz gibi).
        olabilmektedir. Ancak en büyük nedenlerinden      • Ana ö¤ünlerde karbonhidrat›n yan›nda
        biri de yaflam tarz› ve beslenmedeki hatal› davran›fl  mutlaka bir protein kayna¤› olmal›d›r. Yemeklerde
        al›flkanl›klar›d›r. Buna ek olarak, obezite de fleker  afl›r› ya¤ tüketiminden kaç›n›lmal›d›r.
        hastal›¤›n›n nedenleri aras›ndad›r. Özellikle bel,  • Ekmek seçimi bu hastalarda çok kritik; siyez,
        göbek bölgesindeki ya¤lanma fleker hastal›¤›na   tam bu¤day, çavdar ya da çok tah›ll› ekmek
        yakalanma riskini art›rmaktad›r.                tüketilmeli, beyaz ekmekten uzak durulmal›d›r.
          fieker hastal›¤› görülme riski fazla olan kifliler:  • Kaliteli tah›l tüketimi oldukça önemlidir.
          • Ailede fleker hastal›¤› geçmifli olanlar,     Karabu¤day, siyez bulguru, bulgur ve kepekli
          • Ölçülen Vücut Kitle ‹ndeksi (VK‹) 30 ve     makarna tercih edilebilir.
            üzerinde olanlar,                             • fiekerli meyvelerden uzak durmak gerekir.
          • Göbek bölgesinde afl›r› ya¤lanmas› olanlar,  Kavun, karpuz, kay›s› ve üzüm, en flekerli yaz
          • Kandaki ya¤ miktar› fazla olanlar ve        meyvelerindendir. Bunun yerine kiraz, yeflil erik,
          • Hareketsiz bir yaflam tarz›n› benimseyenler.  yeflil elma, yenidünya, malta eri¤i ve orman
                                                        meyveleri tercih edilmelidir.
          Normal kan flekeri de¤erleri ne olmal›d›r?       • Basit fleker içeren paketli g›dalardan ya da
          Bir kiflide fleker hastal›¤›n›n saptanmas›nda   ev yap›m› hamur ifllerinden kesinlikle uzak
        kandaki glukoz miktar›na bak›lmaktad›r. Açl›k kan  durulmal›d›r.
        flekeri sa¤l›kl› bireylerde 70-100 mg/dl           • Zerdeçal tüketimi fleker hastalar› için oldukça
        aras›ndad›r. Açl›k kan flekerini sabah aç karn›na,  faydal›d›r. Yo¤urda ya da yemeklerin içerisine
        6-8 saat açl›k süresinden sonra ölçmek en       zerdeçal eklenebilir.
        do¤rusudur. Tokluk kan flekeri yemekten 2 saat     • Tarç›n içeren çaylar ve so¤uk flekersiz
        sonra bak›lan kan flekeridir. Yeme¤i yemeye      içecekler tüketilmesi flekerin dengelenmesine
        bafllamam›zdan itibaren 2 saat geçmesi gerekir.  yard›mc› olacakt›r.
        Tokluk kan flekeri 100-140 mg/dl aras›nda          • Düzenli egzersizin de vücut ya¤lar›n›n
        olmal›d›r. Bu de¤erlerinizde bir farkl›l›k varsa  azalmas›na ve flekerin dengelenmesine etkisi
        mutlaka endokrinoloji ya da dahiliye doktorunun  olacakt›r.

        90 KobiEfor Temmuz 2019
   85   86   87   88   89   90   91   92   93   94   95