Page 87 - KobiEfor_Agustos_2011

patent ve faydal› model baflvuru say›s› 11 bin 376’ya
ulaflt›. 2009 y›l›nda küresel ekonomik krizin etkisiy-
le az da olsa düflüflün yafland›¤› marka bafl-
vurular›nda 2010 y›l›nda önemli art›fllar ger-
çekleflti. Yerli marka baflvurular› geçti¤imiz
y›la göre yüzde 22 oran›nda art›fl gösterdi.
Toplam marka baflvurular› içerisinde yerli
baflvurular›n oran› yüzde 86 oldu. 2010 y›l›
sonunda toplam yerli marka baflvuru say›s›
73 bin 142’ye ulaflt›. 2010 y›l›nda yerli ta-
sar›m say›s›, geçti¤imiz y›la göre yüzde 12
oran›nda art›flla 29 bin 467’ye yükseldi.
2010 y›l›nda toplam tasar›m baflvurular›-
n›n yüzde 97’si yerli baflvuru sahipleri
taraf›ndan yap›ld›. 2010 y›l› sonunda ta-
sar›m toplam baflvuru say›s› 30 bin 441
olarak gerçekleflti. Yöresel de¤erlerimizin ko-
runmas› aç›s›ndan önem tafl›yan co¤rafi iflaretler
alan›nda, 2010 y›l› içerisinde Bart›n ‹fli Tel K›rma, Bo-
yabat Çemberi, Oltu Ça¤ Kebab›, Edirne Tava Ci¤eri,
Terme Pidesi, ‹skilip Dolmas›, ‹skilip Turflusu, Akçaa-
Türkiye, s›nai mülkiyet haklar›nda bat Köftesi, Hellim Peyniri, Denizli Leblebisi, Taflköp-
gelifliyor rü Sar›msa¤› ve Rak› gibi 12 co¤rafi iflaret baflvuru-
Türk Patent Enstitüsü (TPE) Baflkan› Prof. Dr. Ha- su tescil edilmifltir. Bugün itibar›yla toplam 146 tes-
bip Asan; Türkiye’nin, marka ve patent alan›nda cilli co¤rafi iflaretimiz bulunmaktad›r. Bunun yan›nda
dünyada ilk yasal düzenleme yapan ülkelerden oldu- 133 co¤rafi iflaret baflvurusunun da Türk Patent Ens-
¤unu örnekleyerek söylüyor: “Ülkemizde ise marka- titüsü nezdinde ifllemleri devam ediyor.”
lara iliflkin ilk yasal düzenleme 1871’de ‘Alamet-i Fa- Türkiye’de s›nai mülkiyet haklar›n›n tescilinin dün-
rika Nizamnamesi’ ile olmufltur. Günümüz Türkçesi yada uygulanan tescil sistemiyle benzer özellikler ta-
ile ‘ay›rt edici iflaret’ anlam›na gelen Alamet-i Farika fl›d›¤›n› aktaran Asan, flunlar› anlat›yor: “Uygulama-
ifadesi ayn› zamanda marka kavram›n›n tan›m›n› ifa- dan kaynaklanan farkl›l›klar›n tespit edilerek gideril-
de eder. ‘Alamet-i Farika Nizamnamesi’ markalar ala- mesi ve tam bir uyum sa¤lanmas› için çal›flmalar sür-
n›nda yap›lan Avrupa’n›n ikinci kanunudur. Yine dürülmektedir. 17 Haziran 2008’de gerçeklefltirilen AB
dünyada ilk düzenleme yapan ülkelerden biri olarak Kat›l›m Konferans›’nda s›nai mülkiyet haklar› fasl› dört
1879 tarihinde ‹htira Berat› Kanunu ile de patent ala- madde alt›nda aç›ld›. Bunlar; Avrupa Birli¤i ve Türki-
n›nda düzenlemeler yap›lm›flt›r. Türk Patent Enstitü- ye aras›nda s›nai mülkiyet haklar› alan›nda bir diyalo-
sü olarak, tarihi yaklafl›k 140 y›la dayanan köklü bir gun kurulmas›, bu haklar›n hayata geçirilmesi için ge-
s›nai mülkiyet geçmifli ve birikimi ile ülkemizde s›nai rekli olan idari kapasitenin sa¤lanmas›, yasal uyum-
mülkiyeti gelifltirmek ve yayg›nlaflt›rmak ad›na çal›fl- laflt›rman›n gerçeklefltirilmesi ve sonuç olarak AB’ye
malar›m›z› sürdürüyoruz.” ihraç edilen taklit ve korsan ürün miktar›nda azalma-
Asan, Türkiye’nin s›nai mülkiyet haklar› alan›nda n›n sa¤lanmas› olarak belirlendi. Yasal uyum alan›n-
önemli bir dönüflüm gerçeklefltirdi¤ini ifade ediyor: da, karar verme mekanizmalar›nda ve TPE ifllemleri-
“Baflvuru say›lar›nda ülke olarak her y›l bir önceki nin mahkeme kararlar›yla harmonize edilmesi alan›n-
y›l›n üzerine koyarak ilerliyoruz. Patent ve faydal› da ilerlemeler sa¤layacak projeler oluflturuldu ve bun-
model baflvurular› Cumhuriyet tarihinde ilk defa lar›n hayata geçirilmesi devam ediyor.”
2008 y›l›nda 10 binin üzerine ç›km›flt›. Art›fllar küre- Habip Asan, 2010 y›l› sonu itibar›yla s›nai mülki-
sel ekonomik krize ra¤men 2009 ve 2010 y›llar›nda yet haklar›n›n önemli bir bilefleni olan marka baflvu-
da devam etti. 2010 y›l› sonu itibariyle bir önceki y›- rular›nda 85 binin üzerinde baflvuruyla Türkiye’nin,
la göre toplam patent ve faydal› model baflvuru sa- Avrupa’da en çok baflvuru yap›lan ikinci ülke konu-
y›s› yüzde 12, toplam marka baflvuru say›s› yüzde munda oldu¤unu dile getiriyor: “Bu y›l, 100 bin civa-
19, toplam endüstriyel tasar›m say›s› ise yüzde 12 r›nda baflvuruyla muhtemelen Avrupa’da en çok
artt›. 2010 y›l›nda yap›lan s›nai mülkiyet baflvurular› marka baflvurusunun yap›ld›¤› ülke konumuna gele-
toplamda geçti¤imiz y›la göre yüzde 17 oran›nda ar- ce¤iz. Ayn› flekilde 2010 y›l› verilerine göre endüstri-
t›fl gösterdi. Yerli baflvurulardaki art›fl ise daha da yel tasar›m baflvurular›nda 30 binin üzerinde tasa-
olumlu bir görüntü veriyor. Yerli patent ve faydal› r›mla Avrupa’da üçüncü s›rada yer al›yoruz. Mutlak
model baflvurular› geçen y›la oranla yüzde 15 ora- say›lar itibar›yla patent baflvurular›nda markalar ve
n›nda art›fl gösterdi. 2010 y›l› sonunda patent ve endüstriyel tasar›mlar düzeyinde de¤iliz. Ancak son
faydal› model baflvurular› içerisinde yerli baflvurula- dönemdeki art›fl oranlar› ülkemizin patent konusun-
r›n oran› yüzde 55 oldu. 2010 y›l› sonunda toplam da at›l›m içerisinde oldu¤unu aç›kça gösteriyor. 2011
A¤ustos 2011 KobiEfor 87