Page 106 - KobiEfor_Mart_2018

SA⁄LIK

“Akci¤er Kanserinin

Habercisi 3 Haftadan Fazla

Süren Öksürük Olabilir”

MedAmerikan T›p Merkezi uzmanlar›ndan Prof. Dr. Benan N. Ça¤layan ile
akci¤er kanseri belirtileri, nedenleri ve tedavi yöntemleriyle ilgili
Prof. Dr. Benan konufltuk. Ça¤layan, tütün kullan›m›, günlük yaflamda karfl›lafl›lan ve
N. Ça¤layan
özellikle ev yap›m malzemesi olarak kullan›lan tafl, toprak, çimentoda
do¤al olarak bulunan radon gaz›, ortalama insan ömrünün uzamas› gibi
nedenlerle akci¤er kanserine ba¤l› ölümlerin artt›¤›na dikkat çekiyor. “Akci¤er kanseri erkeklerde
kansere ba¤l› ölümlerde ilk s›rada yer al›yor” bilgisini paylaflan Ça¤layan, “3 haftay› geçen
öksürük, öksürü¤e balgam eklenmesi, birlikte kan tükürme veya öksürü¤ün fliddetinde de¤ifliklik
olmas› durumunda, hastan›n gecikmeden doktora baflvurmas› gerekir. Bunun d›fl›nda, 40 yafl›n
üzerinde sigara kullanan bireyler düzenli sa¤l›k kontrolleri yapt›rmal›d›r” diyor.

Akci¤er kanseri nedenleri ve belirtileri Akci¤er kanserinde tan› nas›l konulur?
nelerdir? l Klinik flüphe varl›¤›nda doktor karar›yla akci¤er
Erkeklerde kansere ba¤l› ölümlerde birinci s›- grafisi ve akci¤erin bilgisayarl› tomografisi incelenir.
rada yer alan akci¤er kanseri için en önemli risk l Gerekli durumlarda bronkoskopi ad› verilen en-
faktörü tütün kullan›m›. Tütün kullanmayanlarda doskopik yöntemle biyopsi yap›larak tan›ya ulafl›l›r.
çok daha seyrek rastlan›lan akci¤er kanseri s›kl›- l Bronkoskopi ile ulafl›lamayacak bölgeler için
¤›n›n sigara ile savaflta baflar› kazan›ld›kça azal- konunun uzman› doktor farkl› biyopsi yöntemlerini
mas› bekleniyor. Sigara d›fl›nda genetik yatk›nl›k, önerecektir.
günlük yaflamda karfl›lafl›lan ve özellikle ev yap›m
malzemesi olarak kullan›lan tafl, toprak, çimento- Akci¤er kanserinin tedavisi nas›ld›r?
da do¤al olarak bulunan radon gaz›, baz› metal Akci¤er kanseri bafll›ca iki grupta ele al›n›r. Bu
buharlar›na maruz kalmak ve ülkemizin özellikle gruplar küçük hücreli kanser ve küçük hücreli ol-
belirli bölgelerinde önemli bir halk sa¤l›¤› sorunu mayan kanserlerdir. Bu iki grupta tedavi yöntem-
olan asbest gibi faktörler de akci¤er kanserine leri farkl›l›klar gösterir. Tedavi yöntemi üzerine
neden olabilecek riskli durumlar. Akci¤er kanse- etkili bir di¤er faktör de tan› konulduktan sonra
rinde erken tan› yaflam kurtar›yor. Erken dönem- hastal›¤›n evresini do¤ru olarak belirleyebilmek-
de tan› konulan kanser olgular›nda uygulanan tir. Hastal›¤›n evresi akci¤erdeki as›l tümörün bu-
cerrahi ve di¤er tedavilerle yüz güldürücü sonuç- lundu¤u yer, tümörün boyutu, gö¤üs içerisindeki
lar al›n›yor. lenf bezlerine yay›l›m ve akci¤er d›fl› organlara ya-
y›l›m gibi faktörlerle belirlenir. Evreyi belirleye-
Erken tan› için nelere dikkat edilmelidir? cek farkl› giriflimler, farkl› görüntüleme yöntem-
Akci¤er kanserinin belirtileri öksürük, balgam leri vard›r. Hastal›¤›n tipi ve evresi belirlendikten
ç›karma, kan tükürme, nefes darl›¤›, s›rt veya gö- sonra hastan›n performans› da dikkate al›narak
¤üs a¤r›s›, kilo kayb›, ses k›s›kl›¤› olabilir. Akci¤er tedavi flekline karar verilir. Bu tedavi cerrahi giri-
kanserine yakalanan hastalar›n büyük ço¤unlu¤u flim, kemoterapi ya da radyoterapi olabilir. Birçok
sigara içen bireyler olduklar›ndan, öksürük, bal- hastada ise bu modalitelerin kombinasyonu tercih
gam ç›karma, h›r›lt›l› solunum gibi flikayetler hasta edilir. Günümüzde erken tan› olanaklar›n›n artm›fl
taraf›ndan genellikle sigaraya ba¤lanmaktad›r. Bu olmas›, geliflen teknolojiyle birlikte cerrahi tek-
durum hastal›k belirtilerinin ihmal edilmesi ve tefl- niklerin geliflmesi, radyoterapi alan›nda çok üstün
hisin gecikmesi ile sonuçlan›r. Gecikmeye yol aç- cihazlar›n kullan›ma girmesi ve kemoterapi uygu-
mamak için 3 haftay› geçen öksürük varl›¤›nda, ön- lamalar›nda daha etkin ilaçlar›n kullan›lmas› ve
ceden var olan öksürü¤ün karakterinin de¤iflmesi bunun da ötesinde, kanser hücrelerinin genetik
durumunda (öksürü¤e balgam eklenmesi, birlikte özelliklerine göre hedefe yönelik tedavi olanakla-
kan tükürme veya öksürü¤ün fliddetinde de¤ifliklik r›n›n kullan›lmas›yla akci¤er kanserinin tedavi-
olmas› gibi) hastan›n gecikmeden doktora baflvur- sinde eskiye göre daha yüz güldürücü sonuçlar
mas› gerekir. al›nabilmektedir.

106 KobiEfor Mart 2018