Page 473 - KobiEfor Şubat 2022

zamanda geçen sene aynı sezondaki satışlarım ile kıyasla- leştirilmesi ve hesaplanması teknoloji ne kadar gelişmiş
ERP BI mam ve ek olarak da hedeflerimin neresinde olduğumu olsa da pratik açıdan yapılabilir değildir. Aynı nedenden

kontrol etmem gerek. Tabii çok uzun bir “sayfa rapor” dolayı bu tür karar destek raporlarının ERP uygulamanız-
GİRDİ Üretimi ilgilendiren tüm veri kaynakları Diğer uygulamaların çıktıları yerine sorunlu olan kısımlar bana görsel olarak belirtil- dan beklenilmesi de ERP uygulamalarına haksızlık etmek
sin. Hatta ben bu “problemli” kısımlar hakkında çok daha olacaktır. Hatta ve hatta iş zekâsı uygulamanız bu tür ra-
İŞLEM Yeni veri üretir, verileri işler, değiştirir, günceller. wAnaliz aşaması için veriyi modeller. detay raporları anlık olarak alabileyim. Böylece sorunun porlar ile baş etmek adına veri ambarı uygulamasına ihti-
kaynağına ulaşabileyim. yaç duyabilir. Veri ambarı oluşturmanın diğer bir avantajı
Özet raporlar olması tercih edilir. Raporlama ise bu verinin makine öğrenmesi, derin öğrenme, yapay
Raporlar. Sayfa raporlar ya da özet raporlar Bu şekilde akıllı bir raporlama oluşturmak için öncesin-
ÇIKTI ile birlikte analiz, tahminleme, yapay zekâ zekâ ve gelecek tahminleme uygulamalarının da altyapısı
olabilir. de bu veri setlerini hazırlamanız gerekir. Anlık olarak bu
uygulamalarını da besler. kadar farklı verinin farklı kaynaklardan okunması, bir- olmasıdır.

Yukarıdaki tariflendirmelerimize göre ERP ların sağladığı pek çok özellikten de yararlanmanızı
uygulamaları kendi bünyesinde diğer uygula- engelleyebilir.
maları da bulundurma yetisine sahip ise ne- SONUÇ
den ayrıca BI uygulamalarına sahip olalım? İş Zekâsı Uygulaması Kullanmanın Sınırı
Nereden Başlıyor?
Elbette ki iki uygulamanın kapsamlarının çakıştığı alanla- Aslına bakarsanız, yukarıda konuştuğumuz konulardan
rın olması kaçınılmazdır. Sınırların net olarak çizilmesi de sorumuzun cevabı da az çok oluşmuş durumda. ERP uy-
o kadar kolay değil. Aynı zamanda bu sınırlar işletmelerin gulamaları, kurguları gereği işletme içerisindeki birçok ERP uygulamaları işletme bünyesindeki tüm Giderek daha fazla hayatımızda yer almaya başlayan
hacmine ve ihtiyacına göre değişebilir. Burada aslına ba- veriyi bünyesinde tutmak ya da onlarla entegre olmak zo- departman ve uygulamalar ile veri alış verişi Yapay Zekâ konusunda da çalışmalar yapmak isteye-
karsanız tartışılagelen konu ERP uygulamalarının sınırları rundadır. Ama veri üzerinde analiz yapacak, karar destek yapmak zorundadır. Bu kapsam ile bakıldı- bilirsiniz, hatta istemek dışında zamanla bunu yap-
olmuştur. ERP uygulamaları müşteri, stok ya da muhase- sistemleri detayında çalışacak bir kurgunun ERP içerisin- ğında iş zekâsı uygulamaları için uygun bir mak zorunda kalacağız. Bu çalışmalar için tarihsel
be gibi farklı kaynaklardan güncel verilere sahip olmak de yönetilmesi, ERP uygulamasının kendi hedefl erinden zemin oluşturmuş olur. ERP’nin ana konula- olarak verilerinizi işlemeniz ve birçok ilişki ve fonk-
ister. Bunu sağlamak için: şaşmasına neden olacaktır. rını içerisinde kaldığınız sürece ERP rapor- siyon elde etmeniz gerekir. Bu ilişkiler üzerinden ya-
• Bu uygulamalar ile çift yönlü entegrasyon oluşturula- ERP uygulaması üzerinde çalışacak bir Raporlama Mo- lama modülleri raporlama ve analiz ihtiyaç- pay zekâ bazı kararlar alabilir, tahminler yürütebilir.
bilir. dülü sayesinde hem ERP içerisindeki hem de ERP uygu- larınızı karşılayabilir. Görüldüğü gibi, her bir konu içerisinde ilerledikçe

