Page 9 - KobiEfor_Ekim_2011
P. 9
ED‹TÖR
Cari aç›ktan korkulmamal›
Yunanistan’dan bafllayarak Avrupa Avro Bölgesi’nde, borçlulardan
fazla alacakl›lar› s›k›nt›ya sokan Borç Krizi Türkiye’yi de tedirgin etti.
Çünkü ekonomimiz cari aç›k veriyor ve bu bizi d›flar›dan gelecek
“flok”lara karfl› zay›flat›yor. 2011 Mart ay›ndan beri, ekonomi “haz›rl›k-
l›y›z” dedi¤i halde içimizden pek çok kifli “Cari aç›k korkusu”nu pom-
palamay› sürdürüyor. Cari aç›ktan korkal›m m›?
Önce vaziyeti görelim: Y›l›n ilk yar›s›nda cari a盤›m›z çok h›zl› bü-
yüdü. ‹kinci yar› bafl›ndan itibaren al›nan baz› tedbirlerle büyüme h›z›-
n›n frenlenmesine ba¤l› olarak cari a盤›m›z›n yükselifli yavafllad›. Her-
kesin ortak görüflü, Türkiye’nin 2011 y›l›n› 75 milyar dolar cari aç›kla
kapataca¤› yönündedir. Bunun da GSY‹H’ya oran› yaklafl›k yüzde 10
olacakt›r.
Türkiye ekonomisi için bu cari aç›k yüksektir ve k›r›lganl›k nedeni-
dir ama, sadece “d›flar›dan gelecek floklar”a karfl›. Avro Bölgesi’nde
yaflanan Borç krizinin de Türkiye için böyle bir flok olabilece¤ini düflü-
YALÇIN SÖNMEZ nenler var.
yalcinsonmez@kobi-efor.com.tr
‹ki nedenle ben aksini düflünüyorum. Birincisi Avro alan› ülkeleri
Avro’yu ve AB’yi kurtarmak için bile olsa ortak davranarak ortak ön-
lemler alacak ve krizi yumuflatacaklard›r. ‹kincisi, Türkiye ekonomisi-
‹yileflme aç›kça nin, ayn› zamanda güç ifade eden ve d›flar›dan gelecek floklar› em-
me kapasitesini herkese kabul ettirmifl olan özgünlü¤üdür. Bunlar›n
görülüyor.
makro düzeyde ifade edilenlerini bir kenara koyal›m, ikisine dikkat
Cari a盤›n çekelim:
Türkiye yükselen piyasa ekonomilerinden biridir ama farkl›l›klar›
finansman›nda var. Bu ülkeler genellikle hammadde satıcısıd›rlar ama Türkiye de¤il-
a¤›rl›k s›cak dir. Bu nedenle geliflmifl Bat› ekonomileri yavafllay›nca bu yönde bir
talep daralmas›na maruz kalm›yor. Geliflmifl ekonomilere benziyor. ‹h-
paradan do¤rudan racat› a¤›rl›kl› sanayi ürünlerinden ve k›smen de, geri ekonomilerdeki
yat›r›m ve di¤er gibi, tarım ürünlerine dayan›yor. Bu esnek yap› di¤er “yükselen”lere
göre ekonominin direncini art›rmaktad›r.
yat›r›m alanlar›na 2011’de 75 milyar dolar aç›k verece¤iz. Önümüzdeki 12 ayda vade-
geçiyor. si dolacak 132 milyar dolar borcumuz var. Demek ki Türkiye’ye 200
milyar dolar lazım. Bat›l› çevrelerin de ittifak ettikleri gibi, Türkiye bu
D›flar›dan paray›, 300 milyar dolar› aflan “yurtdafl alt›n tasarrufu”ndan da bulur.
2009’da bu tasarrufun sadece yüzde 5’inin finansal sisteme girmesiy-
“flok” da gelse le bir altın ihracatçısı haline gelerek GSY‹H’s›na 2 puan eklemesinde
Türkiye buldu¤u gibi. Bu da bir ekonomik kapasitedir. D›flar›dan floklara karfl›
avantajd›r. Standard & Poor's'un (S&P), ABD ve ‹talya'nın notunu in-
ekonomisinin dirirken Türkiye'nin notunu arttırmas›, ekonomisinin art›lar›n› ve eksi-
direnç unsurlar›na lerini do¤ru hesaplamas›ndand›r.
Cari a盤›n 2011’deki seyrine bak›ld›¤›nda da söylediklerimiz do¤ru-
çarparak lanmaktad›r:
eriyecektir.
Cari Do¤rudan Portföy Di¤er S›cak
aç›k yat›r›m yat›r›m› yat›r›m para
2010 Aral›k –47.7 7.8 16.1 32.0 41.5
2011 Mart –60.1 9.8 22.6 36.2 37.6
2011 May›s –68.5 10.5 22.6 37.3 38.8
2011 Temmuz –74.6 12.0 24.0 38.7 34.5
‹yileflme aç›kça görülüyor. Cari a盤›n finansman›nda a¤›rl›k s›cak
paradan do¤rudan yat›r›m ve di¤er yat›r›m alanlar›na geçiyor. D›flar›-
dan “flok” da gelse Türkiye ekonomisinin direnç unsurlar›na çarparak
eriyecektir.
Ekim bafl›nda dünya ve Türkiye böyle görünüyor.
Ekim 2011 KobiEfor 9
