Page 9 - KobiEfor_Haziran_2016
P. 9
ED‹TÖR
Üniversite konuflmal›
K üreselleflmeyi, sürdürü- ve mühendislikteki doktora mezuni-
yeti aç›s›ndan da en alttaki 5 ülke
lebilir ekonomik büyüme-
yi, üretme dinami¤inin
aras›nday›z. fiunu da kaydetmeli ki
Bat›’dan Asya’ya kayd›¤›n›
olumluya çevirme h›z›nda yakalad›¤›
ve daha pek çok fleyi Türkiye’nin geride oldu¤umuz bu göstergeleri
gündemine al›yor, A’dan Z’ye konu- performans aç›s›ndan Türkiye, 46
Yalç›n Sönmez fluyoruz fakat konufltu¤umuz bu OECD ülkesi içinde en iyi durumda
konularla do¤rudan veya dolayl› olan›d›r.
yalcinsonmez@kobiefor.com.tr
hiçbir ba¤› yokmufl gibi, ‘Üniversite- Ancak günümüzde sorun üniversi-
ler’i hiç konuflmuyoruz. Ekonomi teler aç›s›ndan daha da karmafl›k
dünyas›ndan bakarak; “Üniversite- hale gelmektedir. Dünya de¤iflirken
ler ekonomiyi konuflmuyor ki, biz üniversiteler de de¤iflmektedir. Bi-
de üniversiteleri konuflal›m” diye lim odakl› birinci kuflak üniversite-
itiraz›m›z olabilir. Oysa bilim dünya- lerden, e¤itim ve araflt›rma odakl›
s› ile ekonomi dünyas› aras›ndaki ikinci kuflak üniversitelere geçil-
iliflkinin diyalekti¤i ekonomi önce- miflti, flimdi ise yenilikçi giriflimci ve
likli ifller. Üniversiteyi ekonominin toplumla bütünleflen üçüncü kuflak
içine biz ça¤›raca¤›z, o da gelip ko- (3K) üniversitelere geçilmektedir.
Dünya de¤iflirken nuflacak. Türkiye’de üniversiteyi Üniversite uygulamada ve hukukta
üniversiteler de kendine ça¤›rmas› bak›m›ndan endüstri ile iç içe geçmekte, dünya
de¤iflmektedir. ekonomi dünyas›n›n karnesi bir bilgi pazar›n›n etkin aktörleri haline
Bilim odakl› hayli düflüktür. gelmektedir. Üçüncü kuflak üniver-
birinci kuflak Üniversiteyi ekonominin içine çek- site, istihdama ve ekonomiye katk›-
me ölçüsü önce Ar-Ge harcamala-
da bulunacak olan giriflimcilerin or-
üniversitelerden, r›nda ve bu harcamalardaki özel taya ç›kmas›na öncelik tan›yor. Cid-
e¤itim ve sektör pay›nda görülür. OECD içinde di bir araflt›rma ç›kt›s› olmayan bir
araflt›rma odakl› Ar-Ge harcamalar›n›n GSY‹H’s›nda- üniversitenin giriflimci bireyler ye-
ikinci kuflak ki pay› en yüksek olan ilk 15 ülkenin tifltirmesi beklenmiyor.
üniversitelere ortalamas› yüzde 3.03 Türkiye’de Üniversite üretti¤i araflt›rmay› tica-
geçilmiflti, ise yüzde 0.95’tir. Özel sektör Ar-Ge rilefltirerek topluma ekonomik ya-
rar sa¤lamay› do¤rudan kendi gö-
harcamalar›n›n GSY‹H içerisindeki
flimdi ise yenilikçi pay› en iyi 15 OECD ülkesinde orta- revi olarak benimsiyor. Bir üniver-
giriflimci ve lama yüzde 2.10 Türkiye’de 0.36’d›r. site giriflimci olmak istiyorsa, giri-
toplumla Tam zamanl› araflt›rmac› bafl›na dü- flimcilik formasyonunu kendi yap›-
bütünleflen flen Ar-Ge harcamas› OECD’de 660 s›na entegre ediyor. Kalifiye iflgücü
üçüncü kuflak (3K) bin dolar iken Türkiye’de 150 bin yerine “ifl yaratan giriflimci” yetifl-
üniversitelere TL’dir. Özel sektör tam zamanl› tirmeye odaklan›yor.
araflt›rmac› say›s› OECD ortalama-
Bu durumda Türkiye’nin de “yeni
geçilmektedir. s›nda bir milyon kifliye 167.000 iken bir üniversite hamlesi” yaflamas›
Türkiye’de 25.342’dir. OECD ortala- zorunlu hale geliyor. 196 üniversi-
mas›nda toplam araflt›rmac›n›n temiz var, bunlar›n büyük ço¤unlu-
yüzde 58.3’ünü istihdam ederken ¤u henüz “üniversite olarak kurum-
Türkiye özel sektöründe bu oran laflma” sürecini yafl›yor. Bu süreci,
yüzde 39.4’e düfler(*). “Yenilikçi Giriflimci Üniversite” ol-
Ayr›ca OECD’de Türkiye, özel sektör ma vizyonuyla güçlendirmek ve h›z-
Ar-Ge’sine en az kamu deste¤i veren land›rmakla yükümlüyüz. Bütün
11 ülkeden biridir. Türkiye; yükse- üniversitelerimiz art›k bu sorunu
kö¤retim harcamalar›nda OECD’nin konuflmal›d›r.
en altta kalan 5 ülkesinden biridir. (*) TÜ‹K, TÜB‹TAK, OECD-MSTI
Türkiye olarak, yüksekö¤retim gör- 2011/1-T‹SK, taraf›ndan yay›nlanan
müfl yetiflkinlerin oran›, 15 yafl›ndaki Bilim, Teknoloji ve Sanayide Türki-
çocuklar›n bilim performans›, bilim ye’nin Durumu Raporu)
Haziran 2016 KobiEfor 9