Page 83 - KobiEfor_Agustos_2019
P. 83
ha istikrarl› ve kal›c› olmas› içinse yap› finansman
sisteminin tüm piyasa ve kurumlar›yla kurulmas› ge-
rekti¤i vurgulan›yor. Nakit taraf›ndaysa kamudan
olan ifl alacaklar› ile KDV alacaklar› ödemeleri için
bir takvim aç›klanmas› gerekti¤i belirtiliyor. ‹nflaat
sektöründe kamu destekli yap›sal önlemler al›nma-
d›¤› takdirde sorunlar›n çözümünün oldukça zaman
alaca¤› ve bu süreçte sektörün küçülmeye devam
edece¤i öngörülüyor. Bu durumda inflaat malzeme-
leri sanayisi içinse iç talebin küçülmeye devam et-
88 adet oldu. Sat›fllarda gerileme 2019’un ilk 5 ay›n- mesi bekleniyor.
da h›zlanarak sürdü. Konut sat›fllar›na yönelik tefl- ‹nflaat 2. çeyre¤i gerileme ile kapatt›: Türkiye Ha-
vikler ortadan kalkt›. Sat›n alma gücündeki gerile- z›r Beton Birli¤i (THBB) her ay aç›klad›¤› Haz›r Beton
meler ve konut kredi faizlerindeki yüksek seviyeler Endeksi ile Türkiye’de inflaat sektörünün ve ba¤lan-
konut talebinde ve sat›fllar›nda gerilemeye yol açma- t›l› imalat ve hizmet sektörlerindeki mevcut durumu
ya devam ediyor. ‹nflaat malzemeleri sanayi üretimi ve beklenen geliflmeleri ortaya koyuyor. Haz›r Beton
2019’un Nisan’›nda 2018’in Nisan’›na göre yüzde 18.1 Endeksi 2019 Haziran Ay› Raporu’na göre bütün en-
azald›. Böylece yeni y›l›n 4 ay›nda da üretimde gerile- deks de¤erleri, inflaat sektöründe mevcut ve bekle-
me yafland›. ‹nflaat malzemesi ortalama sanayi üre- nen faaliyet düzeyi-
timi 2019’›n Ocak’›nda yüzde 24.3 ve fiubat’›nda yüz- nin yeterli olmad›¤›-
de 22, Mart’ta yüzde 21.7 düfltü. Nisan’da da üretim- n› ortaya koydu. Ni-
de yine yüksek oranl› bir gerileme yafland›. Y›l›n ilk 4 san’dan bu yana en-
ayl›k döneminde yaklafl›k 5’te 1’lik bir üretim kayb› deksler afla¤› yönlü
ortaya ç›kt›. Bu gerilemede iç pazardaki keskin da- seyretti.
ralman›n etkili olmaya devam etti¤i, ihracattaki mik- Ekonomiye güven
tar art›fl›n›n ise üretim kayb›n› telafi edemedi¤i belir- sorununun ötesinde
tiliyor. Y›l›n ilk 4 ay›nda 2 sektörde üretim gerilemesi inflaat sektörü özelindeki belirsizlik, beklenti düzeyi-
yüzde 40’›n, 2 sektörde yüzde 30’un ve 8 sektörde ise ni afla¤› çekti. Rapora göre, her üç endeks de önceki
yüzde 20’nin üzerinde gerçekleflti. Tek haneli gerile- y›l›n ayn› dönemine göre düflüfl sergiledi. Özellikle
me ise iki sektörde yafland›. Güven Endeksi’ndeki görece yüksek düflüfl, makro
‹nflaat sektörü sorunlar›n›n çözümü için kamu ekonomik geliflmeler ve inflaat sektörünün hâlihaz›r-
deste¤ine ihtiyaç var: ‹nflaat sektöründe kendi dina- da yaflad›¤› darbo¤az›n bir arada olmas›ndan kay-
miklerinden kaynaklanan çok say›da sorun yaflan›- nakland›. Rapor, sektörde bir canlanma iflareti bu-
yor. Öncelikle müteahhitler taraf›nda bozulan mali lunmad›¤›n› ortaya koydu.
yap›lar sorun olmaya devam ediyor. Di¤er sektörler- Avrupa Haz›r Beton Birli¤i (ERMCO) ve THBB Yö-
deki firmalar gibi müteahhitlik sektörü firmalar›n›n netim Kurulu Baflkan› Yavuz Ifl›k, bütün endeks de-
mali yap›lar› da geçen y›l yaflanan finansal floklardan ¤erlerinin inflaat sektöründe mevcut ve beklenen fa-
olumsuz etkilendi. ‹yileflme, di¤er sektörlere göre aliyet düzeyinin yeterli olmad›¤›n› ortaya koydu¤unu,
daha yavafl. Bunun en önemli nedeninin inflaat sek- sektörde bir canlanma iflareti bu-
töründe bozulan arz talep ve fiyat dengesi oldu¤u be- lunmad›¤›n› söyledi: “Enflasyon ra-
lirtiliyor. Arz ve talepte keskin bir daralma ile sat›fl- kamlar›nda özellikle g›da enflas-
larda yine sert düflüfl yaflan›yor. Sat›fllardaki gerile- yonuyla birlikte görülen gerileme
me, firmalar›n nakit ak›fllar›n›n da bozulmas›na ne- beraberinde enflasyona endeksli
den oluyor. Daha genifl perspektifte ise inflaat sektö- konut kredilerinde bir hareketlilik
ründeki sorunlar›n piyasa dinamikleri içinde çözüle- Yavuz ortaya ç›karabilecektir. Ancak bu-
medi¤i ortaya ç›k›yor. Sektördeki yap›sal sorunlar›n Ifl›k nun k›sa vadede inflaat sektörü
çözümü için yine kamunun öncülü¤ünde yap›sal iyi- üzerinde önemli bir etki yaratma-
lefltirmelere ve müdahalelere ihtiyaç sözkonusu. s›n› beklemiyoruz. Temmuz’daki toplant›da Merkez
Yenileme pazar› canland›r›lmal›: Talep ve nakit Bankas›’n›n faiz indirme olas›l›¤›n›n, düflen enflasyon
taraf›ndaysa kentlerde planl› ve alan bazl› kentsel ile birlikte artmas›, konut kredilerinin as›l belirleyici-
dönüflümlere bafllanmas›, bu dönüflümlerin risklere si olacakt›r. Temmuz’daki olas› bir faiz indiriminin,
ve kentin ihtiyaçlar›na odaklanmas›, kamu fonlar›yla konut kredisi gibi di¤er kredi türlerine k›yasla faiz
yabanc› fonlar›n da kullan›lmas› gerekti¤ine dikkat haddine çok daha fazla duyarl› olan kredi hacmini te-
çekiliyor. Yine talep taraf›nda mevcut yap›lar için ar- tikleyecek seviyede olmas›n› beklemiyoruz. ‹nflaat
t›r›lacak ve geniflletilecek asgari standartlar ile ‘yeni- sektörü, önünü göremedi¤i sürece Türkiye’nin büyü-
leme pazar›’n›n canland›r›lmas›, sektörde talebin da- mesine maalesef katk› sa¤layamayacakt›r.”
A€ustos 2019 KobiEfor 83