Page 64 - KobiEfor_Agustos_2019

HABER

Esas faaliyetlerden kazan›lanlar, finansman gi-
deri olarak kaybediliyor: Türkiye’nin ‹kinci 500 Bü-
yük Sanayi Kuruluflu araflt›rmas›n›n 2018 y›l› so-
nuçlar›na bak›ld›¤›nda; birçok göstergede ‹SO 500
ile benzerlikler dikkat çekiyor. Özellikle finansal
göstergelerde bu benzerlik belirginlefliyor. ‹SO
‹kinci 500 flirketleri de t›pk› ‹SO 500 flirketleri gibi
esas faaliyetlerinden kazand›klar›n›, finansman gi-
deri olarak kaybediyorlar.
‹SO ‹kinci 500’ün görece olumlu mali göstergele-
rine örnek olarak; borç/özkaynak da¤›l›m›nda, önce-
ki y›la göre daha dengeli bir görüntünün ortaya ç›k-
mas› gösterilebilir. 2017 y›l›nda yüzde 66.2 borç, yüz-
‹SO ‹kinci 500 flirketlerinin teknoloji yo¤unlukla- de 33.8 özkaynak olarak gerçekleflen borç/özkaynak
r›na göre yarat›lan katmade¤er da¤›l›m›na bak›ld›- iliflkisinde borçlar›n pay› 2018’de 62.4’e gerilerken
¤›nda; 2018’de yarat›lan katmade¤er itibar›yla en özkaynaklar›n pay› yüzde 37.6’ya ç›kt›.
yüksek pay› 1.1 puan yükselerek yüzde 47.3 ile dü- Reel büyüme: ‹SO ‹kinci 500’ün y›llara göre üre-
flük teknoloji yo¤unluklu sanayiler ald›. Orta-düflük timden sat›fllar performans›na bak›ld›¤›nda, 2012-
teknoloji yo¤unluklu sanayilerin pay› ise 2018’de 2016 döneminde görülen zay›f büyümenin, 2017 y›-
1.8 puan artt› ve yüzde 29 oldu. Orta-yüksek tekno- l›nda yerini reel büyümeye b›rakt›¤› görülüyor. Üre-
loji yo¤unluklu sanayiler grubunun pay› 2017’de timden sat›fllarda 2018 y›l›nda da reel büyüme e¤i-
yüzde 23.4 iken 2018’de yüzde 21.6’ya indi. Yüksek limi devam etmekle birlikte, art›fl oran› bir önceki
teknoloji yo¤unluklu sanayiler grubunun pay› ise y›l›n alt›nda kald›. 2017 y›l›nda yüzde 17 olan üre-
2017’de yüzde 3.1 iken 2018’de ise yüzde 2.1’e geri- timden sat›fllardaki reel büyüme, 2018 y›l›nda yüz-
ledi. Böylece orta-yüksek ve yüksek teknoloji yo-
de 6.2’ye geriledi.
¤unluklu sanayilerin toplulaflt›r›lm›fl pay› ise
FAVÖK’te yeniden s›çrama: ‹SO ‹kinci 500’ün fa-
2018’de 2.8 puan düflüflle yüzde 23.7’ye geriledi.
iz, amortisman ve vergi öncesi kar›nda (FAVÖK)
Ar-Ge yapan flirket say›s›nda istikrarl› art›fl de- 2017 y›l›n›n ard›ndan, 2018 y›l›nda da s›çrama ya-
vam ediyor: ‹SO ‹kinci 500’ün bu y›l dikkat çeken ve fland›. 2017 y›l›nda 16.6 milyar TL olan FAVÖK, 2018
gelecek ad›na; katmade¤eri yüksek, nitelikli ve tek-
y›l›nda yüzde 39.8 oran›nda artarak 23.2 milyar
noloji odakl› üretim ad›na umut veren sonuçlar›ndan
TL’ye yükseldi. Faiz, amortisman ve vergi öncesi
