Page 30 - KobiEfor_Haziran_2013

HABER

Önümüzdeki aysberg TRANSATLANT‹K STA

“Ekonomik NATO” mu?

Türkiye, ABD ile Avrupa Birli¤i aras›nda
planlanan serbest ticaret anlaflmas›na
taraf olmak için çaba gösteriyor.
Hem ABD’den hem de AB’den
istedi¤imiz flu: E¤er trans Atlantik bir
ekonomik hacim yarat›lacaksa
o zaman Türkiye mutlaka bunun içinde
yer almal›d›r.

A vrupa Birli¤i ile ABD aras›nda yap›lmas›na
karar verilen Serbest Ticaret Anlaflmas›
(STA) için görüflmeler bu yaz ortas›nda
bafllat›lacak. Yap›lacak STA tar›m dahil
tüm sektörleri kapsayacak.
Resmi verilere göre AB'den ABD'ye 380 milyar hacmini yüzde 20 art›racak. S›rada Japonya var. Ja-
dolarl›k mal ihraç ediliyor. ABD'den Avrupa’ya ihra- ponya ile imzalanacak bir serbest ticaret anlaflmas›
cat ise 240 milyar dolar› buluyor. Demek ki yap›la- Avrupa’n›n GSY‹H's›n› yüzde 1 ve Japonya’ya ihraca-
cak STA yaklafl›k 620 milyar dolarl›k bir d›fl ticareti t›n› üçte bir oran›nda art›racak ve 400 bin kifliye is-
yeniden flekillendirecek ve art›racak. tihdam yaratacak.
Geliflmenin ticari boyutu böyle iken bir de karfl›- AB'nin flu anda müzakereleri süren tüm anlaflma-
l›kl› yat›r›mlar boyutu var. ‹ki taraf›n birbirine yapt›- lar› tamamlamas› halinde, GSY‹H'n›n yüzde 2 oran›n-
¤› yat›r›mlar›n toplam› bugün için 2 trilyon avroya da artmas› bekleniyor.
ulaflm›fl durumdad›r. AB-ABD STA’s› bu yat›r›mlar›
AB lehine olarak da etkileyecek ve ço¤altacak. Buna Anlaflman›n muhtemel etkileri
karfl›l›k ABD ise, baflta GDO'lu ürünler olmak üzere ABD AB Serbest Ticaret Anlaflmas›’n›n global
tar›m ürünlerine karfl› AB'nin uzun süredir gösterdi-
¤i direnci k›rmak istiyor.
ZAFER ÇA⁄LAYAN Ekonomi Bakan›
AB STA’lar› ile yay›l›yor
Avrupa Birli¤i ve Amerika Birleflik Devletleri birlik- Türkiye gümrük ma¤durudur
te, dünyan›n GSY‹H's›n›n neredeyse yar›s›n› olufltu-
ruyor. Dünyadaki tüm ülkelerin tamam›na yak›n›n›n 1995 y›l›nda Gümrük Birli¤i anlaflmas›n› yapan
da en önemli ticari iliflkisi bu iki taraftan biriyle. Bu hükümet baflar›l› bir ifl yapt›. Ama bir de önemli
nedenle AB-ABD STA’s› bütün dünya ekonomisini il- yanl›fla imza att›. Avrupa Birli¤i üye olmayan bir
gilendiriyor. ülkeyle ticari anlaflma yaparsa bizim de o ülke ile
Anlaflmay› kuvvetle isteyen taraf AB ve arkas›nda özel anlaflma yapmam›z flart›n› koydurdu. Amaç
Almanya’n›n ›srar› yat›yor. Zaten AB, özellikle Dünya Güney K›br›s’tan mal al›n›p sat›lmas›n›n önüne
Ticaret Örgütü kapsam›nda Doha’da bafllat›lan çok geçmekti. Ama bu madde döndü dolaflt› Türkiye’yi
tarafl› ticaret müzakerelerinde sonuç al›namay›nca vurdu.
ikili serbest ticaret anlaflmalar›na yöneldi. Kana- Türkiye Gümrük Birli¤i’ne Avrupa Birli¤i’ne (AB)
da’dan Meksika’ya, Güney Kore’den Hindistan’a ka- tam üye olmadan giren tek ülke. Türkiye Gümrük
dar birçok ticari aktör ile serbest ticaret anlaflmalar› Birli¤i’nin tüm ikili anlaflmalar›na uymay› kabul et-
müzakere etmek ve imzalamak suretiyle dünya pa- mifl olmas›na ra¤men, Gümrük Birli¤i’nin karar
zarlar›ndaki pay›n› art›rma yoluna gitti. Kolombiya, mekanizmas›nda yer alm›yor. Yani AB’nin üye ol-
Peru ve alt› Orta Amerika ülkesiyle AB aras›ndaki mayan ülkelerle yapt›¤› anlaflmalar› otomatik ola-
serbest ticaret anlaflmalar›na Avrupa Parlamento- rak kabul ediyor. Bu anlaflmalarda “Üye olmayan
su'ndan onay ç›kt›. Avrupa Birli¤i'nin Kanada ile ser- ama Gümrük Birli¤i üyesi ülkeleri de kapsar” mad-
best ticaret anlaflmas›n› da yak›n zamanda tamam- desi yer almad›¤› için serbest ticaret anlaflmas› ya-
lamas› bekleniyor. Anlaflma, iki taraf aras›nda ticaret pan ülkeler Türkiye’ye mal satarken gümrük vergi-

30 KobiEfor Haziran 2013