Page 31 - KobiEfor_Haziran_2013

düzeyde dengeleri de¤ifltirmesi bekleniyor.
Obama “Birlikte, dünyadaki en büyük serbest ti-
caret alan›n› oluflturaca¤›z. Bu görüflmeler sadece
serbest ticaret anlaflmas› için de¤il, iki k›ta aras›nda
küresel ticaretin geliflimine de katk›da bulunacak”
diyerek anlaflman›n önemine dikkat çekiyor.
Avrupa Komisyonu Baflkan› Jose Manuel Barroso,
tarihin en büyük ticaret anlaflmas› olaca¤›na iflaret-
le STA’n›n yaln›zca ABD ve AB ekonomilerine büyük
katk›lar sa¤lamakla kalmayaca¤›n›, ayn› zamanda
Atlantik'te ticaretin artmas›ndan di¤er ülkelerin de
faydalanaca¤›n› savunuyor.

Türkiye’nin ve di¤er ülkelerin korktu¤u yacak olan bu STA’n›n içine girebilecek mi?
AB-ABD aras›nda Transatlantik Ticaret ve Yat›r›m K›smen girece¤e benziyor. Çünkü Obama’n›n biz-
Ortakl›¤›'n›n, Türkiye’nin zaten çok yüksek olan cari zat kendisi aç›klad›: “ABD, AB ile yeni bir ticaret ve
a盤›n› 20 milyar dolar daha art›rmas›ndan korkulu- yat›r›m ortakl›¤› gelifltirirken, ben Türkiye ile ekono-
yor. Korkunun sebebi belli: Çünkü Türkiye'nin AB ile mik iliflkilerimizin daha derinleflti¤ini de görmek is-
aras›ndaki gümrük birli¤i anlaflmas›na göre, AB ile tiyorum.” Ekonomi Bakan› Ça¤layan da Obama’y› te-
ticaret anlaflmas› imzalayan her üçüncü taraf, Türki- yit ediyor: “Bunun için Türkiye ile ABD aras›nda he-
ye pazar›na serbest girifl hakk›n› elde ediyor. Buna defi karfl›l›kl› ticaret ve yat›r›m› art›rmak olan yeni
karfl›l›k Türkiye kendi ihraç mallar› için ayn› kolayl›k- bir yüksek düzeyli komite kuruldu.” Kurulan komite
tan yararlanam›yor. Özetle; Türkiye’nin ithalat› vergi- Türkiye ile ABD’nin Transatlantik Ticaret ve Yat›r›m
siz, ihracat› vergili gerçeklefliyor. Anlaflmas› için müzakereleri yönetecek.
Bu nedenle Türkiye hem ABD'den hem de AB'den Türkiye gibi Çin de korkuyor. Plan›n Transatlantik
flunu istiyor: “E¤er trans Atlantik bir ekonomik ha- ekonomiyi dünyan›n geri kalan›ndan soyutlamaya
cim yarat›lacaksa o zaman Türkiye mutlaka bunun yönelik olup olmad›¤›n› görmek istiyor.
içinde yeralmal›d›r." Buna yönelik Türkiye’nin öneri- Sonuç itibar›yla önümüzdeki aylarda konu kritik
si, ya ABD-AB STA görüflmelerine kat›lmak, ya da bir gündem oluflturacak. Türkiye kurulacak bu yeni
onunla paralel yürüyecek bir ABD-Türkiye STA’s› ger- yap›n›n içerinde yer alabilirse ABD ile serbest ticaret
çeklefltirmek olarak flekillendi. Baflbakan R. Tayyip anlaflmas›na taraf olabilecek; bu durumda ABD'nin
Erdo¤an’›n geçen ayki ABD gezisinin ana konusu da y›llard›r kald›rmad›¤› kota ve k›s›tlamalar kalkacak.
bu öneriydi. Ayr›ca Türkiye’nin, Gümrük Birli¤i ile içine girdi¤i sü-
Peki, Türkiye dünya ekonomisinin yar›s›n› kapsa- recin prangalar› da gevfleyecek.

sinden muaf oluyor. Ancak Türkiye AB ¤i’ni revize edelim, vizeyi kald›r›n,
üyesi olmad›¤› için bu ülkelere mal satar- ürünlerimize kotay› kald›r›n, 3. ül-
ken normal ihracat ifllemine tabi tutulu- kelerle serbest ticaret anlaflmas›
yor ve a¤›r vergi yükleriyle karfl› karfl›ya yaparken ‘Türkiye de taraft›r’ deyin
kal›yor. Bu da Türkiye’nin d›fl ticaret den- ya da Gümrük Birli¤i’nden ç›kal›m,
gesini çok olumsuz etkiliyor. AB ile an- bizimle de serbest ticaret anlaflma-
laflma imzalayan ülkeler d›fl ticarette bü- s› yap›n.
yük avantaj sa¤lad›klar› için Türkiye ile Gümrük Birli¤i’nden ülke olarak
kesinlikle anlaflma yapmaya yanaflm›yor. çok faydaland›k. 17 y›ld›r gümrükle-
... Güney Afrika, Meksika ve Cezayir ri s›f›rlay›p mal satt›k. Ama zaman
son 10 y›lda AB ile serbest ticaret anlafl- içindeki geliflmeler art›k aleyhimize
mas› yapan ülkelerden. 2012 y›l›nda Meksika’dan bir hal ald›. Güney K›br›s’›n bugün ihtiyac› olan pa-
867 milyon dolarl›k mal alm›fl›z. ‹hracat›m›z ise 206 ra bizim sadece bir holdingimizin cirosu kadar. Gü-
milyon dolarda kalm›fl. Cezayir’den ithalat›m›z 2.6 ney K›br›s’tan mal almazs›n satmazs›n olur biter.
milyar dolarken ihracat›m›z 1.8 milyar dolarda kal- Ama Güney K›br›s düflünülüp koyulan o maddenin
m›fl. En kötü tablo ise Güney Afrika ile... 382 mil- bugün bize faturas› çok büyük. Biz serbest ticaret
yon dolarl›k sat›fla karfl›l›k 1.3 milyar dolarl›k itha- anlaflmas› yapan taraflara sanayide yüzde 4.2 güm-
lat gerçekleflmifl. Biz onlara yüzde 40’› aflan vergi- rük vergisi uygularken onlar bize yüzde 40-50 ver-
lerle mal satarken onlar Türkiye’ye çok düflük ver- gi uyguluyor. Burada inan›lmaz bir haks›z rekabet
gilerle girmifl. var. Avrupa Birli¤i bunu bize bile bile yap›yor, biz
Avrupa Birli¤i’ne diyoruz ki, madem böyle bir sis- de göz göre göre seyredemeyiz. Her geçen gün da-
tem var ve biz bundan ma¤duruz. Ya Gümrük Birli- ha da ma¤dur oluyoruz.

Haziran 2013 KobiEfor 31