Page 122 - KobiEfor_Eylul_2017
P. 122
SA⁄LIK
Stresle Bafla Ç›kmak ‹çin
MedAmerikan’dan Tüyolar
MedAmerikan T›p Merkezi ‹ç Hastal›klar› Uzm. Dr. P›nar
Akan ile stresle bafla ç›kman›n yollar› üzerine konufltuk. Dr. PINAR AKAN
Stres nedir? Stresle karfl›laflt›¤›m›zda neler Stresle Bafla Ç›kmak ‹çin Günlük
yapar›z? Stresten korunmak mümkün mü? Yap›labilecekler / Anti Stres to do list
Stres için reçete yaz›labilir mi? 1-Besinsel destek: Su: Günde 1.5 litre su içmek
Stres; vücudun korunmas› için gereken en de- için masan›za koyun ve iflten ç›karken içmediyseniz
¤erli koruma mekanizmalar›ndan birisidir. Stres bitirin. B12 vitamini: Zihinsel destek, optimistik ba-
yaratan evrensel etkenlerin (afet, savafl, yokluk, k›fl aç›s›. Çinko: ‹mmün destek, zihinsel fonksiyon.
hastal›k) yan› s›ra insani iliflkiler (aile, kariyer, top- Omega3: Dikkat eksikli¤i. Demir: Oksijen tafl›ma
lumsal) de bizde bu süreci bafllat›r. Nas›l ve ne ka- kapasitesi nedeniyle kans›zl›k olanlarda yorgunluk
dar tepki verece¤imiz ise kiflili¤imiz, sosyal statü- ve unutkanl›k, uyku art›fl› yapar.
müz ve geçmifl tecrübelerimize ba¤l›d›r. Dolay›s›y- 2- ‹mmün/ Ba¤›fl›kl›k sistemi için destek: Çinko.
la etkilenme oran› kifliden kifliye de¤iflecektir. Uzun Vitamin C. Zerdeçal.
sürmesi halinde, bu süreçte oluflan kimyasal ve 3-Meditasyon teknikleri: Derin nefes oksijen gi-
hormonal etkiler nedeniyle baz› hastal›klar meyda- riflini art›r›r, nab›z say›s›n› düflürür, kaslar› esnetir.
na gelmektedir. Sabah ve akflam masabafl›nda veya yolda yap›labi-
Vücudun bir olay› stres olarak alg›lamas›, endi- lir. Önemli bir ayr›nt›; nefesi yavafl al›p kontrollü b›-
fle yaratan her durumun beyinde proses edilme- rakmakt›r. Bu s›rada düflüncelerden ar›nmaya ça-
siyle bafllar. Gelen mesaj›n acil tehlike veya kal›c› l›fl›n, say› sayarak konsantrasyonunuzu artt›r›n.
durum arzetmesine göre böbreküstü bezleri vü- 4-Spor: 20 dk. yürümek. Merdivenleri yürüyerek
cutta gereken de¤ifliklikleri bafllatm›fl olur. Ani ç›kmak. Gece yatmadan önce 10 dakika a¤›rl›k kal-
streslerde adrenalin önplanda olur ve hipertansi- d›rmak / Plank yapmak. Haftada1-2 kere uzun bir
yon, çarp›nt›, terleme, a¤›z kurumas›, görme bu- yürüyüfl yapmak (90-120 dakika). Günde belli bir
lan›kl›¤›, kulaklarda ç›nlama, bafla¤r›s› ortaya ç›- say›da ad›m yürümeye hedef koymak.
kar. Uzun süreli / kronik streslerde ise kortizol 5-Uyku: En az 6 saat hedef koyun. Televizyon iz-
hormonunun önplanda olmas› nedeniyle kilo art›- lemeyin, kaydedin, sonra bakars›n›z. Akflam sekiz-
fl›, fleker bozukluklar›, ba¤›fl›kl›k problemleri, ti- den sonra mavi ›fl›¤›n azalt›lmas› melatonin salg›s›-
roid hastal›klar› bafllar. Eriflkin aknesi, s›rtta ya¤ n› korumak için çok önemli. D›flar›dan gelen ›fl›¤›n
birikim bozukluklar›, dikkat eksikli¤i, k›s›rl›k gibi yatak odas›nda azalt›lmas›. Oda ›s›s›n›n çok yüksek
durumlarla da karfl›lafl›l›r. Stres; mide ba¤›rsak olmamas›n› sa¤lamak. Horlama veya burun t›ka-
sistemini de gaz, ülser, kab›zl›k fleklinde etkile- n›kl›¤› varsa profesyonel yard›m almak, en az›ndan
mektedir, cilt döküntüleri yaratabilir. burun aç›c› sprey kullanmak, melatoren kullanmak
Stresten tümüyle korunmak mümkün de¤ildir, yararl› olabilir.
ancak bazen toplumsal veya do¤al afet zamanlar›n- 6-Hekim kontrolü: Stres hormonlar›n›n ölçüm-
da mevcut yükümüze eklenen yeni stresler fiziksel leri yap›labilir. Vitamin testleriniz ölçülür, eksik
s›k›nt›lara yol açar. Ça¤lar boyunca ruh beden den- olanlar takviye edilebilir.
gesini korumak amac›yla dayan›flma, içsel muha- 7-Psikolojik dan›flmanl›k: Stres giderme tek-
sebe, kendine inanç ve meditasyon önerilir. Do¤al nikleri.Grup terapisi.
beslenme, düzenli spor, meditasyon, hobilerle u¤- Stres yaratan durumlar› azaltabilmek ve bu koflul-
raflmak, aile ba¤lar›n›n güçlü olmas› önemli ve ge- lara kendimizi adapte edebilmek gelece¤imizi belir-
reklidir. Özellikle çal›flan kiflilerin ço¤u için öneri- leyecek. Çince’de ‘Kriz’ kelimesinin ‘F›rsat ve Tehli-
lerin tümünün birlikte yap›lmas› çok zordur. Bu ne- ke’ sembolleri ile ifade edildi¤i gibi vücudumuzun
denle 20/80 kural› gere¤i, en çok rand›manla en az stres karfl›s›nda gösterdi¤i ola¤anüstü yerinde tepki-
zaman gerektiren, günlük ifl ak›fl›n›, günlük rutini leri yönetebilmek için fiziksel güçlülük ve mental
de¤ifltirmeyen temel noktalar› uygulamak gerekir. keskinli¤imizi koruyacak hamleleri seçelim.
122 KobiEfor Eylül 2017