Page 71 - KobiEfor_Mart_2019

ranti Fonu’nun etkisini ise flöyle aç›kl›yor: “2016’da
yaflanan ekonomik daralmada biraz da panikle KGF Dr. Zümrüt ‹mamo¤lu:
normalden daha fazla kullan›ld›. 3-4 ayda 200 mil- “IMF tüm dünyada sevilmez”
yar TL’lik kefalet sa¤land›. O dönem d›flar›ya borcu-
muz yüzde 47 idi. Bu rakam Haziran 2017’de yüzde Son dönemlerdeki IMF’nin yeniden gündem
52’ye ç›kt›. Bu art›fl büyümeyi yüzde 7.4’e ç›kard› maddesi oldu¤unu hat›rlatt›¤›m›z Zümrüt
ama kayna¤› d›fl borçtu. fiimdi ise o borcun öden- ‹mamo¤lu görüfllerini flöyle aktard›: “IMF dövizi-
mesi gerekiyor. Bu tür uygulamalar büyümemizi niz bitti¤inde gitmek durumunda oldu¤unuz bir
sa¤l›yor ama k›sa süreli. Bizim hedefimiz sürdürü- kurumdur. Bunun alternatifi ise borcunuzu öde-
lebilir büyümedir.” memektir. Türkiye’nin döviz cinsinden borcu var.
Ödeyebildi¤imiz sürece de sorun yok. Ama Mer-
“Büyümede dalgalanma azalt›lmal›” kez Bankas› rezervleri bitmeye do¤ru gidiyorsa
Zümrüt ‹mamo¤lu’na göre ifl dünyas›n›n en büyük yurtd›fl›ndan borç bulam›yorsan›z ve borcu öde-
s›k›nt›s› büyümedeki dalgalanma. Zira ifladamlar› ya- mek için IMF, yang›n söndürücü gibi mecburi-
t›r›m planlar›n› ekonomideki geliflmelere göre yürü- yettir. Gelir baz› koflullar sunarak borç verir.
tüyor. Geçmiflte yaflanan yüzde 7 ve üstü tüm büyü- IMF’ye durup dururken gidilmez. 2001’de d›fl
melerin dengesiz oldu¤unu kaydeden ‹mamo¤lu, gö- borcumuzun milli gelire oran› yüzde 56 idi. Onu
rüfllerini flöyle aktar›yor: “Ekonomide gerçekten den- yüzde 35’lere düflürmüfltük. fiimdi ise bu oran
geler var. Bu dengeyi regülasyon ve politikalar ile yeniden yüzde 53’e ç›kt›. Ne yap›lmal›? O borcu
sa¤layamazsan›z ekonomi kendisi krizlerle dengesi- nas›l ödeyece¤imizin plan›n› yapmak zorunday›z.
ni bulmaya çal›fl›r. Türkiye ekonomisi yüksek ve po- Hükümet bu süreçte s›k› mali duruflunu sürdü-
tansiyel büyümesinin üzerinde bir noktaya itilmiflti. rece¤ini zaten aktard›.” Kamu maliyesini disiplin
Aya¤›m›z› yorgan›m›za göre uzatmam›flt›k. fiimdi alt›na almas› nedeniyle IMF’nin tüm dünyada se-
ekonomi dengelenmeye çal›fl›l›yor.” Ülkenin mevcut vilmeyen bir kurum oldu¤unun alt›n› çizen ‹ma-
resesyondan ç›kmas› için hükümet eliyle gerçeklefle- mo¤lu, “Tüm dünyada ekonomik krizlerin nede-
cek mekanizmalar›n önemli oldu¤unu aktaran ni yüksek borçluluk ve sorumsuzca harcamad›r.
‹mamo¤lu, o mekanizmalar›n olmamas› halinde ise Hükümetler kendi sorumsuzlu¤unun bedelini
ekonomide ‘U’, ‘L’ ye giden bir süreç olabilece¤ini, vatandafla ödetirken IMF’yi gerekçe gösterir.
yaflan›lan›n ‘V’ tipi olmas› için bahsedilen mekaniz- IMF’nin en büyük hatas› her ülkeye özgü bir yak-
malar›n kurulmas› gerekti¤ini savunuyor. lafl›m› yoktur. Ayn› flablonu kullan›r. IMF’den
do¤ru yararlanmak için kendi ekonomisinin so-
Seçim sonras› için politika runlar›n› iyi anlayan, liyakatl› bürokratlara ihti-
tercihleri önemli yaç vard›r. Ama iflin özünde ekonomide do¤ru
TÜS‹AD, 2019 y›l› ekonomi öngörüsünde a¤›rl›¤› ad›mlar at›ld›¤›nda IMF bir mecburiyet de¤ildir.”
yüzde 1 büyümeye veriyor. Seçim sonras› politika ter-
cihlerinin önemli oldu¤unu aktaran ‹mamo¤lu, seçim sa¤layabiliriz. Bu ikisini tutturunca ister istemez ve-
sonras›nda s›k› mali ve para politikas›n›n devam ede- rimlilik art›r›c› reformlar yapmam›z laz›m. Büyüme
ce¤ine inan›yor: “Bütçe a盤›n› dengelemek ad›na de buradan gelecektir. Üretim ekonomisi denilen
ÖTV ve KDV’de baz› vergi art›fllar› gelebilir. Çünkü it- kavram da budur” aç›klamas›n› yap›yor.
halattaki düflüflten kaynakl› vergi gelirleri k›s›tl› kala-
cak. 2019’un dördüncü çeyre¤inden itibaren büyü- “Yap›sal Reformlara öncelik verilmeli”
meye geri dönebiliriz.” ‹mamo¤lu’na göre üretim ekonomisinin yolu ya-
p›sal reformlardan geçiyor. TÜS‹AD’›n bu anlamda
“Ç›k›fl üretim ekonomisinden gelir” önemli çal›flmalara imza att›¤›n› hat›rlatan
Yaflan›lan ekonomik durgunluktan ç›k›fl›n adresi ‹mamo¤lu, kavram kargaflas› yaflanmamas› ad›na
olarak “Verimlilik art›fl›yla daha rekabetçi bir ekono- ise flu ifadeleri kullan›yor: “Vergi konusu bir re-
miye geçmek zorunday›z” görüflünü sunan ‹mamo¤- formdur. Yayg›n ve adaletli bir sistemimiz yok. E¤i-
lu, aksi halde büyümeye devam edilemeyece¤i uyar›- tim konusu bir reformdur. Çünkü verilen e¤itim bu-
s›n› yap›yor. Bu dönem ekonomide hem hane halk› günün dünyas›n›n ihtiyaçlar›na cevap vermiyor.
hem KOB‹’lerin borçlu oldu¤unu hat›rlatan ‹mamo¤- Yarg› alan› reform gerektiriyor. Yat›r›mc› yarg›ya
lu, “Dolay›s›yla hem faiz hem kur art›fllar› ekonomiye gitti¤inde hakk›n› arayabilece¤ini hissetmeli. Tar›m
çok zarar veriyor. O zaman ne yapaca¤›z? Finansal alan›nda art›k herkes bir reform yap›lmas› gerekti-
istikrar› sa¤layacak politikalar› devreye almal›y›z. ¤i konusunda hemfikirdir. Bunlar yeni alanlar de-
Bunun yöntemi de s›k› para ve mali politikad›r. Bu fle- ¤il, TÜS‹AD olarak y›llard›r söylüyoruz, ülkenin ç›k›-
kilde enflasyonu düflürürken kurun stabil kalmas›n› fl› buradan gelecek.”
Mart 2019 KobiEfor 71