Page 159 - KobiEfor_Ocak_2015

UZMAN OkuMA YazMA üzerine…

Y az›n›n›n, Sümerler taraf›n- Sigara vb. gibi sa¤l›ks›z olan fley-

dan bulunmas›yla bafllayan
lere harcanan para ile kitaba ay-
uygarl›k süreci kuflaktan
r›lan para k›yas edilemeyecek
kufla¤a aktar›l›rken bu dö-
ra¤men yine de kitap okuman›n
nemlerde okuma ve yazma, kadar arada uçurum olmas›na
insanl›k tarihinin önemli de¤erleri ve yazman›n bence bireylere tam
olarak ele al›nm›fl ve yüceltilmifltir olarak do¤ru anlat›lamad›¤›n› dü-
do¤al olarak. flünüyorum. Kitap okuma bir ifl-
Okuma ve yazma günümüzde de kence haline geliyorsa o ö¤ret-
cehaletten ayd›nl›¤a giden önemli menler ve okullar dahil ifllerimizi
süreçte yine önemli bir koflul ola- do¤ru yapamad›k denilebilir.
rak yerini almaktayd› k›sa bir za- Okuma yazman›n içi bu kadar bo-
man öncesine kadar. Hatta, ülke- flalt›lm›flsa “Geliflmifl ve uygar bir
lerin okuma yazman›n nüfusa ora- ülke nas›l olunabilir?” bir düflün-
n› ayn› zamanda bir geliflmifllik öl- me gerekir?
çüsü olarak da kabul edilmifl; oku- Acaba okuma ve yazma deyince
ma yazma bilmeyenlere okuma ve vurguyu –ma ekini fazla m› vur-
yazmay› ö¤retmek için tüm ulus gulad›k ve önemsizlefltirdik? Ya
Prof. Dr. olarak seferber olunmufltur. As- da okuma yazma ile u¤raflmay›
TURGAY B‹ÇER ker ocaklar›nda bile, Ali okullar›n- “tu kaka” yaparak insanlar› oku-
da, Anadolu’nun herhangi bir ye- ma yazmadan m› uzaklaflt›rd›k?
turgay@marmara.edu.tr
rinden gelen ve okuma yazma bil- Ne yapt›ysak yanl›fl yapm›fl›z belli
meyenlere buralarda okuma yaz- ki. B›rak okuma yazma bilmeyi,
ma ö¤retildiklerini biliriz. Ayn› fle- üniversite diplomalar›n›n bile de-
kilde halk e¤itim merkezlerinde ve ¤ersizleflti¤i bir ortamda “e¤itim”
semt okullar›nda da okuma yazma kavram›n› tart›flman›n anlam› bile
ö¤retilmektedir hala bu eksikli¤i kalm›yor do¤al olarak…
olanlara. Görgüyü, erdemi ve sevgiyi paral›
Okuma yazma bir zamanlar yü- olmaya, zenginleflmeye ve mal
celtilen de¤erler olmufltur ve mülk sahibi olmaya de¤iflirsek
Görgüyü, okuma yazma ça¤dafl ve uygar bir “Okuyacaks›n da ne olacak?” so-
insan›n kendini ayd›nlatmas›n›n rusu do¤al olarak insan› okurya-
erdemi ve en önemli olgusudur ve bu böyle zar olmaktan çok ötelere f›rlata-
sevgiyi paral› olacakt›r ki okuma yazma yerine cakt›r…
beynine çip takana kadar ama “Oku” diye bafllasa da kutsal kita-
olmaya, günümüzün as›l sorunlar›ndan b›m›z; okumad›ktan, deneyimleri
zenginleflmeye birisi, bu ak›ll› (!) denen telefon- yazmad›ktan, bilgileri paylaflma-
lar›n okuma yazman›n derin an- d›ktan, yaz›l› kültürümüzü zengin-
ve mal mülk lamlar›n› bozmalar›d›r… lefltirmedikten sonra okumak sa-
sahibi olmaya Sosyal medya ile birlikte kitap, der- dece belirli az›nl›¤›n bir de¤eri
gi, okuman›n azald›¤›, insanlar›n olarak kalacakt›r…
de¤iflirsek art›k gazete bile almad›¤›, bilmek, Okuma yazma ö¤rendik ama “oku-
“Okuyacaks›n da araflt›rmak, üretmek yerine, tüket- maya” bir türlü bafllayamad›ktan;
menin ve zaman› gereksizce ve okumay› bir yaflam biçimine dö-
ne olacak?” önemsizce harcaman›n “de¤er” ol- nüfltürmedikten sonra hangi dili
sorusu do¤al du¤u bir döneme geçmifl bulunuyo- konufltu¤unuzun, e¤itiminizin; son
ruz. Üniversitede ö¤rencilerime günlerin tart›flmas› olan Osmanl›-
olarak insan› mesleki ve bireysel geliflimlerine ca okuma yazman›n hiçbir önemi
okuryazar katk› sa¤lamas› için okunmas› ge- kalmayacakt›r zira okumak flimdi-
reken kitaplar› yaz›l› olarak olarak lik moda de¤ildir ve gereksiz gibi
olmaktan çok verdi¤imde, birçok ö¤renci “oku- görünmektedir…
ötelere may› sevmedi¤ini, okusa bile kitap- ‹nsanlar bilgili, erdemli ve de¤erli
tan çabuk s›k›ld›¤›n› veya bir türlü olmaktan çok tan›nm›fl, mal mülk
f›rlatacakt›r… bitiremediklerini” s›k s›k söyler ol- sahibi olmak, güzel yerlerde ye-
dular. Çevremde bu söylemlere mek içmek, marka giyinmek gibi
benzer çok fleye flahit olurum. Ki- geçici ve doyurucu olmayan ikincil
tap okuma oran› azald›, okumak ve fleylere yönelince do¤al olarak ya-
yazmak eskisi kadar de¤er de¤il ve flamda daha çok ac›lar çekmeye
önem de arz etmiyor… devam edecektir…
Ocak 2015 KobiEfor 159