Page 37 - KobiEfor_Ocak_2019

6 ABD-TÜRK‹YE KIYASLAMASI

2017 ABD Türkiye
GSYH (Milyar USD) 19.390.6 849.5
Dünya GSYH'sinde Pay (SAGP, %) 15.3 1.7
Mal ‹hracat› (Milyar USD) 1.546.3 157.0
Mal ‹hracat› / GSYH (%) 8.0 18.4
Mal ‹thalat› (Milyar USD) 2.342.0 233.8
Mal ‹thalat› / GSYH (%) 12.0 27.5
D›fl Ticaret Dengesi (Milyar USD) 795.7 -76.8
D›fl Ticaret Dengesi/GSYH (%) -4.1 -9.0
‹hracat›n ‹thalat› Karfl›lama Oran› (%) 66.0 67.2
(Kaynaklar: IMF, WEO Database, Nisan 2018, USTR, US Census Bureau, TÜ‹K)

¤er ülkelerle olan ikili ticaret iliflkilerini bu ticaret sa-
vafl› perspektifinde daha da yükseltebilir. ABD ile
ABD-Türkiye denklemi aras›ndaki ticaretin k›s›tlanmas› sonucu Avrupa Bir-
6 numaral› tablo ABD ve li¤i pazar›n› hedefleyecek olan Çin’e karfl› baflta Al-
Türkiye’nin d›fl ticaret verilerini gösteri- manya olmak üzere AB’nin de yapt›r›mlar uygulama-
yor. Tabloya göre dünya GSYH’sindeki pay› yüzde ya bafllamas›, gözleri Türkiye’ye çevirecektir.
15.3 olan ABD, dünyaya, GSYH’sinin yüzde 8’i kadar Bugün, Çin ve Türkiye aras›ndaki ticaret Türkiye
mal satarken (ihracat) yüzde 12’si kadar da mal sa- aleyhine aç›k veriyor. Ticaretimiz 27 milyar dolar
t›n al›yor (ithalat) ve GSYH’sinin yüzde 4.1’i kadar civar›nda ve biz bunun 24 milyar›n› Çin’den ithal
bu al›flveriflten aç›k vererek ç›k›yor. Buna karfl›l›k ediyoruz. Çin’e 3 milyar dolarl›k mal sat›yoruz.
dünya GSYH’sindeki pay› yüzde 1.7 olan Türkiye, ABD’nin Çin’den yapt›¤› ithalat da Rusya, Güney-
dünyaya GSYH’sinin yüzde 18.4’ü kadar mal satar- do¤u Asya ve Afrika’ya kayabilir. Türkiye co¤rafi
ken dünyadan da yüzde 27.5’i kadar mal sat›n al›yor konumu aç›s›ndan da çok önemli yere sahip. Türki-
ve GSYH’sinin yüzde 9’u kadar aç›k veriyor. ABD’nin ye’den yap›lan ithalata olan talebin her cepheden
bu iliflkiden yüzde 4.1 aç›kla ç›kmas›na karfl›l›k artmas› gibi bir durum söz konusu olacakt›r.
Türkiye’nin yüzde 9 aç›k vererek ç›kt›¤›n› görebili- Önemli olan Türkiye’nin kendini bu yeni pozisyona
riz. Bu durumda diyebiliriz ki, ABD’nin Türkiye’ye oturtmas›d›r. Çünkü ABD’nin bafllatt›¤› ticaret sa-
karfl› ticaret savafl› bafllatm›fl olmas›n› ekonomik vafl›, serbest ticaretin karfl›l›kl› yarar sa¤lad›¤› tezi-
nedenlerle aç›klamak mümkün de¤ildir. Ayr›ca ni çürütmüfltür. Alternatif model aray›fllar› baflla-
ABD flirketleri Avrupa’dan k›st›klar› ithalat›n›n bir yacakt›r. Türkiye’nin de kendi uygulad›¤› modeli
bölümünü Türkiye’ye kayd›rmak durumunda kala- gözden geçirerek güncellemesi kaç›n›lmazd›r.
caklard›r. Bu nedenle Türkiye ihracatç›s›na ABD K›rk senelik kurumsal düzenlemeler ve dünya ti-
pazar›nda yeni alanlar aç›lmas› beklenmelidir. caretini düzenleyen kurallar de¤ifliyor, sorgulan›-
yor. ‹kili iliflkiler daha ön plana ç›k›yor. Türkiye kü-
Türkiye-Çin denklemi resel üretim ve tüketim zincirlerine eklemlenmesi-
Ticaret savafllar› nedeniy- nin olumlu karakteri gere¤i bu duruma uygun ve
le ABD ve Çin’in karfl›l›kl› daha fazla getiri sa¤layacak flekilde duruflunu göz-
yapt›klar› ithalat baflka ülke- den geçirmek zorunda kalacakt›r.
lere kayacak; ticaretin yönü
de¤iflecek, bu savaflta Türki-
ye için f›rsatlar do¤abilecek-
tir. Çin en büyük küresel üretici ve ihracatç› oldu¤u
gibi en büyük tüketici konumundad›r; bu nedenle
ABD’nin Çin’den yapt›¤› ithalat baflka ülkelere ka-
yacakt›r. Ayn› fley Çin kaynakl› ithalat talepleri için
de sözkonusudur.
Türkiye, bu yön de¤iflmesinden olumlu olarak et-
kilenebilir. Türkiye’nin ABD ile yapt›¤› ticaret büyük
bir ticaret olmad›¤› için ABD’nin korumac›l›¤› Türki-
ye’yi çok fazla etkilemez. Türkiye ise Çin, Rusya ve di-
Ocak 2019 KobiEfor 37