Page 98 - KobiEfor_Agustos_2019

SA⁄LIK

Ast›mla Yaflam

MedAmerikan T›p Merkezi Gö¤üs Hastal›klar›

Bölümü’nden Gö¤üs Hastal›klar› Uzman›
Dr. Erkan Zor Dr. Erkan Zor ile ast›m üzerine konufltuk.

Ast›m, çeflitli uyaranlar sonucu bronfllar›n Baz› ilaçlar›n anne karn›nda bebe¤e zararl›
kas›lmas› ve bronfllar›n içini kaplayan yüzeyde ödem olabilece¤i bilinmektedir. Bu ilaçlar›n gebe
oluflmas›yla hava yollar›nda daralmaya sebep olan ast›ml›larda kullan›lmas› önerilmez. Ancak gebelik
kronik enflamatuvar bir hastal›kt›r. Ataklar halinde süresince ast›m›n kontrol alt›na al›nabilmesi için
seyreden ve atak olmad›¤› dönemlerde hastan›n tüm ast›m ilaçlar› kesilmemelidir. ‹laç kullanmas›
kendisini tamamen sa¤l›kl› hissetti¤i bu hastal›k, gereken hastalar için güvenle kullanabilecekleri
yaklafl›k olarak dünyada 300 milyon, ülkemizde de nefesle al›nan kortizonlar ve nefes aç›c›lar
5 milyon kiflide görülmektedir. belirlenmeli ve bu ilaçlar gebe ast›m hastalar›na
doktor taraf›ndan kulland›r›lmal›d›r.
Ast›m hastal›¤›n›n belirtileri nelerdir?
1) Nefes darl›¤›: Hastalar genellikle nefes Ast›m hastal›¤›n›n tam kontrol alt›na al›nmas›
verirken zorlan›rlar. Efor ile nefes darl›¤›n›n için gereken koruyucu önlemler
fliddeti artar. Bir ast›m hastas› gece nefes darl›¤› ve öksürükle
2) Öksürük: Özellikle geceleri ve sabaha karfl› uyan›yorsa, ilaç kullanma ihtiyac› hissediyorsa ve
daha fazlad›r. Nöbetler halinde gelir. Balgaml›
günlük aktivitelerinde ast›m belirtileri hissediyorsa,
veya balgams›z olabilir. bu hastan›n ast›m› kontrol alt›nda de¤ildir. Ast›m
3) Balgam: Her zaman olmaz. Oldu¤unda hastas›n›n tam kontrol alt›nda olmas› için hastada hiç
genellikle ufak, yap›flkan ve fleffaft›r. ast›m hastal›¤› belirtisi olmamal› ve hasta günlük
4) H›r›lt›l› solunum: Hava yollar›n›n darl›¤›n›n yaflam›n› ilaçs›z tamamlamal›d›r. Hastalar tam
fliddetine ba¤l› olarak hastan›n nefes vemesinin kontrol için solunum yollar› enfeksiyonlar›ndan
d›flar›dan duyulmas›d›r. korunmal›, tozlu-dumanl› ve sigaral› ortamlarda
5) Gö¤üste s›k›flma hissi: Hastal›¤›n fliddetiyle
bulunmamal›, polenlerin yo¤un oldu¤u yerlerden
artan gö¤üste dolgunluk hissidir.
uzak durmal›, gere¤inde maske ve gözlük kullanmal›,
ev içinde tozsuz, temiz bir ortam oluflturmal› ve ev
Ast›m hastal›¤›n› oluflturan nedenler nelerdir?
akarlar› için doktorunun önerdi¤i tedbirleri
Ast›m hastal›¤› kiflisel ve çevresel faktörlerin
etkisiyle ortaya ç›kar. Kiflisel faktörler, genetik yap› almal›d›r. Baz› sigara kullanan hastalar›n sigaray›
gibi bireyin ailesine, cinsiyet ve fliflmanl›k gibi bireyin b›rakmas› ve baz› obez hastalar›n kilo vermesiyle
kendisine ait faktörlerden oluflur. Anne ve babadan bu önlemlerin de ast›m kontrolünü kolaylaflt›rd›¤›
birinin ast›ml› olmas› durumunda çocukta ast›m gösterilmifltir. Koruyucu önlemler ne kadar iyi
görülme riski %25-30’a ç›kmakta, anne ve baban›n uygulan›rsa hastalar›n atak say›lar› daha az olur ve
her ikisinin de ast›ml› olmas› durumunda bu risk daha az ilaç kullanma ihtiyac› hissederler.
%50-60’lara ulaflmaktad›r. Çevresel faktörler ise
alerjik ve alerjik olmayan nedenler olmak üzere Ast›m hastal›¤›nda ilaç tedavisi
ikiye ayr›lmaktad›r. Alerjik nedenler mevsimsel ve Nefes aç›c› ve kortizon içeren kombine ilaçlar›n
y›l boyu olabilir; mevsimsel olanlar daha çok ilkbahar kullan›lmas›, en etkili tedavi yöntemidir. Bu ilaçlar
ve sonbahar döneminde polenlerle (a¤aç, çiçek, genellikle soluk alma yoluyla (inhalasyon)
çimen vb.) art›fl göstermektedir. Y›l boyu süren kullan›lan ilaçlard›r. Doktor taraf›ndan 3’er ayl›k
alerjik durumlarda genellikle ev tozu, ev akarlar›, periyotlar› kapsayan basamak tedavisi uygulan›r.
sigara duman›, endüstriyel gazlar ve kirli hava ön Her basamak tedavisindeki ilaç say›s› ve ilaç
plandad›r. Baz› eriflkinlerde alerjiyle iliflkisi dozlar› farkl›d›r. Hastal›¤›n kontrol durumuna göre
olmayan enfeksiyon gibi nedenler de ast›m doktor basamak yükseltir veya azalt›r ve hastal›k
hastal›¤›n›n tetiklenmesine neden olur. tam kontrol alt›na al›n›ncaya kadar tedavi bu
flekilde devam eder. Doktor gözetimi haricinde
Gebelik ve ast›m yap›lan düzensiz, yetersiz ve yanl›fl tedaviler
Gebelikte ast›m›n seyri de¤iflkendir, ast›m bu hastal›¤›n fliddetlenmesine ve atak say›s›n›n
sürede düzelebilir, kötüleflebilir veya de¤iflmeyebilir. artmas›na neden olacakt›r.

98 KobiEfor A€ustos 2019