Page 66 - KobiEfor_Ekim_2014

KONUK Tasar›m Temelli ‹novasyonlar

H er fikri mülkiyet gibi tasar›m- gerisinde kalacakt›r.
lar da inovasyonun çok önem-
Yine son geliflmeler Avrupa ülkeleri-
ne ihracat yapan sanayicilerimizi yeni
li bir parças›d›r. Çünkü ürün-
de, tasar›m müflterinin dikka-
lam›flt›r. Bu çal›flmalar›n sonucunda
tini çeker ve onda sat›n alma iste¤ini at›l›mlar ve çal›flmalar yapmaya zor-
uyand›r›r. Dolay›s›yla yenili¤in ticari- özgün tasar›mlar›n oluflturulmas› ve
leflmesinde tasar›m do¤rudan etkili- oluflturulan bu tasar›mlar›n yurtd›-
dir. Bu nedenle tasar›m›n fikri mül- fl›nda tescil ettirilmesi önem kazan-
kiyet haklar›yla korunmas› gerekir. m›flt›r. Tescilsiz veya taklit tasar›m-
Tasar›m›n fikri mülkiyetle korunma- lar yurtd›fl›na ihraç edildi¤inde, güm-
s›n›n iki yolu vard›r. Birincisi tasar›- rüklerde veya ilgili ülkelerde toplat›l-
m›n Türk Patent Enstitüsü’ne baflvu- ma riskini tafl›maktad›r. Bu sebeple
rularak “tasar›m tescil belgesi” al›n- ihracat yapan firmalar›n kendilerine
mas›d›r. ‹kinci yol tasar›m›n t›pk› bir ait ürettikleri özgün tasar›mlar üze-
sanat eseri gibi telif haklar› (cop- rinde hak iddia edebilmeleri için, ön-
yright) ile koruma alt›na al›nmas›d›r. celikle Türkiye’de, daha sonra da ih-
Resmi bir baflvuru yap›lmadan, bir racat yapt›klar› ülkelerde tescil ettir-
baflka deyiflle telif haklar› ile yap›la- meleri gerekmektedir.
KEMAL cak bir koruma, tasar›m›n hangi Avrupa Birli¤i ülkelerinde tek bafl-
alanlar›n›n korundu¤unun net ola- vuruyla endüstriyel tasar›mlar›n ko-
YAMANKARADEN‹Z rak belirlenmemesi, ispat zorlu¤u runmas› bu ülkelere ihracat yapan
Destek Patent A.fi. Yönetim ve en önemlisi Türkiye’de henüz bu sanayicilerimize önemli avantajlar
Kurulu Baflkan› kültürün yayg›n olmamas› nedeniyle sa¤lamaktad›r. Bu sistemin getirdi¤i
daha zay›f bir yoldur. Tasar›m tescil en önemli avantajlar flunlard›r:
baflvurusu yapmadan önce piyasaya 1) Tek bir müracaatla AB’ye üye ül-
Tasar›m kendisi veya görüntüsü ç›km›fl ise kelerde de geçerli ve etkili tasar›m
üzerinden bir y›l geçirilmemelidir. tescil belgesi,
tescilleri gerek Piyasaya sürülmesinden bir y›l son- 2) Ayr› ayr› yap›lan müracaatlara
ra tasar›m›n yenilik kriteri ortadan nispeten daha az maliyet,
yurtiçinde gerek kalkm›flt›r ve tasar›m korumas› sa¤- 3) Hukuki ihtilaflarda tek uygulama
yurtd›fl›nda lanamaz. Bu bir y›ll›k süre birçok ül- (üye ülkelerin herhangi birinde veri-
len mahkeme karar›n›n tüm üye ül-
kede geçerli olmas›na karfl›n baz›
korunarak ülkelerde alt› ay olarak uygulan- kelerde de geçerli olmas›),
maktad›r. 4) Üye ülkeden birinde kullan›lan ta-
katmade¤er Tasar›m korumas›nda baflvuru tarihi sar›m›n di¤er üye ülkelerde de kul-
önemlidir, ama bundan daha önem- lan›l›yor olarak kabul edilmesi ve ta-
oluflturmak ve lisi tasar›m dosyas›n›n iyi haz›rlan- sar›m tescil belgesinin yenileme ifl-
bu katmade¤eri mas›, süreçlerin ve hatta tescil son- leminin 5’inci y›l›n sonunda tek bir
müracaatla yap›lmas›.
ras› ifllemlerin takibidir. Dolay›s› ile
ürünlere tasar›m baflvurular›n›n ve süreçlerin Ülkemizin geliflen dünya flartlar›n-
takibinin, bilgi ve birikim sahibi pa- da sanayicimizin lehine pozisyon
yans›tmak da tent ve marka vekilleri taraf›ndan ortaya koyan bir yap›y› oluflturmas›
yap›lmas›n› öneririm. yararl› olmufltur. Tabii ki bunun ya-
ihracat Bugün art›k h›zla fliddetini artt›ran rar›n› yurtd›fl› fuarlara kat›lan sa-
rakamlar›n› rekabetin, firmalar› yormaya bafllad›- nayicilerimiz görecektir. Tasar›m
¤› görülmektedir. Ancak bu yorgun-
tescilleri gerek yurtiçinde gerek
olumlu lu¤un ilac›n›n farkl› tasar›mlar oldu- yurtd›fl›nda korunarak katmade¤er
¤unun fark›na var›lmas› yorgunlu¤un oluflturmak ve bu katmade¤eri
etkileyecektir. artmas›na engel olacak ve tekrar pi- ürünlere yans›tmak da ihracat ra-
yasalar› canland›racakt›r. Farkl› ta- kamlar›n› olumlu etkileyecektir.
Böylece gelecek sar›m ve modeller yeni pazar ve Böylece gelecek y›llarda ihracat›-
y›llarda müflteri kitlesini oluflturaca¤›ndan m›z›n 500 milyar dolar› aflmas›
mümkün olacakt›r. Bu da gerçek-
çözüm olarak önerilmektedir. Ayr›ca
ihracat›m›z›n sanayicilerimiz kimlerin tasar›m mü- lefltikten sonra, gerçek anlamda bir
racaat›nda bulundu¤unu görmek ve tasar›m ülkesi, -örne¤in ‹talya gibi-
500 milyar eskiden beri var olan tasar›mlar›n olabilmek için bu dengenin sürdü-
tescilini engellemek amac›yla her ay rülebilir hale gelmesi gereklidir.
dolar› aflmas› yay›nlanan tasar›m bültenlerini ince- Bu konuda da özel sektöre, kamuya
mümkün lemek zorundad›r. Bu anlay›fl› gelifl- ve sivil toplum örgütlerine önemli
tirmeyenler bundan ciddi anlamda
görevler düflmektedir.
olacakt›r. zarar görecek ve yeni geliflmelerin Güzel günler dileklerimle,
66 KobiEfor Ekim 2014