biri Ar-Ge yapan flirket say›s›ndaki istikrarl› art›fl›n
kardaki reel art›fl, yüzde 16.2 ile yüksek gerçeklefl-
devam etmesi. Öyle ki; Ar-Ge yap›yor olmak, nere- ti. Vergi öncesi kar ve zarar toplam› ise 2017 y›l›n-
deyse ilk 1000 flirket aras›na girmenin önemli kriter- da 7.4 milyar TL iken, 2018 y›l›nda yüzde 21.5 ora-
lerinden biri haline geldi. ‹SO ‹kinci 500 flirketleri için-
n›nda artarak 9 milyar TL’ye yaklaflt›. Ayn› y›lda
de Ar-Ge yapanlar›n say›s› bir önceki y›la göre 30 flir-
vergi öncesi kar ve zarar toplam›ndaki reel art›fl
ket artarak 188’den 218’e yükseldi. Bu say› 2012 y›l›n-
yüzde 1 oldu.
da 151’di. ‹SO 500’deki Ar-Ge yapan flirketlerin say›s›
da 2018 y›l›nda kay›tlara 276 flirket olarak geçmiflti. Faaliyet kar› 19 milyar TL: 2018’de ‹SO ‹kinci
Rekabette, Ar-Ge, yüksek katmade¤er ve yük- 500’ün faaliyet kar› oran› yüzde 12.1 olarak gerçek-
leflti ve faaliyet karl›l›¤›nda 1.8 puan iyileflme ya-
sek teknoloji flart: Bu sonuçlar, Türkiye’de sanayi-
fland›. Toplam faaliyet kar› büyüklü¤ü ise yüzde
nin yüksek katmade¤erli ve yüksek teknoloji yo¤un-
51.7 gibi yüksek bir oranda artarak, 2017 y›l›nda
luklu sektörlere dönüflüm ihtiyac›n›n sürmekte ol-
du¤unu ortaya koyuyor. Sanayi kesiminin rekabetçi- 12.5 milyar TL iken 2018 y›l›nda 19 milyar TL’ye
li¤i için Ar-Ge hayati bir önem tafl›yor. ‹SO ‹kinci 500 yükseldi.
KDV alacaklar› 1.7 milyar TL: Sanayicilerin son
içinden daha çok say›da firman›n 2018 y›l›ndaki zor-
lu koflullara ra¤men Ar-Ge faaliyetlerine yönelmesi y›llarda makul bir çözüm bulunmas›n› istedikleri
önemli bir sonuç olarak öne ç›k›yor. 2018’de ‹SO konular›n bafl›nda gelen KDV alacaklar›, ‹SO ‹kinci
‹kinci 500’ün Ar-Ge harcamalar› anket verileri ile 500 flirketleri için de ciddi bir sorun olmay› sürdü-
498.6 milyon TL’ye yükselmifl görünüyor. Bu rakam rüyor. 2018 y›l›nda ‹SO 500’ün devreden KDV’si bir
2017 y›l›nda anket verileri ile ölçülen 488.5 milyon önceki y›la göre yüzde 35.6 oran›nda artarak 9.7
TL tutar›ndaki Ar-Ge harcamalar›na göre sadece milyar TL’ye yükselmiflti. Bu yük ‹kinci 500’de de
yüzde 2.1 art›fl anlam› tafl›yor. Buna ba¤l› olarak devam etmekle birlikte, art›fl h›z› geçmifl y›llara gö-
2018’de anket verileri ile toplanan Ar-Ge harcama- re yavafllam›fl görünüyor. ‹SO ‹kinci 500’ün devre-
lar›n›n üretimden sat›fllara oran› 2017’de yüzde 0.45 den KDV’si, 2018 y›l›nda yüzde 0.4 gibi s›n›rl› bir ar-
iken 2018’de yüzde 0.36’ya geriledi. t›flla 1.7 milyar TL düzeyinde gerçekleflti.

64 KobiEfor A€ustos 2019