Page 9 - KobiEfor_Aralik_2013

ED‹TÖR

Sinekten ya¤ ç›karmak !

Hükümet geçen ay, Orta Vadeli Program hedeflerini düflürdü¤ünü
ve 2016 y›l›na kadar yo¤un bir “Tasarruf Politikas›” izleyece¤ini aç›k-
lad›. Sebep olarak da Türkiye’nin yüzde 12.6 ile tarihinin en düflük
tasarruf seviyesine düflmüfl olmas›n› gösterdi.
Tasarruf a盤› “cari aç›k” demektir ve Türkiye cari a盤›n›n milli
gelirine oran› bak›m›ndan dünyan›n en kötü durumda olan ekono-
misidir. O halde, “Borçlanarak da olsa kapatabiliyorsan cari aç›k
önemli de¤ildir” diyen “iktisatç›l›k!” da “Tasarruf Politikas›” ile bir-
likte, çöpe at›lm›fl oluyor. Ancak mesele bu kadar basit de¤il. Çün-
kü, “Tasarruf Politikas›”n›n, biri “Mali Tasarruf”, di¤eri “Reel Tasar-
ruf” olmak üzere iki farkl› aya¤› vard›r. Birincisi “tüketimi k›smaya”,
ikincisi ise “üretimi art›rmaya” dayan›r. Ayr›ca tasarruf politikas›n›
YALÇIN SÖNMEZ hem ülke gerçeklerine, hem de ekonomi kanunlar›n›n üzerine oturt-
yalcinsonmez@kobi-efor.com.tr mak gibi bir mecburiyet vard›r.
“Mali tasarruf” maliye politikalar› ile yap›l›r ve Hükümet’in tasar-
ruf politikas›nda da öncelik buna tan›nd›. Do¤rudur, Türkiye, üretti-
¤inden çok fazlas›n› tüketen bir ekonomi oldu¤u için “mali tasar-
ruf”tan vazgeçilemez. Bu nedenle tüketici kredilerine miktar ve tak-
sitli sat›fllara vade s›n›rlamalar› getirildi. Ancak bu tasarrufçulu¤un
serbest piyasa ekonomisinde s›n›r› vard›r, etkin olmas› da beklene-
mez. Zira piyasa olgusu k›s›lan tüketimi art›rmaya yönelik bir mant›k-
la ifller ve bunun uygun araçlar›n› da üretir.
Bu durumda Hükümet’in yöneldi¤i “Tasarruf Politikas›”n›n “Reel
Tasarruf” aya¤› önem kazanmaktad›r. Zaten Türkiye ekonomisi esas
olarak “Reel Tasarruf A盤›”na maruzdur. Bir kaç geleneksel sektör
“Tasarruf hariç hemen hemen bütün sektörlerimiz yüzde 30-70 oran›nda itha-
Politikas›”n›n, biri lat ba¤›ml›s› olarak üretim yapmaktad›r. Aslolan, ekonominin, ithalat
ba¤›ml›s› bu fason yap›dan kurtulmas›d›r.
“Mali Tasarruf”, Nas›l olaca¤›n› biliyoruz: Türkiye biraz gayretle düflük teknoloji
üretiminden orta teknoloji üretimine geçebildi. Rehavete kap›l›p
di¤eri (Orta Gelir Tuza¤›’na düflüp) uzun y›llar›n› bu basamakta tüketebi-
“Reel Tasarruf” lir. Aksi de olabilir; Türkiye e¤er odaklan›rsa, azmederse, gereken
reformlarla önünü açabilirse yüksek katmade¤er yaratan yüksek
olmak üzere teknoloji üretimine de geçebilir. Türkiye’de özel sektörün, henüz
iki farkl› yeterince a盤a ç›kmam›fl olsa bile, böyle bir potansiyeli bulunuyor.
Bulundu¤unu fluradan anl›yoruz: Türkiye’de onbefl y›l önce kap›s›
aya¤› vard›r. özel sektöre aç›k tek bir teknoloji gelifltirme merkezi yoktu. Tekno-
park bilinmiyordu. Giriflimcilik ve inovasyon ekonomiye malolmam›fl-
Birincisi t›. Üniversiteler ve bilim duvarlar›n arkas›ndayd›. Ar-Ge faaliyetleri
“tüketimi k›smaya”, imtiyazl› büyük özel sektörün tekelindeydi. On befl y›l sonra bugün
bu z›rh k›r›lm›flt›r. Onlarca teknopark ve binlerce teknoloji flirketi Ar-
ikincisi ise Ge’ye yo¤unlaflm›flt›r. Art›k üniversite rektörleri “tez”leriyle de¤il, ger-
“üretimi art›rmaya” çeklefltirdikleri sanayi iflbirlikleriyle övünmektedirler. Ar-Ge ve ino-
vasyon ile giriflimcilik, KOB‹’lere var›ncaya kadar ekonomiye malol-
dayan›r. mufltur, diyebiliriz.
O halde ekonomide “Reel Tasarruf” dönemine giriyoruz. Hüküme-
tin tasarruf politikas› da “tüketimi k›smak” yerine “üretimi art›rmak”
yönünde geliflecektir veya geliflmelidir. Fakat bundan daha önemli-
si, özel sektörün “Reel Tasarruf” politikas›n› benimsemifl, kendi için-
de kurumsallaflt›rm›fl, Hükümet’ten taleplerini bu alana yo¤unlaflt›r-
m›fl olmas›d›r.
Büyümek için mali tasarrufu durgunlu¤a vard›rmayan bir ölçü için-
de uygulamak; ama esas olarak reel tasarrufa odaklanmak Türki-
ye’nin temel politikas› olmal›d›r. Çünkü sinekten ya¤ ç›karmakla ger-
çek tasarruf olmaz. Mali tasarruf güncel tedbirdir, reel tasarruf ise ya-
flamsald›r, kal›c›d›r.

Aral›k 2013 KobiEfor 9