Page 174 - KobiEfor_Mart_2012

Sa¤l›k

Hareket Hastal›¤›

Dr. Erkhan Dan›flman›m›z ve Yazar›m›z Dr.
Genç Gülsemin Gülo¤lu, Vehbi Koç Vakf›
Amerikan Hastanesi Kulak Burun Bo¤az
Klini¤i Uzman› Dr. Erkhan Genç ile
hareket hastal›¤› ve al›nabilecek önlem-
Dr. Gülsemin Gülo¤lu
ler üzerine konufltu. guloglu_g@yahoo.com

Hareket hastal›¤› nedir? için rahats›zl›k duyulmaktad›r.
(Motion sickness veya
kinetosis), hareketi alg›la- Al›nabilecek önlemler nelerdir?
makta kullan›lan duyu or- Öncelikle hareketin gözler ile rahatça alg›lanmas› sa¤la-
ganlar› aras›ndaki ortak çal›flman›n bir flekilde bozulmas› ile nacak bir yerde oturulmal›d›r. Araban›n ön koltu¤u gibi yo-
y›llar içerisinde hareketin düzgün alg›lanmas›ndaki uyumun lun ve manzaran›n rahatça takip edilebilece¤i bir yer, “tafl›t
kaybolmas› sonucu ortaya ç›kmaktad›r. Halk aras›nda “tafl›t tutmas›” riskini azaltacakt›r. Gemi veya teknelerde güverte-
tutmas›” da denilen “hareket hastal›¤›”, asl›nda duyu organ- de olmak, iç k›s›mlara göre kifliyi daha rahat ettirecektir.
lar›n›n bireylere oynad›¤› bir oyundur. Hastal›¤›n temelinde Uçaklarda hemen kanat önündeki koltukta oturmak bir hare-
merkezi sinir sistemine iletilen bilgilerin, her zamanki uyumu- ketin daha az hissedilmesine yard›mc› olacakt›r. Beslenmede
nun bozulmas› yatmaktad›r. az miktarda ve mideyi rahats›z etmeyen yiyeceklerin seçilme-
si önemlidir. Kafan›n sabit tutulmas›, alkol al›nmamas›, siga-
Hareket hastal›¤› s›kl›¤›nas›ld›r? ra içilmemesi ve yolculuk s›ras›nda ufuk çizgisine bak›lmas›
Seyahat eden kiflilerin yüzde 30’unda gözlenebilmekte- yararl› önlemler aras›ndad›r. Yolculuk s›ras›nda midenin ya-
dir. Hastal›k; hafif bir bulant›dan, kiflinin gözlerini açamaya- t›flmas› için kraker benzeri yiyecekler ve karbonlu içecekler
cak dereceye kadar varabilecek bulant› ve kusmalara sebep tüketilebilir.
olabilecek genifl bir yelpazede kendisini gösterebilmektedir.
‹laç önerileri nelerdir?
Tafl›t tutmas› ne tip yolculuklarda görülür? Baz› ilaçlar ile yolculuk s›ras›nda oluflan bulant› ve kus-
Sadece gemi, uçak veya araba yolculuklar› s›ras›nda de- ma hissinin önüne geçilebilir. Basit antihistaminikler veya
¤il, yerçekimsiz veya yerçekimi az olan uzay seyahatleri s›ra- anksiyolitik gibi ilaçlar, bu amaçla kullan›labilir. ‹laçlar›n yol-
s›nda da gözlenebilmekte ve seyahat bittikten sonra da gün- culuk bafllamadan bir saat önce al›nmas› gerekmektedir. E¤er
lerce devam edebilmektedir. Kifli, seyahat esnas›nda olma- yolculuk bafllad›ktan sonra ilaç al›n›rsa; ilaçlar, mide-ba¤›r-
yan bir hareketi alg›layarak, dengesizlikten yak›nmaktad›r. sak sisteminden emilecek zaman bulamadan, bulant› ve kus-
“Tafl›t tutmas›”n›n niçin gerçekleflti¤i ve insanlar aras›ndaki ma neticesinde vücuttan at›labilir. Bu durumda ilaç damar
hassasiyet fark›n›n kayna¤› bilinmese de bu durumun oluflu- içerisine enjekte edilerek vücuda al›nabilir. Ayr›ca deriye ya-
munda; önceden kestirilemeyen baz› düflük frekansl› hare- p›flt›r›larak kullan›labilen skopolamin bantlar› da tafl›t tutma-
ketlerin, tetikleyici rol oynad›¤› tahmin edilmektedir. ‹stem s›nda oldukça etkilidir. Bu bantlar kifliyi, ilaç almaya ba¤l›
d›fl› hareketler, gözlerin sa¤lad›¤› bilgilere uyum sa¤lamad›¤› oluflabilecek olumsuzluklardan da korumaktad›r.

150. say›y› yaflamak gurur verici

T›p e¤itimi alm›fl uzman doktor olarak mesle¤imin gereklerini baflar› ile yerine getirirken di¤er yandan yaz›l› ve görsel med-
yada sa¤l›k alan›nda yazarl›k, sayfa editörlü¤ü ve TV program› haz›rlay›p sunma deneyimlerim oldu. KOB‹EFOR Dergimiz’e de
befl y›la yak›nd›r Sa¤l›k Dan›flmanl›¤› ve Sayfa Editörlü¤ü yapmaktan hem keyif al›yor hem de onur duyuyorum. Dergimiz’in
hedef kitlesine ne denli yararl› oldu¤una uzman doktorlu¤un yan›s›ra sanayici ailenin bireyi olarak da yak›ndan tan›k oluyo-
rum. Keza aile iflletmemize gerek Ar-Ge çal›flmalar›nda, bilgi teknolojilerinden yararlan›lmas›nda gerekse yeni pazarlara yönel-
me konular›nda kazan›mlar›nda dergimizin katk›lar›n›n da varl›¤›na tan›k olmak gerçekten çok hofl. Ülkemizde bir derginin ke-
sintisiz bu say›ya ulaflmas› mutlak bir baflar› olarak görülmeli ve bu baflar›ya katk› sa¤layan anlay›fl desteklenmeli ve takdir
edilmelidir. Yazar› olmaktan mutluluk duydu¤um Dergimiz’in 150. say›s›na ulaflmas› bana da ayr› bir gurur ve mutluluk veri-
yor. Derginin ilk ç›kt›¤› say›dan bugüne kadar eme¤i geçen herkesi yürekten kutluyor, nice say›lara eriflmesini diliyorum.

174 KobiEfor Mart 2012