Page 26 - KobiEfor Temmuz - Ağustos 2025
P. 26

UZMAN


                                  Enflasyon ve Faiz Oranlarının Yüksekliğinin KOBİ’lere Etkisi

                                           OBİ’ler, Türkiye ekonomisinin bel ke-  İş hacminde küçülmeye zorlama gibi so-
                                         miğini oluşturmaktadır. İstihdamın   nuçlarla karşı karşıya bırakır.
                                  K yaklaşık %73’ünü, toplam girişimle-  2.3) Alternatif Finansman Zorlukları
                                  rin %99.8’ini ve ihracatın önemli bir kısmını   Yüksek faiz ortamı, finansal piyasalarda
                                  üstlenen KOBİ’ler, makroekonomik dalgalan-  yatırımcıları devlet tahvili ve mevduat gibi
                                  malardan doğrudan etkilenmektedir. Özellikle   risksiz alanlara yönlendirir. Bu durum KO-
                                  yüksek enflasyon ve faiz oranlarındaki artış,   Bİ’lerin dış kaynak bulma ve yatırımcı çekme
                                  KOBİ’lerin faaliyetlerini ciddi ölçüde zorlaştır-  olasılığını azaltır.
                                  makta, sürdürülebilirliklerini ve rekabet güç-  3) Sektörel Etkiler
          Hilmi Develi            lerini tehdit etmektedir.             İmalat girdi maliyetleri ve enerji fiyatları ne-
                                    1) Enflasyonun KOBİ’ler Üzerindeki
          hilmideveli@gmail.com   Etkileri                            deniyle üretim düşer.
                                                                        Perakende tüketici talebinde daralma, stok
                                    1.1) Maliyet Enflasyonu ve Girdi Maliyetleri   maliyetlerinde artış yaşanır.
                                    Enflasyonun yükselmesiyle birlikte ham-  İnşaat finansman zorluğu ve girdi enflas-
                                  madde, enerji, kira ve işçilik gibi üretim girdi-  yonu nedeniyle projeler durur.
                                  lerinin maliyeti artar. Büyük ölçekli işletmeler   Turizm döviz bazlı gelir artışı olumlu etki ya-
           KOBİ’lerin ayakta      bu artışları daha kolay tolere edebilirken; sınırlı   ratabilir; iç talep daralır.
          kalabilmesi;            sermaye yapısına sahip KOBİ’ler bu maliyetleri   4) KOBİ’lerin Uyarlama Stratejileri
                                  nihai fiyatlara yansıtmakta zorlanır.
          devlet destekleri,        Sonuç olarak:                       4.1) Maliyet Yönetimi ve Verimlilik
                                                                        KOBİ’ler, dijitalleşme ve yalın üretim gibi
          esnek finansman            Kâr marjları daralır,             yöntemlerle maliyetlerini optimize etmeye ça-
          modelleri ve              Talep düşer,                      lışmaktadır. Enerji tasarrufu, otomasyon yatı-
                                    Nakit akışı bozulur.
          dijitalleşme gibi         1.2) Fiyat Belirsizliği ve Planlama Güçlüğü   rımları ve outsourcing (dış kaynak kullanımı)
                                                                      yaygınlaşmaktadır.
                                    Enflasyonist ortam, fiyat istikrarını ortadan
          stratejilerle           kaldırarak uzun vadeli planlamayı zorlaştırır.   4.2) Fiyatlama ve Tedarik Zinciri Yönetimi
          mümkündür.              KOBİ’ler stok yönetimi, sözleşme fiyatlandır-  Dinamik fiyatlama, maliyet bazlı teklif sis-
          Orta ve uzun            ması ve yatırım planlarında ciddi risklerle karşı   temleri ve alternatif tedarik kanallarına yö-
                                                                      nelme gibi yöntemlerle enflasyon riski
          vadede,                 karşıya kalır. Özellikle enflasyonun aylık %3-4   azaltılmaya çalışılmaktadır.
                                  seviyelerini geçtiği durumlarda, işletmelerin
          KOBİ’lerin              maliyet projeksiyonları ciddi sapmalara uğrar.   4.3) Alternatif Finansman Arayışı
                                                                        KOBİ’ler geleneksel banka kredilerine ek
          dayanıklılığını           1.3) Ücret Baskısı ve İşgücü Yönetimi   olarak şu alternatiflere yönelmektedir:
                                    Enflasyon ortamında çalışanlar, yaşam ma-
          artırmak için           liyetlerindeki artış nedeniyle ücret artışı talep   Kredi Garanti Fonu (KGF) destekli krediler,
          yapısal reformlar,      eder. Ancak KOBİ’lerin bu talepleri karşılayacak   Melek yatırımcılar ve risk sermayesi,
                                                                        Tedarik zinciri finansmanı (faktoring, lea-
          istikrarlı              mali esnekliği genellikle yoktur.    sing vb.),
                                    Bu durum:
          makroekonomik             Personel kayıplarına,               Crowdfunding (kitlesel fonlama).
                                                                        5) Politika Önerileri ve
          politikalar ve            İş gücü verimliliğinde düşüşe,    Destek Mekanizmaları
          özel sektör               İş barışında bozulmalara neden olur.   KOBİ’lerin yüksek enflasyon ve faiz baskı-
                                    2) Faiz Oranlarının KOBİ’lere Etkileri
          iş birliği                2.1) Finansman Maliyetlerinde Artış   sına karşı dayanıklılığını artırmak için aşağıdaki
                                                                      desteklerin hayata geçirilmesi önerilmektedir:
                                    Faiz oranlarının yükselmesi, işletme kredi-
          zorunludur.             lerinin maliyetini doğrudan artırır.   Düşük faizli KGF destekli kredi programları,
                                     KOBİ’lerin büyük bölümü öz kaynak yerine   Vergi ve SGK primlerinde esneklik,
                                  banka kredileriyle faaliyet yürüttüğü için:   KOBİ’lere özel finansal okuryazarlık ve risk
                                    Borçlanma maliyeti artar,         yönetimi eğitimleri,
                                    Geri ödeme güçlüğü doğar,           Yatırım ve Ar-Ge teşviklerinin artırılması,
                                    Yatırım ve büyüme kararları ertelenir.   Dijital dönüşüm desteklerinin genişletil-
                                    Özellikle kısa vadeli işletme kredilerinin   mesi.
                                  faiz oranlarının %40’ların üzerine çıkması,   6) Sonuç
                                  birçok KOBİ’yi borç yapılandırma arayışına yö-  Yüksek enflasyon ve faiz oranları, Türki-
                                  neltmiştir.                         ye’deki KOBİ’leri ciddi bir finansal ve operas-
                                    2.2) Likidite Sorunu ve Nakit Akışı Krizi   yonel baskı altına almaktadır. Bu ortamda
                                    Yüksek faiz ortamı, bankaların kredi verme   KOBİ’lerin ayakta kalabilmesi; devlet destek-
                                  iştahını azaltırken; mevcut kredilerin yeniden   leri, esnek finansman modelleri ve dijitalleşme
                                  yapılandırılmasını da zorlaştırır.   gibi stratejilerle mümkündür. Orta ve uzun va-
                                     Bu durum KOBİ’leri:              dede, KOBİ’lerin dayanıklılığını artırmak için
                                    Tedarikçilere ödeme yapamama,     yapısal reformlar, istikrarlı makroekonomik
                                    Vergi ve SGK primlerini geciktirme,   politikalar ve özel sektör iş birliği zorunludur.

          026 KobiEfor Temmuz-A ustos 2025
   21   22   23   24   25   26   27   28   29   30   31