• Bu uygulamalar bir alt modül olarak ERP uygulaması lamasının entegre olduğu diğer uygulamalardaki verileri Fakat raporlamanın ötesinde karar destek sis- karşımıza yeni ufuklar açılıyor. Bu ufukları kaçır-
bünyesinde çalışabilir. birleştirerek raporlamalar yapabilirsiniz. Bu raporlamalar temleri olarak belirtilen kapsamda detaylı ana- mamak adına raporlama ihtiyaçları ile analiz yapma
görselleştirme teknolojileri sayesinde özet, anlaşılması ko- litik raporlar üretebilmeniz için hem çok daha gereksinimlerini karıştırmamak gereklidir. Doğru
Tabii bu seçimin yapılması ciddi bir teknik ve süreç analizi lay, önemli alanların vurgulandığı raporlar olabilir ya da farklı veri setlerine ihtiyacınız olacak hem de kurgulanmış bir ERP sistemi hem işletmenizin işle-
gerektirir. Net olarak hangi seçenek işletme için daha uy- en ince detaylarına kadar bilgilerin listelendiği “Sayfa Ra- bu farklı verileri birleştirmek ve ilişkilendirmek yişini kontrol altında tutmanızı sağlar hem de anali-
gundur söylemek zor. Ama belirmemiz gereken, entegras- porlar” dediğimiz raporları üretebilirsiniz. Teknik olarak için çaba sarf etmeniz gerekecek. Bu aşamada tik uygulamalarına doğru veri sağlayarak hatalarınızı
yonun günümüzde artık standartlaşmış bir yapıda olduğu altyapı buna imkân verdiği ölçüde teoride bunu engelle- artık iş zekâsı sınırları içine girmiş oluyorsunuz. bulmanıza, stratejik kararları doğru olarak vermeni-
ve bu nedenle de çok fazla problem yaratacak bir konu yecek bir durum söz konusu değildir. ze imkân tanır.
olmadığıdır. Modül olarak kullanılması da önerilebilir ve
bunun en büyük avantajı, arka planda veri bütünlüğünü Fakat rapor talepleriniz biraz daha detaylanır ise, örneğin,
sağlayarak iş zekâsı sistemlerinin en büyük problemleri- stok hareketlerini, siparişlerle, müşteri ziyaretleri ile ya da
nin birisini otomatikman çözüyor olmasıdır. Buna karşın, maliyetler ile karşılaştıran bir rapor üretmek istediğinizi
en büyük dezavantaj ise, ERP kurgularınızın çok büyük düşünelim. Bu durumda sadece ERP üzerindeki veri setle-
olması ile detaylarda kaybolmanız ve büyük, hantal bir ri bu bilgilerin tamamına erişmemize imkân vermez. ERP

sisteme sahip olarak ERP hedeflerinden uzaklaşmanızdır. yansıra CRM, Muhasebe gibi uygulamalardan da bazı veri
setlerini okumamız gerekecektir. Tabii bu veri setlerinin
Dolayısıyla, demokrasilerde konuştuğumuz “kuvvet- birbirleri ile tam uyumlu ve tutarlı olması da beklenemez.
ler ayrılığı” burada da benzer şekilde devreye girmek Bu verilerin bir şekilde birleştirilmesi ve hazırlanması ge-
zorunda. Mesela, üretim öncesinde müşterinizin “kara rekir. Tüm bu işlemler BI uygulamanızın görevleri arasın-
liste”de olup olmamasının tespiti için finansal onayın da. Yani asıl amacı bu olan bir uygulama kullanmak ye-
alınması, maliyet hesaplamalarınız için bazı muhase- rine ERP raporlama modülünüze bu işlemleri yaptırmak
be verisine ihtiyaç duyulması ya da üretim planlaması teknik açıdan mümkün, ama pratik açıdan bakıldığında,
için insan kaynaklarından (İK) bazı verilerin alınması gereksiz veri entegrasyonları, ERP verisinde gereksiz bü-
gerekebilir. Bu veriler “entegrasyon” ile ERP uygula- yümeler ve işletme içerisinde verinizin devamlı olarak
masında kullanılabilir. Bunun yerine tüm muhasebe, kopyalanması gibi sonuçlar doğuracaktır.
finans ya da İK süreçlerini ERP üzerinden yönetmeye
kalkmak ERP’nin amacına ters olduğu gibi bu yazılım- Örneğimizi biraz daha büyütelim: Tüm maliyetleri satış-
lar ile birleştirerek net kârımı hesaplamak istiyorum. Aynı