Page 61 - KobiEfor_Eylul_2016

latmakta kalm›yor, Azerbaycan’›n kararl› de¤er öl-
çüsünü de vurguluyor: “- 1921 ve 1940 y›llar›nda PROF.DR. AL‹ HASANOV’DAN
imzalanm›fl olan SSCB-‹ran anlaflmalar›, bugün SEÇMELER
bir tak›m çevrelerin iddia etti¤i gibi Hazar Deni-
zi’nin statüsü konusunu karmafl›klaflt›rmamakta, l [-‹ran, Bat› ve Tür-
bilakis duruma daha fazla aç›kl›k kazand›rmakta- kiye'ye yaln›z bafl›na
d›r. fiöyle ki ‹ran, SSCB döneminde oldu¤u gibi karfl› koyamayaca¤›
Hazar Denizi'nde yüzde 14’lük paya sahiptir ve es- Güney Kafkasya’da
ki s›n›rlar› geçerlidir. SSCB’den kopan 4 yeni ül- Rusya’n›n güçlenmesini
kenin ulusal sektörleri ve deniz s›n›rlar›na gelin- istemektedir. Merkezi
ce, bu konuda SSCB içinde bir anlaflma imzalan- Asya’y› kendi jeoekono-
m›fl ve Hazar’›n yüzde 86’l›k bölümü denizin orta mik ç›kar bölgesi içine Ali
çizgisi temel kabul edilmekle dört ulusal sektöre dahil etmek, bu co¤raf- Hasanov
ayr›lm›flt›r. SSCB’nin mirasç›s› olan Rusya Fede- yan›n ulafl›m ve iletiflim
rasyonu’nun bu ülkenin yükümlülüklerini üzerine projelerine aktif bir fle-
ald›¤›na bak›l›rsa söz konusu anlaflmay› da temin kilde kat›lmak ‹ran’›n
etmesi gerekmektedir. Azerbaycan, kendi ulusal bafll›ca hedefleri aras›ndad›r.] (Güney Kafkasya
sektöründe diledi¤i gibi faaliyette bulunmay› iflte 1 cilt, sayfa 257)
bu hukuki temellere dayand›rmaktad›r. Söz konu- l [-Günümüzde Ermeni jeostratejik uzman-
su faaliyet ne uluslararas› hukuka, ne de Hazar’a lardan baz›lar› hayal güçlerini kullanmak sure-
k›y›s› bulunan ülkelerin kendi aralar›ndaki anlafl- tiyle var olmayan bir Ermenistan-Mehri-‹ran gü-
malara ters düflmektedir.” zergah›yla Yak›ndo¤u’ya ve Merkezi Asya ülkele-
Günümüzün enerji kaynaklar›n›n Hazar’dan Av- rine, ‹ran-Ermenistan-Gürcistan güzergah›yla
rupa’ya ulaflt›r›lmas› konusunda yap›lan ve yap›l- güneydo¤u yönüne uzanmas› öngörülen ulafl›m
makta olan çal›flmalar› da 21. yüzy›l›n projeleri ve komünikasyon sistemleri projelerinden bah-
olarak nitelendiren Ali Hasanov; “-Hazar Havza- setmektedirler. Fakat Ermenistan’›n içinde bu-
s›’n›n do¤algaz rezervlerinin en az 100 y›l sürey- lundu¤u gerçek durum, topraklar›n›n ço¤unlu-
le dünya pazarlar›na ulaflt›r›lmas› hedefimizdir” ¤unun elveriflsiz da¤l›k bölgelerle çevrili oluflu,
demektedir. d›fl dünyaya ç›k›fl imkanlar›n›n bulunmay›fl›, ula-
fl›m ve tafl›mac›l›k araçlar›n›n periflan hali ve di-
Azerbaycan’›n güvenlik politikas› ¤er nedenler, söz konusu projelerin ne günü-
Üçüncü ciltte Azerbaycan’›n güvenlik politikas›n› müzde, ne de gelecekte hayata geçirilemeyece-
ele alan Ali Hasanov, Azerbaycan’›n d›fl politika ¤ini gözler önüne sermektedir.] (Güney Kafkas-
stratejisi ve etkinli¤ini maddi ve maddi olmayan re- ya 2 cilt, sayfa 138)
zervler bafll›¤› alt›nda akademik bir s›ralamayla l [-Günümüzde uluslararas› kurumlar bir
anlatmaktad›r. Moskova, Washington, Brüksel, An- yandan Ermenistan’›n Azerbaycan topraklar›n›
kara ve Tahran’›n Güney Kafkasya’daki tutumlar›n›, iflgal alt›nda bulundurdu¤u gerçe¤ini kabul et-
sergileyecekleri askeri ve stratejik tercihleri uzun mekte, di¤er yandan bu iflgal halini ve iflgalci ül-
uzad›ya de¤erlendiren Ali Hasanov öncelikli flart keyi aç›k bir dille k›namaktan, uluslararas› bas-
olarak; “- Etnik ayr›l›kç›l›k ve toprak iddialar›ndan k› mekanizmalar›n› kullanmak suretiyle iflgalci
kaynaklanan çat›flmalara son verilmesine, bölge ülkeyi BM kararlar›na uymaya zorlamaktan ka-
ülkelerinin bar›fl ortam›nda iyi komfluluk iliflkile- ç›nmaktad›rlar.] (Güney Kafkasya 3 cilt, sayfa
rini sürdürmelerine, bölge ülkelerinin egemen 150)
devlet haklar›n›n korunmas›na yönelik somut gü-
venlik önlemlerinin al›nmas›na, Hazar’›n enerji Has›l› stratejiyi güzel bir üslupla ama akademik
rezervlerinin tafl›nmas›nda kullan›lan hatlar›n verilerden kopmadan bizlere kazand›ran ve Güney
güvenli¤inin sa¤lanmas›na yönelik bir politika iz- Kafkasya’n›n dününü, bugünü anlatan, yar›n›n› yo-
lenmesini” öngörmektedir. rumlayan bu eser idrakimize yeni ufuklar kazand›-
Ermenistan’la Azerbaycan aras›ndaki Da¤l›k Ka- racakt›r.
raba¤ sorununun bölgenin bafll›ca güvenlik sorunu NOT: Ötüken Yay›nevi taraf›ndan yay›mlanan bu
oldu¤unu bütün gerçekli¤iyle ortaya koyan Ali Ha- eseri Türkçemiz’e kazand›ran Azad A¤ao¤lu ile Fuad
sanov, Azerbaycan’›n güvenlik politikas›n›n temel fiammedov’a ayr›ca teflekkürü bir borç biliyorum. Ki-
amaç ve görevlerini s›ralarken Ermenistan’›n Rus- tab›; “Ötüken Yay›nlar›-‹stanbul, Beyo¤lu, ‹stiklal
ya’dan gördü¤ü deste¤i de Rusya’n›n ç›karlar›na Cad. Ankara Han 65/3 adresinden veya otuken@otu-
uygun bir ittifak diye de¤erlendirmektedir. ken.com.tr adresinden temin edebilirsiniz.”
Eylül 2016 KobiEfor 61